Jak przetransportować metalową kulkę z punktu A do punktu B, wykorzystując przy tym jak najwięcej praw fizyki? Oto wyzwanie, którego po raz piąty podejmą się uczestnicy jedynego takiego eksperymentu w Polsce. Wystarczy do 31 marca przesłać zgłoszenie, a następnie skonstruować machinę transportującą kulkę i zaprezentować ją publiczności podczas finału konkursu. Pula nagród w 5. edycji "Eksperymentu Łańcuchowego" to aż 50 000 zł.
"Eksperyment Łańcuchowy" to inicjatywa promująca praktyczne podejście do nauki fizyki. W konkursie nie ma limitu wiekowego, a jedyne ograniczenie stanowią: wyobraźnia, czas oraz przestrzeń. Urządzenie powinno być zbudowane tak, aby transfer kulki trwał od 20 do 120 sekund i by zmieściło się ono na pełnowymiarowej ławce szkolnej. Projektując machinę uczestnicy mogą wykorzystać dowolną liczbę zjawisk fizycznych, których poziom skomplikowania powinien odpowiadać kategorii wiekowej zespołu (przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła średnia, studenci, rodziny, 25+). Prawa fizyki mogą posłużyć zarówno do transportu kulki, jak i być uruchamiane przez kulkę w trakcie jej przemieszczania się. Podczas wielkiego finału, który odbędzie się 27 maja 2017 roku w Krakowie, urządzenia zostaną połączone w jeden łańcuch.
Pierwsze edycje konkursu wzbudziły zainteresowanie nie tylko wśród uczniów, ale również i dorosłych. Do organizatora, którym jest Uniwersytet Jagielloński, zaczęły zgłaszać się również rodziny i przedstawiciele firm, chcący wziąć w nim udział. Stworzono więc nowe kategorie, a tym samym umożliwiono udział w konkursie dosłownie wszystkim.
- To była świetna decyzja, gdyż fizyka jest wokół nas na co dzień i warto się jej uczyć. Biorąc udział w Eksperymencie Łańcuchowym, uczymy się również działać zespołowo, asertywnie komunikować i zarządzać projektem. Jak świetnie bawimy się fizyką, można zobaczyć na własne oczy, podczas otwartego dla publiczności finału, kiedy to wszystkie urządzenia zostają połączone w jeden łańcuch i kolejno uruchamiane. W ciągu 4 minionych edycji łącznie skonstruowano 347 machin - mówi Daniel Dziob, koordynator projektu.
Jury ocenia projekty i urządzenia biorąc pod uwagę: liczbę wykorzystanych praw fizyki oraz ich umiejętne wyjaśnienie, stopień zaawansowania machiny, a także pomysłowość i estetykę wykonania. Każda kategoria wiekowa oceniana jest indywidualnie i w każdej z nich przyznawane są nagrody. Ich pula w 5. edycji wynosi aż 50 000 zł.
Harmonogram i regulamin konkursu oraz formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie lancuch.if.uj.edu.pl.
Konkurs organizowany jest przez Koło Naukowe Biofizyki Molekularnej i Fizyki Medycznej oraz Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego we współpracy z Wydziałem Edukacji Uniwersytetu w Lublanie. Wydarzeniu patronuje rektor UJ prof. Wojciech Nowak.