540 lat temu urodził się Mikołaj Kopernik
Mikołaj Kopernik przyszedł na świat 19 lutego 1473 roku w Toruniu. W wieku osiemnastu lat ukończył naukę w miejscowej szkole parafialnej przy kościele św. Jana. Kolejny etap jego życia związany jest z Krakowem, gdzie latach 1491–1495 studiował w Akademii Krakowskiej, która wówczas była ogniskiem myśli humanistycznej i ośrodkiem studiów astronomicznych.
W roku 1491, czyli na rok przed odkryciem przez Kolumba Ameryki, młody Mikołaj razem z bratem Andrzejem zapisali się na Akademię wpłaciwszy czesne do kwestury. Ten autentyczny wpis przechowywany jest w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w pomieszczeniu zwanym Pokojem Kopernika (aczkolwiek sam astronom nigdy w Collegium Maius nie mieszkał) możemy go zobaczyć razem z kompletem instrumentów: torquetum (1480), astrolabium (1486), globusem nieba wraz z astrolabium (1480), które dotarły z Węgier do Krakowa w trakcie jego nauki.
Wpis Mikołaja Kopernika na listę immatrykulacyjną z 1491 roku (Fot. Janusz Kozina)
Kopernik studiował na naszej Uczelni astronomię, która była wówczas częścią quadrivium razem z arytmetyką, geometrią oraz muzyką i w połączeniu z trivium stanowiła podstawę całej wiedzy czyli filozofię. Był uczniem wybitnego astronoma tamtej epoki Wojciecha z Brudzewa.
Najsłynniejszym dziełem Kopernika jest "De revolutionibus orbium coelestium" ("O obrotach sfer niebieskich"). Przedstawił w nim teorię heliocentrycznej budowy Układu Słonecznego, burzącej dotychczasowe poglądy. Według Kopernika to Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca, a nie Słońce i planety wokół Ziemi, jak głosił obowiązujący w czasach średniowiecza model wyjaśniający budowę świata. Rękopis tego dzieła oraz kilka późniejszych wydań znajdują się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.
Z okazji 540. urodzin Mikołaja Kopernika, 18 lutego 2013 roku w Toruniu zainaugurowano Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego. Planowany cykl wydarzeń kulturalnych, naukowych i religijnych ma przybliżyć tę wybitną postać oraz promować Toruń i region.
JM Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof. dr hab. med. Wojciech Nowak – rektor Uczelni, która do grona swoich absolwentów zalicza tego najwybitniejszego polskiego astronoma – został zaproszony przez marszałka województwa kujawsko-pomorskiego Piotra Całbeckiego, prezydenta miasta Torunia Michała Zaleskiego, biskupa toruńskiego Andrzeja Suskiego i rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. dr. hab. Andrzeja Tretyna do Komitetu Obchodów Dni Dziedzictwa Kopernikańskiego.
Pomnik Mikołaja Kopernika w sąsiedztwie Collegium Novum UJ (Fot. Anna Wojnar)
Osoba publikująca: Łukasz Wspaniały