Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) rozstrzygnęła czwarty konkurs w programie Homing. Finansowanie w łącznej wysokości 8,8 mln złotych otrzyma dwanaścioro młodych badaczek i badaczy, którzy będą realizować w Polsce innowacyjne projekty B+R. W gronie laureatów jest dr Paweł Ferdek z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (WBBIB UJ), który do niedawna pracował na Uniwersytecie w Cardiff.

Do czwartego konkursu w programie Homing zgłoszono 45 projektów. 12 laureatów zostało wyłonionych w toku 3-etapowej oceny merytorycznej dokonywanej przez recenzentów zagranicznych i ekspertów zasiadających w dwóch panelach: naukowo-gospodarczym oraz interdyscyplinarnym. Program wspiera badaczy powracających lub przyjeżdżających z zagranicy do pracy naukowej w Polsce, którym są przyznawane 2-letnie granty w wysokości ok. 800 tys. zł na projekt o charakterze stażu podoktorskiego. Badania mogą być realizowane w jednostkach naukowych lub przedsiębiorstwach w Polsce.

Jednym z laureatów konkursu w programie Homing został dr Paweł Ferdek, który w Zakładzie Biologii Komórki WBBiB UJ będzie prowadzić badania nad mechanizmami odpowiadającymi za alkoholowe zwłóknienie trzustki - od zachodzących w pojedynczych komórkach procesów inicjujących zwłóknienie, do zmian patologicznych obejmujących całą tkankę. Młody naukowiec na realizację grantu otrzymał 799 994,00 zł.

- W ramach planowanych badań będą zastosowane nowoczesne techniki obrazowania wewnątrzkomórkowych sygnałów wapniowych w czasie rzeczywistym, szczególnie w komórkach stelarnych trzustki odpowiedzialnych za zwłóknienie. Umożliwi to scharakteryzowanie roli sygnałów wapniowych w procesie inicjacji choroby. Następnie badania na poziomie komórkowym będą uzupełnione nowymi modelami zwierzęcymi zapalenia trzustki w połączeniu z klasycznymi metodami histologicznymi i immunofluorescencyjnymi barwienia tkanek - wyjaśnia dr Paweł Ferdek.

W projekcie zostaną również zaawansowane metody obrazowania chemicznego do badania procesów zapalnych w trzustce. Pozwoli to na poznanie przebiegu choroby na różnych jej etapach. Autor projektu jest przekonany, że wyniki badań przyczynią się do lepszego poznania patofizjologii zwłóknienia, które towarzyszy wielu chorobom cywilizacyjnym.

- W ramach prac planuję też zbadać skuteczność metody proponującej selektywną eliminację aktywowanych komórek stelarnych. Współcześnie stosowane terapie przeciwzwłóknieniowe są w większości mało skuteczne, dlatego też proponowane badania mają szansę stać się podstawą leczenia zapalenia trzustki i przeciwdziałania zwłóknieniu - dodaje.

Dr Paweł Ferdek jest absolwentem biotechnologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2007 roku rozpoczął studia doktoranckie na Uniwersytecie w Liverpoolu. Podczas pierwszego roku studiów odbył trzy 3-miesięczne staże badawcze w obrębie instytucji, otrzymując w 2008 roku kolejny tytuł magistra. 4 lata później uzyskał tytuł doktora na Uniwersytecie w Cardiff, na który przeniósł się wraz z grupą swojego promotora w trakcie doktoratu. W latach 2012-2017 na tejże uczelni odbył staż podoktorski.

Zainteresowania naukowe laureata skupiają się wokół sygnalizacji wapniowej, procesów fizjologicznych i patofizjologicznych trzustki, komórek stelarnych trzustki, śmierci komórkowej, apoptozy oraz białek Bcl-2. W swojej dotychczasowej pracy naukowej pracował m.in. nad wyjaśnieniem fizjologicznych procesów zachodzących w trzustce (badanych na poziomie komórkowym), patofizjologicznymi podstawami chorób tego organu czy opisaniem nowej roli białka Bcl-2, pełniącego kluczową rolę w procesie śmierci komórki na drodze apoptozy, w mechanizmach regulacji homeostazy wapniowej komórek wydzielniczych trzustki.

Wieloletnia praca dr. Pawła Ferdka w czasie jego studiów doktoranckich i staży podoktorskich, a także współpraca z naukowcami z Polski, Wielkiej Brytanii, Belgii, Stanów Zjednoczonych i Chin zaowocowała 14 publikacjami cytowanymi już niemal 500 razy. Ukazały się one w renomowanych czasopismach o zasięgu międzynarodowym, w tym m.in. w Proceedings of the National Academy of Sciences, Current Biology, The Journal of Physiology czy Cell Death and Disease.