W 77. rocznicę Sonderaktion Krakau - aresztowania przez hitlerowców 183 pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego i innych uczelni Krakowa, a następnie wywiezienia ich do obozów koncentracyjnych w Sachsenhausen i Dachau, gdzie kilkunastu z nich straciło życie - obchodzono Akademicki Dzień Pamięci. W uroczystości po raz drugi wzięły udział wszystkie uczelnie skupione w Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa.

W tym roku główne uroczystości odbyły się 7 listopada w auli Collegium Novum UJ. Wcześniej delegacje władz rektorskich, wykładowców i studentów złożyły wieńce i zapaliły znicze na grobach wybitnych naukowców pochowanych na cmentarzach Rakowickim i Salwatorskim, a także w koszarach 16. Batalionu Powietrznodesantowego im. gen. bryg. Mariana Zdrzałki pod tablicą upamiętniającą pobyt aresztowanych profesorów, zanim zostali przewiezieni do Sachsenhausen. Dodatkowo na cmentarzu Rakowickim odsłonięto po renowacji nagrobek profesora Stanisława Zaremby, uznawanego za najwybitniejszego polskiego matematyka przełomu XIX i XX wieku, głównego twórcy silnego ośrodka matematycznego na UJ.

- Wydawać by się mogło, że 77 lat przy 653-letniej historii Uniwersytetu Jagiellońskiego to chwila. Ale tak nie jest przez dramatyzm sytuacji. Musimy patrzeć w przyszłość. Ponad ćwierć wieku temu nawiązaliśmy przyjacielskie kontakty z Uniwersytetem Ruprechta-Karola w Heidelbergu. Nasza współpraca pokazała jedność w myśleniu i działaniu. Udowodniła, że bariery językowe czy kulturowe przestały istnieć. To pokazuje zrozumienie trudnej i bolesnej historii, która nie może zasłaniać przyszłości - powiedział do zgromadzonych w auli Collegium Novum rektor UJ prof. Wojciech Nowak.

Podczas tegorocznych obchodów wręczony został złoty medal "Plus ratio quam vis", który otrzymał Uniwersytet Ruprechta-Karola w Heidelbergu. W uzasadnieniu wyróżnienia szczególną uwagę zwrócono na umacnianie porozumienia między Polską i Niemcami oraz obalanie negatywnych stereotypów, wspieranie mobilności studentów prawa obu uczelni, owocną współpracę w dziedzinie nauk prawnych i przyznawanie przez ponad 10 lat młodym uczonym UJ Nagrody im. Stanisława Kutrzeby w dziedzinie ochrony praw człowieka.

- Przyznanie złotego medalu "Plus ratio quam vis" najstarszemu i jednemu z najlepszych niemieckich uniwersytetów to tylko jeden z wielu ważnych momentów współpracy pomiędzy naszymi uczelniami, której początek dała umowa z 1989 roku. Od samego początku obejmowała ona prawie wszystkie dziedziny naukowe, w szczególności zaś nauki społeczne, humanistyczne, prawne, biologiczne, nauki o Ziemi, fizykę, astronomię, informatykę i bibliotekoznawstwo, a od 1997 roku również nauki medyczne. Ostatecznie najważniejsze jest zawsze to wszystko, co jeszcze przed nami, i niech trwa to jak najdłużej - mówił w laudacji prof. Jerzy Stelmach, kierownik Katedry Filozofii Prawa i Etyki Prawniczej UJ.

Medal w imieniu rektora Uniwersytetu Ruprechta-Karola w Heidelbergu odebrał prof. Dieter W. Heermann, prorektor ds. kontaktów międzynarodowych. Dziękując za to wyróżnienie, przyznał, że wynagradza ono trud poniesiony w przeszłości, a także motywuje do pielęgnowania i intensywnego rozwijania partnerskich stosunków z Uniwersytetem Jagiellońskim.

- Dziś kierujemy nasze myśli ku przeszłości, do czasu zniewolenia, prześladowań, czasu podłej próby zniszczenia przyszłości jednego z narodów. Widzimy jednakże również to, co udało nam się wspólnie osiągnąć oraz patrzymy w przyszłość. Mając na uwadze przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, możemy wyrazić swą wdzięczność, że jest nam dane żyć, pracować i prowadzić badania w wolnej i wspólnej Europie. Jednocześnie jesteśmy świadomi tego, iż wartości te nie są nam podarowane raz na zawsze, że trzeba każdego dnia je bronić - przyznał prof. Dieter W. Heermann.

Kolejnym punktem uroczystości było wystąpienie O potrzebie przypominania naszych zmarłych profesorów prof. Jana Wiktora Tkaczyńskiego, przewodniczącego Komitetu ds. Opieki nad Grobami Profesorów UJ. Następnie prof. Dorota Segda, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, zarecytowała wiersz Pan od przyrody Zbigniewa Herberta, a przewodnicząca Samorządu Studentów UJ Patrycja Piłat odczytała Apel Pamięci. Po uroczystości w auli odsłonięto tablicę pamiątkową przed salą nr 56, tą samą, do której hitlerowcy w 1939 roku zwabili profesorów i wykładowców, aby później ich aresztować.

Obchody Akademickiego Dnia Pamięci zakończyło złożenie kwiatów pod tablicami pamiątkowymi w Collegium Novum oraz przed Dębem Wolności.