"Koewolucja genomu mitochondrialnego i jądrowego u gatunków podlegających hybrydyzacji" to tytuł projektu, który decyzją dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA) otrzymał finansowanie na lata 2023-2024 w ramach wspólnych projektów badawczych prowadzonych pomiędzy Polską a Ukrainą.
Celem wspólnych projektów badawczych NAWA jest wsparcie mobilności naukowców realizujących projekty badawcze, uzgodnione i prowadzone wspólnie przez wnioskodawców z Polski i partnerów z innych krajów.
Na liście rankingowej rozstrzygniętego właśnie naboru na wspólne polsko-ukraińskie projekty badawcze znalazł się projekt, który realizowany będzie w Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego kierownikiem po stronie polskiej będzie dr hab. Maciej Pabijan. prof. UJ z Zakładu Anatomii Porównawczej im. Henryka Hoyera Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych Wydziału Biologii UJ.
Opis projektu:
Ważnym źródłem niekompatybilności genetycznych są niezgodności pomiędzy produktami genomu mitochondrialnego (mtDNA) oraz jądrowego (nDNA), które współdziałają ze sobą w mitochondriach u większości eukariontów. Niezgodności te mogą warunkować izolację rozrodczą pomiędzy gatunkami o niedawnej dywergencji, u których jeszcze dochodzi do hybrydyzacji.
Projekt ma na celu sekwencjonowanie genów mtDNA i nDNA, których produkty biorą udział w metabolizmie mitochondrialnym w czterech grupach kręgowców tworzących strefy mieszańcowe we wschodniej Ukrainie.
Wynikiem projektu będzie ilościowe oszacowanie wpływu niekompatybilności cytojądrowych na izolację rozrodczą pomiędzy gatunkami, a także próba wyjaśnienia zagadnień związanych z szeroką introgresją mtDNA. Prace będą obejmowały pobór materiału badawczego we wschodniej Ukrainie, wymagające wspólnych wyjazdów strony ukraińskiej i polskiej. Analizy laboratoryjne (uzyskanie transkryptomów, sekwencjonowanie genów mtDNA i nDNA), atakże analizy bioinformatyczne, będą prowadzone w Instytucie Zoologii i Badań Biomedycznych UJ, pod kierunkiem polskich badaczy, ale ze współudziałem naukowców ukraińskich. Efektem współpracy będą wspólne publikacje z zakresu genetyki specjacji.
