Studentki Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (IA UJ) Bernardetta Bielecka, Maria Dyda, Róża Dziubińska, Emilia Kuzar oraz Alicja Łacheta wzięły udział w badaniach archeologicznych na stanowisku Cerro Colorado, położonym na wybrzeżu peruwiańskim ok. 200 km na północ od Limy. Prace wykopaliskowe były prowadzone przez niezależną grupę badawczą Programa de Investigación "Los valles de Barranca".
Archeolodzy badali pozostałości świątyń oraz cmentarzysk znajdujących się na wzgórzu Cerro Colorado nieopodal miasta Barranca. Znajdują się tam 4 kopce, gdzie pod zwałami piachu zalegają pozostałości monumentalnej architektury wykonanej z cegły adobe. Studentki IA UJ uczestniczyły w odkryciu fundamentów świątyni istniejącej niegdyś na szczycie wzgórza, jak również znajdującego się tam grobu, w którym pochowano dziecko o zdeformowanej czaszce. Grób został zniszczony kilkadziesiąt lat temu. Tym niemniej odkryto w nim unikalną tkaninę z namalowanymi przedstawieniami zwierząt długości ponad 3 metrów. Odkryto również narożnik znacznie starszego budynku. Datowanie radiowęglowe zrealizowane w Poznańskim Laboratorium Radiowęglowym pozwoliło stwierdzić, że najstarsza świątynia powstała na tym stanowisku w latach 2470-2206 p.n.e., z kolei młodsza świątynia oraz grób dziecka pomiędzy 772 i 989 n.e.
Studentki IA UJ aktywnie uczestniczyły w odkrywaniu, dokumentowaniu, ale również dalszym opracowywaniu znalezionych zabytków. Wzięły udział w prospekcji terenowej prowadzonej w głębi Doliny Pativilca, w której wykonały dokumentację kilku stanowisk w standardzie fotogrametrycznym przy użyciu drona. Odwiedziły kilka prywatnych kolekcji zawierających nieznane dotąd zabytki pochodzące z lokalnych cmentarzysk, jak również wzięły udział w analizie szczątków ludzkich, które odkrył archeolog Luis Miranda Munoz.
- Te badania mają szczególne znaczenie z dwóch względów. Po pierwsze dzięki nim możliwe było pozyskanie materiału do datowania radiowęglowego dla tego regionu. Po drugie w najstarszych warstwach Cerro Colorado znajduje się architektura z trzeciego tysiąclecia przed naszą erą. Mamy więc tutaj do czynienia z jednymi z najwcześniejszych przykładów architektury monumentalnej na terenie całego Nowego Świata. Relikty te są często zaliczane do tzw. okresu preceramicznego. Ciągle trwa dyskusja, czy społeczności peruwiańskiego wybrzeża były w tym okresie zhierarchizowane, czy też nie. Badania naszych kolegów mogą przynieść nowe informacje na ten temat - dr hab. Jarosław Źrałka, prof. UJ, kierownik Zakładu Archeologii Nowego Świata i opiekun naukowy uczestniczących w projekcie studentek.
Dyrektorem grupy badawczej Programa de Investigación "Los valles de Barranca" jest peruwiański archeolog Plinio Guillen Alarcón, zaś współtwórcą i członkiem krakowski bioarcheolog Łukasz Majchrzak, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego. Naukowcy planują kontynuację badań w kwietniu i maju tego roku. Ponownie wezmą w nich udział studentki IA UJ. Tym razem będą one skupiać się przede wszystkim na poszerzaniu umiejętności w zakresie dokumentacji trójwymiarowej stanowisk i zabytków, a dane zebrane w czasie tych badań posłużą im do przygotowania prac magisterskich.
