Skip to main content

Web Content Display Web Content Display

Wiadomości

Breadcrumb Breadcrumb

Web Content Display Web Content Display

Mądre Książki Roku nagrodzone. Poznaliśmy wszystkich zwycięzców

Mądre Książki Roku nagrodzone. Poznaliśmy wszystkich zwycięzców

"Pozaziemskie oceany. Poszukiwanie życia w głębinach kosmosu" Kevina Petera Handa oraz "Złoty pociąg i inne największe zagadki historii sztuki w Polsce" Łucji Malec-Kornajew zostały wybrane Mądrymi Książkami Roku 2022. Zwycięzców 8. edycji prestiżowego konkursu - organizowanego przez Uniwersytet Jagielloński oraz portal Mądre Książki - ogłoszono 25 maja podczas trwającego właśnie Copernicus Festival.

- Odkrywanie i rozwiązywanie tajemnic świata to zadanie nauki i naukowców. Dopełnieniem tej misji jest przystępne, lecz ścisłe przekazywanie wyników prac badawczych jak najszerszemu kręgowi odbiorców. W tym niełatwym zadaniu naukowcy znajdują wsparcie wśród autorów i wydawców - specjalistów i pasjonatów w dziedzinie literatury popularnonaukowej. Uniwersytet Jagielloński od lat nagradza najlepszych spośród nich wyróżnieniem Mądrej Książki Roku. Konkurs mimo pandemii organizowany był corocznie, niestety bez możliwości wspólnego świętowania z najlepszymi. W tym roku w końcu mamy okazję spotkać się z wybitnymi popularyzatorami nauki, ukazującymi wiele fascynujących koncepcji i osiągnięć ludzkiej kreatywności, inteligencji i pomysłowości - od socjologii, historii i archeologii po neuroobrazowanie, matematykę i astrobiologię - dla młodszych i dla starszych. Każda z 15 nominowanych książek pobudza do refleksji, każdy znajdzie dla siebie tą najbardziej zachwycającą, zaciekawiającą i pobudzającą do własnych przemyśleń. I w ten sposób, prawie bezboleśnie, bo tylko kosztem czasu na sen, wkraczamy wspólnie w świat naukowego poznania - mówi prof. Stanisław Kistryn z Uniwersytetu Jagiellońskiego, jeden z jurorów konkursu.

Główna nagroda w tegorocznym konkursie powędrowała do Kevina Petera Handa, którego "Pozaziemskie oceany. Poszukiwanie życia w głębinach kosmosu" zdobyły tytuł Mądrej Książki Roku 2022. Mimo że nie zdołaliśmy poznać wszystkich tajemnic ziemskich oceanów, amerykański astrobiolog i planetolog zabiera czytelników w podróż po innych światach. Skrupulatnie tłumaczy, skąd w ogóle wiemy o ich istnieniu. "Pozaziemskie oceany" to opowieść o sile nauki i pomysłowości naukowców, którzy stopniowo odkrywają morza i oceany na planetach i księżycach Układu Słonecznego. Dawne sny o pozaziemskim życiu na powierzchni Marsa czy Wenus mogą być już historią science fiction. Teraz nasza wyobraźnia kieruje się dalej, ku księżycom krążącym wokół gazowych olbrzymów, których podpowierzchniowe oceany postrzegamy jako głównych kandydatów do goszczenia nieziemskiego życia.

Dwie nagrody w konkursie Mądra Książka Roku 2022 zdobyła Łucja Malec-Kornajew. Autorka "Złotego pociągu i innych największych zagadek historii sztuki w Polsce" otrzymała nagrodę główną dla książki dla dzieci oraz zwyciężyła w głosowaniu czytelników "Gazety Wyborczej". Fishka, najsłynniejsza detektyw tajemnic sztuki w Polsce, bezbłędnie namierza ukryte skarby. Łamie najtrudniejsze szyfry. Raz, dwa tropi największych fałszerzy i złodziei bezcennych dzieł. Stara się rozwiązać wiele zagadek, w tym m.in. co się stało z wypełnionym złotem pociągiem, który wjechał do tunelu i zniknął bez śladu, jakie tropy doprowadziły naukowców do odkrycia na dnie Wisły szczątków zatopionego wieki temu pałacu króla Polski oraz jak to się stało, że niemiecki gubernator Hans Frank zawiesił wart fortunę obraz "Dama z gronostajem" w swoim pokoju tuż nad kaloryferem, a także skąd w Środzie Śląskiej jest tyle skarbów, że ludzie, kopiąc w ziemi, co rusz wykopują garnki ze złotem.

Swoich laureatów wskazała społeczność akademicka Uniwersytetu Jagiellońskiego. W internetowym głosowaniu najwięcej głosów oddano na książkę Briana Hare’a i Vanessy Woods "Przetrwają najżyczliwsi. Jak ewolucja wyjaśnia istotę człowieczeństwa?". Patrząc na świat, często widzimy go przez pryzmat walki, w której przetrwać mieliby najsilniejsi. Nagrodzeni autorzy przekonują, że to tylko iluzja. Nasza siła jako gatunku nie leży bowiem w tężyźnie fizycznej, ale w wyjątkowej zdolności do współpracy. To ona właśnie sprawiła, że skolonizowaliśmy niemal wszystkie zakątki Ziemi i zepchnęliśmy wiele innych gatunków w niebyt lub na jego skraj. Skąd jednak wzięła się ta umiejętność, której najwyraźniej brak naszym najbliższym krewnym? Brian Hare i Vanessa Woods przekonują, że nasz gatunek podlegał samoudomowieniu, podczas którego nasza agresja w stosunku do obcych była tłumiona.

Konkurs zorganizował Uniwersytet Jagielloński i portal Mądre Książki. Jego partnerami są Copernicus Festival, "Gazeta Wyborcza", Program "Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza" w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz księgarnia De Revolutionibus Books i portal Cafe Nauka. Nagrody główne przyznało jury w składzie: prof. Stanisław Kistryn (Uniwersytet Jagielloński), dr Monika A. Koperska (Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki, MAK Art & Science Productions), dr Kamil Kopij (UJ, Mądre Książki), Michał Olszewski ("Gazeta Wyborcza"), Marta Seweryn (Carbon Footprint Foundation), Aleksandra Stanisławska (Crazy Nauka), Leszek Szumlas (Mądre Książki) i Marta Alicja Trzeciak (Mądre Książki i Centrum Nauki Experyment w Gdyni).

Photogallery
Recommended
Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki