Skip to main content

Web Content Display Web Content Display

Wiadomości

Web Content Display Web Content Display

Upamiętnienie wybitnych kryptologów w Panteonie Narodowym

Upamiętnienie wybitnych kryptologów w Panteonie Narodowym

Urny z ziemią pochodzącą z miejsc śmierci trzech wybitnych matematyków i kryptologów - Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, spoczęły w kryptach Panteonu Narodowego w kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie. W ten sposób oddano hołd wybitnym polskim uczonym, którzy jako pierwsi złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.

- Zgromadziliśmy się tutaj, aby w szczególny sposób uczcić trzech wybitnych polskich matematyków, absolwentów Uniwersytetu Poznańskiego, a w ich osobach cały świat polskiej nauki, którzy przyczynili się do pokonania hitlerowskich Niemiec – mówił w przemówieniu wprowadzającym do uroczystości prof. Franciszek Ziejka, przewodniczący Rady Fundacji „Panteon Narodowy”.

Przypomniał on, że w szeregach Polaków walczących o wolność swojego kraju zawsze stawali polscy naukowcy. Tak było i w przypadku trzech młodych zdolnych matematyków, którzy pod koniec lat 20. XX w. na ochotnika zgłosili się do stworzonego na Uniwersytecie Poznańskim przez prof. Zdzisława Krygowskiego dwudziestoosobowego tajnego zespołu kryptologów. Wkrótce potem, na przełomie 1932 i 1933 r. Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zbudowali jej działającą kopię oraz urządzenia dekodujące jej szyfrogramy. Dzięki ich osiągnięciu alianci mogli rozwijać swoje badania nad ciągle udoskonalanymi przez Niemców wersjami maszyny.

- Losy trójki bohaterów, pełne dramatyzmu, układają się we wspaniałą, symboliczną opowieść o naszych rodakach z czasów II wojny światowej – kontynuował prof. Ziejka. - Z chwilą wybuchu wojny przez Rumunię dotarli do Francji, gdzie podjęli współpracę z francuskimi kryptologami. Następnie Marian Rejewski i Henryk Zygalski (Jerzy Różycki zginął w 1942 r. w katastrofie francuskiego statku niedaleko Minorki) przedostali się przez Hiszpanię i Portugalię do Wielkiej Brytanii. Tam rozpoczęli pracę w jednostce radiowej Sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych w Stanmore-Boxmoor pod Londynem.

Uroczystości odbyły się z udziałem rodzin zmarłych kryptologów oraz sir Dermota Turinga - brytyjskiego pisarza, autora książki „X,Y,Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy”, bratanka genialnego matematyka Alana Turinga. Uniwersytet Jagielloński reprezentowali prorektorzy UJ prof. Armen Edigarian i prof. Jacek Popiel.

Photogallery
Recommended
Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ