12 maja przypada 657. rocznica założenia przez króla Kazimierza Wielkiego najstarszej polskiej uczelni – Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzień ten obchodzony jest przez naszą społeczność akademicką jako Święto UJ. Niestety, z uwagi na ciągle obowiązujące obostrzenia epidemiologiczne, tegoroczne obchody święta ponownie będą się odbywać w bardzo ograniczonym gronie zaproszonych osób.
Obchody Święta Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczną się w Katedrze Wawelskiej, gdzie na grobach Fundatorów naszej Uczelni - Kazimierza Wielkiego, królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły, złożone zostaną wieńce i kwiaty.
O godz. 11.00 rozpocznie się uroczyste posiedzenie Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego, podczas którego prof. Piotrowi Sztompce nadany zostanie tytuł Profesora Honorowego UJ.
Na stronie internetowej UJ zostanie udostępniona transmisja wideo z auli Collegium Novum UJ, gdzie odbędzie się uroczystość.
Historia szkolnictwa wyższego w Polsce zaczyna się oficjalnie 12 maja 1364 roku, kiedy po wieloletnich staraniach o zgodę papieża Urbana V, król Kazimierz Wielki podpisał akt fundacyjny krakowskiego Studium Generale. Wówczas składało się ono z trzech wydziałów: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Czwarty wydział, teologiczny, powstał w 1400 roku, po odnowieniu uczelni przez Władysława Jagiełłę.
Przeto My Kazimierz z Bożej łaski król Polski […] postanowiliśmy w mieście naszym Krakowie wyznaczyć, obrać, ustanowić i urządzić miejsce, na którym by Studium Powszechne w każdym dozwolonym wydziale kwitnęło. […] Niechże tam będzie nauk przemożnych perła, aby wydała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach wyuczone; niechaj otworzy się orzeźwiające źródło nauk, a z jego pełności niech czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący. Do tego miasta Krakowa niechaj zjeżdżają się swobodnie wszyscy mieszkańcy, nie tylko Królestwa naszego i krajów przyległych, ale i inni z różnych części świata, którzy pragną nabyć tę przesławną perłę wiedzy.
Odcisk królewskiej pieczęci pod aktem erekcyjnym wywołał dalekosiężne skutki – najpierw w sąsiedztwie siedziby króla na Wzgórzu Wawelskim, a po 1400 roku - w wykupionej specjalnie na ten cel kamienicy u zbiegu dzisiejszych ulic św. Anny i Jagiellońskiej, zaczęli zbierać się żądni zdobywania wiedzy młodzi ludzie i profesorowie, tworząc razem universitas – wszechnicę.
Po 657 latach można stwierdzić, że spełniło się marzenie Kazimierza Wielkiego. 12 maja w Katedrze na Wawelu obecne władze UJ pokłonią się w imieniu całej uczelni monarchom, którzy przed wiekami postanowili utworzyć pierwszą szkołę wyższą w Polsce. Ich odwaga i wizja zaowocowały najstarszą świecką instytucją funkcjonującą w naszym kraju.
Kiedy w 1364 roku z woli Kazimierza Wielkiego w Krakowie rozpoczęło działalność Studium Generale, zalążek współczesnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, chętni do zdobywania wiedzy mogli studiować na trzech wydziałach. Obecnie studenci UJ mogą się kształcić na 16 wydziałach, w tym trzech medycznych, które tworzą Collegium Medicum.
Współcześna działalność Uniwersytetu Jagiellońskiego stanowi połączenie dumy płynącej z historii najstarszej uczelni w naszym kraju z rolą wiodącego ośrodka naukowego i dydaktycznego współczesnej Polski. Poprzez 657 lat działalności w Uniwersytecie Jagiellońskim nieustająco realizowana jest wizja Kazimierza Wielkiego – utrzymywania „orzeźwiającego źródła nauk, z którego pełności czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący”. Przez wieki społeczność akademicka działa rozsądnie i merytorycznie w zgodzie z dewizą przyświecającą działalności uczelni -"Plus ratio quam vis" - Więcej znaczy rozum, niż siła.