Do Uniwersytetu Jagiellońskiego wpłynęły decyzje Ministerstwa Edukacji i Nauki w sprawie przyznania kategorii naukowych po ponownym rozpatrzeniu. Władze najstarszej polskiej uczelni zakwestionowały wcześniejsze oceny jakości działalności naukowej w 18 z 28 dyscyplin. Przypomnijmy, że po raz pierwszy przedmiotem ewaluacji nie była ocena działalności naukowej wydziałów, ale osiągnięcia naukowców reprezentujących daną dyscyplinę.
Obowiązująca od 1 października 2018 r. ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wprowadziła nowe przepisy dotyczące prowadzonej co cztery lata ewaluacji uczelni i instytutów naukowych. W ewaluacji przyznawane są kategorie naukowe od najwyższej A+, poprzez A, B+, B, aż do najniższej - C w poszczególnych dyscyplinach nauki. Od uzyskanej kategorii zależy m.in. możliwość prowadzenia studiów o profilu ogólnoakademickim i nadawania stopni naukowych. Od niej uzależniona jest także kwota subwencji, czyli pieniędzy, które jednostki naukowe otrzymują z budżetu państwa.
Jak już informowaliśmy, Uniwersytet Jagielloński uzyskał ocenę A+ w 4 dyscyplinach, A w 7 dyscyplinach oraz B+ w 17 dyscyplinach. Po zakończeniu podstawowego etapu ewaluacji i kategoryzacji w lipcu 2022 roku podmioty niezadowolone z wyniku mogły złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Z tej możliwości skorzystały władze UJ i podważyły decyzje resortu nauki w 18 przypadkach.
W wyniku odwołania złożonego przez Uniwersytet Jagielloński, Ministerstwo Edukacji i Nauki uchyliło pierwotne rozstrzygnięcia w 7 z 18 dyscyplin naukowych. Najwyższą kategorię naukową A+ przyznano dyscyplinie informatyka w dziedzinie nauki ścisłe i przyrodnicze. Docelowo kategorię naukową A otrzymały dyscypliny: literaturoznawstwo, nauki medyczne, nauki o polityce i administracji, nauki o zarządzaniu i jakości, astronomia oraz nauki o ziemi i środowisku. Niezmienna po ponownym rozpatrzeniu została ocena 11 dyscyplin naukowych: archeologii, filozofii, historii, nauk o kulturze i religii, nauk farmaceutycznych, nauk o zdrowiu, geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej, nauk prawnych, nauk socjologicznych, matematyki oraz nauk biologicznych.
O komentarz do wyników procedury odwoławczej poprosiliśmy prorektora UJ ds. badań naukowych prof. Piotra Kuśtrowskiego. W jego opinii niespełna 40 proc. sukcesu w odniesieniu do liczby złożonych odwołań może cieszyć, ale generalnie wynik uzyskany przez Uniwersytet Jagielloński w ostatniej ewaluacji należy uznać za mocno niesatysfakcjonujący.
- Kategoria B+ przyznana aż 11 dyscyplinom zakorzenionym w większości głęboko w tradycji badań uprawianych na uczelni, która pozycjonuje je jako przeciętne wśród ocenianych w kraju jednostkodyscyplin, skłania do refleksji. Tym głębszej, iż wynik ten stoi częstokroć w sprzeczności z światowymi rankingami dyscyplinowymi, w których odnaleźć je można na wiodących miejscach wśród z rzadka notowanych tam polskich podmiotów. Z pewnością musimy wyciągnąć wnioski w stosunku do pewnych aspektów wydajności naukowej pracowników uniwersytetu. Chciałbym jednak mieć głębokie przekonanie, że - proponując zmiany zmierzające do uzyskania poprawy pozycji w przyszłej ewaluacji, której zasady po upływie 15 miesięcy od startu kolejnego okresu oceny są nadal nieznane - będziemy dążyć do osiągnięcia celu definiowanego jako doskonałość naukowa. Biorąc udział w krajowych zawodach na mistrza optymalizacji w zakresie wypełnienia slotów przy możliwie najniższej liczbie pracowników wchodzących w skład ocenianej dyscypliny, nadal będziemy trwonić nasz potencjał naukowy - przekonuje prof. Piotr Kuśtrowski.
Ostateczne wyniki ewaluacji za lata 2017-2021:
- nauki humanistyczne: archeologia B+, filozofia A, historia B+, językoznawstwo B+, literaturoznawstwo A, nauki o kulturze i religii B+, nauki o sztuce A,
- nauki inżynieryjno-techniczne: informatyka techniczna i telekomunikacyjna B+,
- nauki medyczne i nauki o zdrowiu: nauki farmaceutyczne B+, nauki medyczne A, nauki o zdrowiu B+,
- nauki społeczne: geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna A, ekonomia i finanse B+, nauki o bezpieczeństwie A+, nauki o komunikacji społecznej i mediach B+, nauki o polityce i administracji A, nauki o zarządzaniu i jakości A, nauki prawne A, nauki socjologiczne B+, pedagogika B+, psychologia A+,
- nauki ścisłe i przyrodnicze: astronomia A, informatyka A+, matematyka A, nauki biologiczne A, nauki chemiczne A+, nauki fizyczne A+, nauki o ziemi i środowisku A.
