Prof. Małgorzata Barańska z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego została laureatką Nagrody im. prof. Wojciecha Świętosławskiego. Wyróżnienie to od 2013 roku przyznaje Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Chemicznego (PTCh) za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie chemii, technologii chemicznej i nauk pokrewnych. Symboliczne wręczenie nagród odbędzie się w formule online w najbliższy czwartek.
Nagroda im. prof. Wojciecha Świętosławskiego przyznawana jest co roku za prace opublikowane lub wykonane w ostatnich pięciu latach. PTCh przyznaje ją w trzech stopniach: III stopnia przyznaje się osobom, które w roku kalendarzowym opublikowania lub wykonania pracy nie przekroczyły 30. roku życia. Nagrodę stopnia II-go otrzymują uczeni, którzy w roku kalendarzowym opublikowania lub wykonania pracy nie przekroczyły 40. roku życia. Laureatem nagrody stopnia I-go może zostać naukowiec czynny zawodowo niezależnie od wieku. Ponadto jury może przyznać nagrodę specjalną badaczom, którzy w sposób szczególny zasłużyli się dla rozwoju polskiej chemii zarówno w sensie badawczym, jak i popularyzatorskim.
Prof. Małgorzata Barańska została uhonorowana przez PTCh nagrodą specjalną. Laureatka od doktoratu jest związana z Zakładem Fizyki Chemicznej Wydziału Chemii UJ, którym kieruje od 2018 roku, a od roku 2010 prowadzi Zespół Obrazowania Ramanowskiego. Od 10 lat pracuje też w Jagiellońskim Centrum Rozwoju Leków (JCET), które współtworzyła i w którym kieruje jedną z trzech grup badawczych - Grupą Spektroskopii Ramanowskiej. Wszystkie stopnie naukowe uzyskała na Uniwersytetu Jagiellońskim: 1992 r. magisterium, 1999 r. doktorat, 2007 r. habilitacja, 2013 profesura. W latach 2003-2006 była na post-docu w Institute of Plant Analysis (Niemcy). Od 2016 roku jest głównym edytorem czasopisma "Spectrochimica Acta A", a od 2017 dyrektorem towarzystwa naukowego CLIRSPEC (Wielka Brytania)).
Jest autorką 209 publikacji z listy JCR, które były cytowane ponad 5300 razy, jej indeks h=36. Redagowała 3 książki ("Wiley", "Springer" i "Elsevier"). Autorka kilkudziesięciu rozdziałów w monografiach w języku angielskim i polskim. Wypromowała 12 doktorów, kolejnych 10 prac jest w trakcie realizacji. Wygłosiła ponad 70 wykładów na zaproszenie. Jest inicjatorem organizowanych coroczne od ponad 10 lat seminariów na Wydziale Chemii UJ poświęconych edukacji i propagowaniu stosowania spektroskopii oscylacyjnej. Organizowała dużą międzynarodową konferencję SPEC2014, a obecnie ICAVS2021 w Krakowie. Za swoje osiągnięcia naukowe uzyskała szereg nagród, w tym m.in. Laur Jagielloński UJ (2019) i Indywidualna Nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2014).
Droga naukowa prof. Małgorzaty Barańskiej prowadziła od katalizy (magisterium), poprzez spektroskopię ramanowską małych cząsteczek leków, wspomaganą obliczeniami kwantowo-chemicznymi (doktorat), poprzez obrazowanie ramanowskie tkanek roślinnych (habilitacja), do biochemii, chemii medycznej i fizykochemii układów supramolekularnych (profesura i późniejsza aktywność). Dzięki jej zdolnościom organizatorskim zarówno na Wydziale Chemii UJ, jak i w JCET powstało Laboratorium Obrazowania Ramanowskiego i Pracownia Spektroskopii Ramanowskiej wyposażone w bardzo nowoczesne spektrometry.
Jej najważniejszym osiągnięciem ostatnich lat jest wskazanie unikatowych markerów spektroskopowych procesów zachodzących w komórkach i na poziomie tkankowym oraz powiązanie ich z rozwojem wybranych chorób cywilizacyjnych. Dwie z opracowanych metod ustalania stanu biochemicznego śródbłonka naczyniowego zostały opatentowane. Jej badania realnie wkraczają do klinik i mogą być przełomowe w diagnostyce komórek białaczkowych.