Narodowe Centrum Nauki (NCN) po raz 19. ogłosiło wyniki konkursów OPUS i PRELUDIUM. Na projekty realizowane w ramach badań podstawowych badacze Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymają ponad 57 mln zł. Konkursy te od lat cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród naukowców z UJ ubiegających się o finansowanie projektów badawczych. W tej edycji 71 zostało skierowanych do finansowania.

OPUS to konkurs adresowany do wszystkich naukowców, bez względu na posiadany staż badawczy i stopień naukowy, w którym można ubiegać się o finansowanie projektu badawczego, w tym również zakładającego zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej. Dodatkowo formuła konkursu została poszerzona o elementy konkursu HARMONIA, co dało możliwość ubiegania się o finansowanie projektów prowadzonych we współpracy międzynarodowej dwustronnej lub wielostronnej, a także przedsięwzięć realizowanych przy wykorzystaniu przez polskie zespoły badawcze wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Na podstawie przeprowadzonej oceny eksperckiej finansowanie w łącznej wysokości prawie 451 mln zł przyznano 352 projektom.

PRELUDIUM to konkurs skierowany do osób rozpoczynających karierę naukową i nieposiadających stopnia doktora, w którym można się ubiegać o przyznanie środków pieniężnych na realizację projektu, którego zespół badawczy składa się z maksymalnie 3 osób - w tym kierownika projektu i opiekuna naukowego. Grono ekspertów zakwalifikowało do finansowania 243 projekty, na kwotę ponad 36 mln zł.

Projekty zgłoszone do finansowania w konkursach NCN mogą być realizowane w 3 obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych. Wnioski w każdej z tych dziedzin ocenia właściwy jej zespół ekspertów składający się z zarówno polskich, jak i zagranicznych wybitnych naukowców. To właśnie na podstawie ich oceny zapada decyzja o tym, które ze zgłoszonych projektów otrzymają środki pieniężne na realizację.

W 19. konkursie OPUS 35 badaczy Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 52 mln zł:

• dr Natalia Anna Zawiejska (Wydział Filozoficzny) - Religia i miejskość. Mapowanie i powiązanie pól religijnych we współczesnych polskich miastach - 1 153 121 zł,
• dr hab. Tomasz Majkowski (Wydział Polonistyki) - Polskie gry wideo? Kultury grania i branża gier w kontekście narodowym - 669 887 zł,
• dr hab. Jarosław Źrałka (Wydział Historyczny) - Na peryferiach wielkich ośrodków Majów: badania struktury osadniczej oraz modyfikacji terenu wokół Nakum (północna Gwatemala) - 2 621 796 zł,
• dr Anna Romanowicz (Wydział Historyczny) - Jak kochamy? Miłość romantyczna i kapitał kulturowy wśród miejskiej klasy średniej w indyjskich metropoliach - 418 661 zł,
• prof. Wojciech Tadeusz Czakon (Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej) - Tożsamość cyfrowa - analiza wielopoziomowa wpływu na zaangażowanie interesariuszy organizacji - 613 452 zł,
• dr Marcin Pitera (Wydział Matematyki i Informatyki) - Identyfikacja i walidacja modeli ryzyka rynkowego z użyciem nowoczesnych metod statystycznych, probabilistycznych oraz algorytmów uczenia maszynowego - 396 732 zł,
• dr hab. Adam Dyrda (Wydział Prawa i Administracji) - Etyka przekonań instytucjonalnych - 999 997 zł,
• dr hab. Monika Florczak-Wątor (Wydział Prawa i Administracji) - Ochrona praw człowieka w stanach nadzwyczajnych. Teoria i praktyka państw Grupy Wyszehradzkiej - 372 720 zł,
• prof. Dorota Praszałowicz (Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych) - Polacy w Seattle 1880-2020. Un-imagined community - 403 312 zł,
• dr Ewa Agnieszka Szumowska (Wydział Filozoficzny) - Równowaga w przełączaniu się pomiędzy celami - od wielozadaniowości do ekstremizmu - 1 077 204 zł,
• dr Yusuke Azuma (Małopolskie Centrum Biotechnologii) - Zapakowywanie cargo do nanopojemnika biosyntezy witaminy B2 - 1 267 200 zł,
• dr Kenji Yamada (Małopolskie Centrum Biotechnologii) - Mechanizm regulujący ekspresję genów związanych z systemem obronnym opartym o ciałka retikularne w mechanizmie bomby gorczycowej występującym w roślinach z rodziny Kapustowatych - 1 810 812 zł,
• dr hab. Martyna Elas (Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii) - Rola niszy metastatycznej w wątrobie w radiooporności czerniaka błony naczyniowej - 2 085 744 zł,
• prof. Tomasz Brzozowski (Wydział Lekarski) - Rola wysiłku fizycznego i osi mięśnie szkieletowe-tkanka tłuszczowa w rozwoju doświadczalnego przełyku Barretta i raka gruczołowego przełyku - 2 181 600 zł,
• dr Jarosław Cisowski (Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii) - Badanie mechanizmów przerzutów wspomaganych terapią i roli enzymów przetwarzających białka CAAX w raku wątroby - 2 501 532 zł,
• prof. Przemko Kwinta (Wydział Lekarski) - Badania metabolomiczne i proteomiczne w połączeniu z nowoczesnymi technikami obrazowania rezonansem magnetycznym w poszukiwaniu mechanizmów uszkodzenia mózgu u noworodków urodzonych przedwcześnie i w fizjologicznym terminie porodu - 1 268 460 zł,
• dr Antonina Naskalska (Małopolskie Centrum Biotechnologii) - Wykorzystanie modułowych cząstek wirusopodobnych do stworzenia prototypu szczepionki chroniącej przed kocim koronawirusem - 740 880 zł,
• dr hab. Janusz Dąbrowski (Wydział Chemii) - Terapia fotodynamiczna skojarzona z immunoterapią skierowaną na punkty kontrolne PD-1/PD-L1: nowe możliwości w leczeniu nowotworów immunogennych - 2 206 932 zł,
• dr Karolina Słoczyńska (Wydział Farmaceutyczny) - Bioremediacja zanieczyszczeń wody wywołanych lekami i kosmetykami przez grzyby Cunninghamella - biotechnologiczna strategia oczyszczania środowiska - 1 217 400 zł,
• dr Rafał Mostowy (Małopolskie Centrum Biotechnologii) - Kwantyfikowanie dynamiki ewolucyjnej ogonów w fagach infekujących bakterie z gatunku Klebsiella pneumoniae - 1 998 492 zł,
• dr hab. Maciej Pabijan (Wydział Biologii) - Czy koadaptacja cytojądrowa napędza specjację u płazów? - 2 150 412 zł,
• dr hab. Agnieszka Rak (Wydział Biologii) - OMENTYNA1 nowym regulatorem rozrodu samic - ekspresja oraz rola w kontroli osi przysadka - jajnik. Badania na modelu świń o różnym statusie metabolicznym - 1 953 012 zł,
• prof. Andrzej Sitarz (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Geometria i fukcjonały spektralne - 240 366 zł,
• dr hab. Grzegorz Zuzel (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Beztłowe poszukiwania podwójnego bezneutrinowego rozpadu beta w eksperymencie LEGEND - 2 591 108 zł,
• prof. Kazimierz Bodek (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Poszukiwanie oscylacji neutron - neutron zwierciadlany - 950 400 zł,
• dr hab. Agnieszka Kaczor (Wydział Chemii) - Superwydajna nanoantena molekularna do transferu chiralności do otoczenia - badania z użyciem wibracyjnej aktywności optycznej (VOA) - 2 546 400 zł,
• dr hab. inż. Ewelina Lipiec (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Bezpośrednie monitorowanie dynamiki lokalnych zmian struktury drugorzędowej peptydów Alzheimera podczas agregacji - 2 802 276 zł,
• dr hab. Renata Wietecha-Posłuszny (Wydział Chemii) - Innowacyjne podejście do badania dystrybucji ante-mortem oraz redystrybucji post-mortem substancji psychoaktywnych w tkankach ludzkich - od modelu zwierzęcego do przypadku analizy tkanek ludzkich - 1 776 000 zł,
• dr inż. Karolina Tarach (Wydział Chemii) - Wzloty i upadki aktywności zeolitów – rola i natura koksu w procesie katalitycznym - 2 580 000 zł,
• prof. Wiesław Roth (Wydział Chemii) - Roztwory koloidalne monowarstw zeolitowych jako nowe reagenty w syntezie materiałów nanokompozytowych oraz hierarchicznych do zastosowań w katalizie i rozdziale substancji - 1 443 600 zł,
• dr hab. Dawid Pinkowicz (Wydział Chemii) - Chiralne magnesy molekularne - kontrola absorpcji światła UV-vis za pomocą pola magnetycznego - 1 987 932 zł,
• dr hab. Paweł Stelmachowski (Wydział Chemii) - Kompozytowe materiały do elektrokatalitycznego rozkładu wody: w poszukiwaniu stabilnych układów złożonych z materiałów węglowych i związków metali przejściowych - 1 802 400 zł,
• prof. Andrzej Kotarba (Wydział Chemii) - Modyfikacja powierzchni materiałów węglowych przy użyciu plazmy: wpływ wprowadzanych grup funkcyjnych na biokompatybilność i adhezję mikroorganizmów - 866 652 zł,
• dr Michał Wrona (Wydział Matematyki i Informatyki) - Problemy spełnialności więzów dla nieskończonych struktur jednorodnych: w stronę algorytmów - 331 932 zł,
• prof. Joanna Łojewska (Wydział Chemii - lider konsorcjum naukowego) - Projektowanie i wytwarzanie przyrostowe nowych wysokowydajnych katalizatorów strukturalnych do przyjaznej środowisku utylizacji siarkowodoru - 1 999 999 zł.

W 19. konkursie PRELUDIUM 36 badaczy Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 4,9 mln zł:

• Ilona Kędzia (Wydział Filologiczny) - Teksty alchemiczne siddhy Yākōpu w perspektywie ekokrytyki materialnej. Rtęć i materia nieożywiona w tamilskiej literaturze tradycji Siddha - 131 716 zł,
• Aleksandra Łozińska (Wydział Polonistyki) - Przebieg i konsekwencje zwrotu urbanistycznego w fantasy - 31 480 zł,
• Sylwia Papier (Wydział Polonistyki) - Przemiany świadectwa Holokaustu w dobie cyfrowej - 110 513 zł,
• Bartosz Pietrzak (Wydział Filologiczny) - Modelowe wyobrażenie postaci sajjida w przedislamskim społeczeństwie arabskim. Analiza kulturowo-językoznawcza - 38 921 zł,
• Joanna Mendyk (Wydział Historyczny) - Cavallero de prestar. Etos rycerski na Półwyspie Iberyjskim w XII–XIII w. w świetle "Pieśni o Cydzie" oraz innych wybranych poematów epickich - 205 968 zł,
• Daniel Štraub (Wydział Geografii i Geologii) - Zrównoważony rozwój ponad wszystko? Ramy wdrażania bezpłatnego transportu publicznego - 123 358 zł,
• Marta Połeć (Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej) - Etnografia organizacji festiwali artystów ulicznych - 166 678 zł,
• Agnieszka Świgost-Kapocsi (Wydział Geografii i Geologii) - Rola kobiet w rozwoju miast przemysłowych – czynniki i mechanizmy - 155 262 zł,
• Agnieszka Pachla (Wydział Prawa i Administracji) - Roszczenie o uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną względem wierzyciela w postępowaniu z elementem transgranicznym - charakterystyka, sposób dochodzenia i zaspokojenia roszczenia - 139 254 zł,
• Anna Drwal (Wydział Prawa i Administracji) - Zakaz zawierania małżeństw wyłącznie religijnych z perspektywy praw człowieka w Europie - 132 538 zł,
• Michał Rekowski (Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych) - Rola instytucji Unii Europejskiej w budowaniu Europejskiej Autonomii Strategicznej - 107 807, zł
• Edyta Tobiasiewicz (Wydział Filozoficzny) - Innowacyjne organizacje zawodowe: płeć społeczno-kulturowa i startupy technologiczne - 92 424 zł,
• Michał Wereszczyński (Wydział Filozoficzny) - Deficyty spontanicznego wydobycia u osób starszych z parodontozą: poszukiwanie wczesnych poznawczych markerów demencji - 87 924 zł,
• Idalina Odziemczyk (Wydział Filozoficzny) - Społeczne reprezentacje szczepień a zachowania zdrowotne w perspektywie cyklu życia – implikacje dla tworzenia (behawioralnych) polityk publicznych - 171 923 zł,
• Krystian Mokrzyński (Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii) - Znaczenie światła słonecznego w toksyczności pyłów zawieszonych dla komórek skóry ludzkiej - 140 000 zł,
• lwine Wilkens (Małopolskie Centrum Biotechnologii) - Na ramionach olbrzymów – o wpływie komórek olbrzymich na powstawanie ciałek ER - 130 330 zł,
• Dagmara Wójcik (Wydział Lekarski) - Modulacja szlaków molekularnych przez farmakologiczny mitochondrialny donor siarkowodoru w procesie gojenia przewlekłych wrzodów błony śluzowej żołądka - 210 000 zł,
• Karolina Tkacz (Wydział Lekarski) - Rola zapalnych makrofagów w patofizjologii autoimmunizacyjnego eksperymentalnego zapalenia mięśnia sercowego - 139 200 zł,
• Weronika Szukała (Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii) - MCPIP1 w regulacji homeostazy skóry - 200 760 zł,
• Agnieszka Pełesz (Jagiellońskie Centrum Rozwoju Leków - JCET) - Nowe strategie farmakologicznej modulacji tworzenia mikropęcherzyków płytkowych - wpływ na śródbłonek naczyniowy - 209 976 zł,
• Anna Pasieka (Wydział Farmaceutyczny) - Nowe lekopodobne ligandy wielofunkcyjne działające na cele biologiczne związane z objawami i przyczynami choroby Alzheimera - 69 360 zł,
• Marek Jamrozik (Wydział Farmaceutyczny) - Dualne inhibitory CBR1 i AKR1C3 jako nowe podejście mające na celu poprawę efektywności i bezpieczeństwa terapii antracyklinami - 139 980 zł,
• Meysam Dadgar (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Ocena wykrywania zmian przerzutowych w całym ciele za pomocą Jagiellońskiego Tomografu Pozytonowo Emisyjnego - 88 428 zł,
• Beata Łabuzek (Wydział Chemii) - Ukierunkowana degradacja w proteasomie na drodze ubikwitynacji z wykorzystaniem PROTACów opartych na ligazie Mdm2 - 131 352 zł,
• Karolina Jafernik (Wydział Farmaceutyczny) - Schisandra henryi C.B. Clarke – zwiększanie produkcji metabolitów wtórnych metodami biotechnologicznymi, oraz ocena aktywności biologicznej materiału pozyskiwanego in vitro oraz in vivo - 137 040 zł,
• Sylwia Sudoł (Wydział Farmaceutyczny) - W poszukiwaniu innowacyjnej strategii leczenia choroby Alzheimera poprzez dualną inhibicję receptora 5-HT6 i kinazy CDK5 - 210 000 zł,
• Alicja Gawalska (Wydział Farmaceutyczny) - Nowe podejście w poszukiwaniu terapii astmy i POChP - wspomagane komputerowo projektowanie ligandów wielocelowych blokujących PDE4B, PDE8A i TRPA1 - 139 800 zł,
• Ewa Mlyczyńska (Wydział Biologii) - Poznanie ekspresji i roli nowego neuropeptydu - feniksyny-14 w funkcjonowaniu ciałka żółtego u świni - 210 000 zł,
• Bartosz Sobolewski (Wydział Matematyki i Informatyki) - O różnych własnościach specjalnych funkcji blokowo addytywnych - 80 952 zł,
• Magdalena Ceglarska (Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej) - Eksperymentalne badania monokryształów łańcuchów spinowych: w poszukiwaniu nowych procesów relaksacyjnych - 131 532 zł,
• Damian Muszak (Wydział Chemii) - Optymalizacja struktury inhibitorów oddziaływania PD-1/PD-L1 bazujących na rusztowaniu terfenylowym - 139 940 zł,
• Aneta Blat (Wydział Chemii) - Badanie wpływu struktury pochodnych porfiryny na ich właściwości fotofizyczne i fotochemiczne - 139 998 zł,
• Jakub Zakrzewski (Wydział Chemii) - Kompleksy chromu(III) do konstrukcji bimetalicznych luminoforów czułych na czynniki zewnętrzne - 205 932 zł,
• Tomasz Danel (Wydział Matematyki i Informatyki) - Połączenie symulacji molekularnej i uczenia głębokiego w projektowaniu leków de novo - 85 932 zł,
• Krystian Chudzik (Wydział Chemii) - Opracowanie kolektorów prądowych 3D dla efektywnego wykorzystania potencjału nowego materiału katodowego LKMNO do ogniw Li-ion - 175 571 zł,
• Dawid Piątek (Wydział Geografii i Geologii) - Wpływ narciarstwa zjazdowego na morfodynamikę zlewni wysokogórskiej. Przykład z rejonu Kasprowego Wierchu, Tatry Polskie - 126 082 zł.

Listy rankingowe wszystkich projektów zakwalifikowanych do finansowania w konkursach OPUS 19 i PRELUDIUM 19 są dostępne na stronie ncn.gov.pl.