Wystawa z okazji 90-lecia Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego z Kapitułą Orderu Białego Kruka (1930 – 2020). Wystawa czynna od wtorku do piątku w godz. od 10 do 15, w poniedziałki od 10 do 17.
Rycerski Zakon Bibliofilski powstał w Krakowie, mieście w którym bibliofilstwo dominowało i kwitło od wieków. Tutaj od 1922 roku prężnie działało Towarzystwo Miłośników Książki, utworzone przez grupę miłośników ksiąg, księgarzy, antykwariuszy, której przewodził prof. Kazimierz Witkiewicz. Wraz z powstaniem Towarzystwa jego współtwórca został powołany na prezesa i pełnił tą funkcję przez prawie pół wieku.
Po ośmiu pierwszych latach efektywnej pracy i wielu osiągnięciach Towarzystwa w szerzeniu w społeczeństwie zainteresowania książką, Kazimierz Witkiewicz, pełen inwencji artysta o szerokich zainteresowaniach, rozległych znajomościach i bogatym życiu twórczym, poczuł w sobie ducha wolności, niczym nie skrępowanej miłości do ksiąg i przypływ bibliofilskiego humoru nie obcego środowisku w którym dane mu było przebywać.
W końcu 1929 roku podczas jednego ze spotkań członków Towarzystwa Miłośników Książki w krakowskim Hotelu Grand, Kazimierz Witkiewicz zaproponował powołanie do życia Rycerskiego Zakonu bibliofilskiego do walki, jak twierdził, z bibliofobią i bibliomanią.
Zakon był „instytucją” o surowej regule, zorganizowany feudalnie, hierarchicznie na wzór zakonów średniowiecznych. Twórca Zakonu nadał mu przywilej udzielności oraz Ustawę Konstytucyjną. Ustanowione zostały godności i tytulatura. Podstawową ideę Zakonu Kazimierz Witkiewicz zawarł w pierwszym artykule Ustawy Konstytucyjnej Kapituły Orderu Białego Kruka: „Najwyższą cnotą Zakonu jest miłość do ksiąg”.
Najbardziej zasłużeni dla Pani Książki mieli być honorowani dyplomami oraz Orderami Białego Kruka. Ordery Białego Kruka były nadawane: za zasługi na polu księgoznawstwa, literatury pięknej, nauki sztuki – Order Białego Kruka ze Wstęgą Inkunabułu in Quatro; za zasługi na polu bibliofilstwa, drukarstwa, introligatorstwa, grafiki książkowej – Order Białego Kruka ze Wstęga Białej Myszy in Quatro.
Zarówno spotkania zakonne jak i spotkania na których uroczyście wręczano Ordery Białego Kruka czy Dyplomy Białego Kruka zawsze miały niepowtarzalny nastrój. Towarzyszyły im najrozmaitsze atrybuty przydające tajemniczości – świeczniki z zapalonymi świecami, proporce zakonne, togi i birety zakonnych dostojników, ozdoby w postaci białych kruków i myszy, sakwa, nakrycie stołu, fotografie. Podczas spotkań odbywały się wykłady i prelekcje na temat książki, którym towarzyszył humor i radosny nastrój.
W 1963 roku Kazimierz Witkiewicz z powodów politycznych zawiesił Działalność Zakonu. Wznowił ją i kontynuował jego syn, Tadeusz Eugeniusz Witkiewicz, piastujący godność Mistrza aż do śmierci (w roku 2001). Zgodnie z Jego życzeniem kolejnym Wielkim Mistrzem został dr inż. Jerzy Duda, dzięki któremu Zakon (mimo braku stałej siedziby) zawdzięcza kontynuację tradycji i nadal działa.
Wystawa prezentuje historię tego jedynego w świecie zakonu miłośników ksiąg od początku jego istnienia po czasy współczesne.