
Od wieków człowiek zastanawiał się, dokąd sięga kosmos i czy ma jakieś granice, jakie prawa nim rządzą, a także jakie miejsce zajmujemy w nim my sami. Zapraszamy między 23 a 28 maja do Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie na Copernicus Festival 2023, którego hasło w tym roku brzmi - Kosmos!
Słowo"kosmos” dla starożytnych Greków oznaczało ład bądź porządek odnajdywany w świecie. My dziś traktujemy je najczęściej jako synonim "wszechświata", a więc wszystko, co istnieje, całą dostępną czasoprzestrzeń, zapoczątkowaną, jak wynika z tzw. modelu standardowego, Wielkim Wybuchem.
Kolejne rewolucje naukowe, od tej wywołanej przez Mikołaja Kopernika, aż po powstanie XX-wiecznej teorii względności i opartej na niej kosmologii, spychały człowieka z centrum kosmosu na jego peryferia. Z kosmicznej perspektywy Ziemia to tylko jedna spośród zapewne miliardów planet, krążących wokół miliardów gwiazd, w jednej z miliardów galaktyk.
Jednak pytania o granice kosmosu i miejsce człowieka w nim są i dzisiaj równie aktualne jak zawsze. Możemy się zastanawiać, czy istnienie życia i człowieka jest tylko kosmicznie nieprawdopodobnym zbiegiem okoliczności, czy może wszechświat musi mieć takie cechy, które umożliwiają zapoczątkowanie biologicznej ewolucji, a więc także wyłonienie się istot takich jak człowiek, które będą mogły kosmos badać?
Coraz częściej wśród naukowców pojawiają się też pytania, czy nasze współczesne rozumienie kosmosu jest właściwe? Czy kosmos w jakiejś postaci istniał przed Wielkim Wybuchem? A może „nasz kosmos” jest tylko jednym z wielu wszechświatów? Czy nauka, która przy pomocy matematyczno-empirycznej metody bada kosmos w każdej możliwej skali, może w ogóle na takie pytania odpowiedzieć? Czy czeka nas jeszcze jakaś inna rewolucja naukowa, która po raz kolejny sprawi, że człowiek zacznie rozumieć kosmos zupełnie inaczej niż robili to jego przodkowie?