Jedną z wielu inicjatyw, które Uniwersytet Jagielloński podjął w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości, jest zorganizowanie konferencji naukowej "Oblicza Niepodległej. Państwo i społeczeństwo". Skrótowo można ją przedstawić tak: dwudniowe spotkanie naukowców (25 i 26 października br.), trzy różne miejsca obrad: Collegium Maius UJ, Collegium Witkowskiego UJ i Polska Akademia Umiejętności oraz ponad dwadzieścia wystąpień historyków, prawników i historyków sztuki.
− Im więcej o tych czasach będziemy wiedzieć, tym lepiej będziemy je rozumieć, ale również, a może przede wszystkim, lepiej będziemy rozumieć aktualną Polskę, a jak państwo wiecie, nie jest to łatwe zadanie – zwracał się do zebranych w auli Collegium Maius rektor UJ prof. Wojciech Nowak. W otwarciu konferencji poza rektorem UJ wzięli także udział prezes PAU prof. Jan Ostrowski i zastępca prezydenta Krakowa dr hab. Andrzej Kulig; ten ostatni zwrócił m. in. uwagę, że trzeba pochylić czoło przed wszystkimi tymi, którzy przez 21 lat istnienia II Rzeczypospolitej potrafili z trzech różnych odłamów stworzyć państwo, które zaczęło normalnie funkcjonować.
Przypadająca w tym roku setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości jest okazją nie tylko do świętowania i radości, ale także zastanowienia się nad tym jak funkcjonowało i rozwijało się odrodzone państwo. Przedmiotem dyskusji podczas spotkania naukowców będą nie tylko kwestie ewolucji struktur państwa takich jak wojsko, samorząd czy administracja, ale także przemiany jakim podlegali zamieszkujący je obywatele. − Chcieliśmy się zastanowić nad zmianą, jaka przez te 21 lat dokonała się w kluczowych obszarach państwa oraz społeczeństwa. Czy transformacja miała charakter ewolucyjny czy też rewolucyjny, czy możemy ją z dzisiejszej perspektywy oceniać pozytywnie czy też negatywnie. Chcieliśmy również, by ta refleksja dokonała się z udziałem najwybitniejszych specjalistów reprezentujących zdecydowaną większość ośrodków akademickich i badawczych z całej Polski – tłumaczył dr hab. Janusz Mierzwa, który wraz z dr hab. Sławomirem Sprawskim, prof. UJ i prof. Czesławem Brzozą tworzył komitet organizacyjny spotkania.
W uniwersyteckie obchody odzyskania niepodległości zostali włączeni również młodzi historycy, którzy 24 października br. na konferencji w Collegium Novum zastanawiali się nad mikrohistorycznymi kontekstami wydarzeń sprzed 100. laty.