6 czerwca 2019 r. na Uniwersytecie Jagiellońskim odbyła się konferencja “Women in the University – the past, the present and the future”, poświęcona sytuacji i roli kobiet na uniwersytetach w perspektywie historycznej i w czasach współczesnych. Wydarzenie miało status corocznej konferencji Grupy Coimbra, towarzyszącej zgromadzeniu ogólnemu tej prestiżowej sieci uniwersytetów europejskich.
Zebranych w auli Auditorium Maximum przywitał w imieniu Komitetu Organizacyjnego tegorocznego zgromadzenia ogólnego oraz konferencji Grupy Coimbra prof. Piotr Laidler - członek Zespołu ds. Internacjonalizacji UJ, prorektor UJ poprzedniej kadencji.
Następnie do uczestników zwrócił się rektor UJ prof. Wojciech Nowak. Pokrótce omówił on historię członkowstwa i aktywności najstarszej polskiej uczelni w sieci Coimbra Group. Wprowadzając zebranych w tematykę konferencji, rektor nawiązał do początków udziału kobiet w społeczności akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, w tym do XV-wiecznej Nawojki oraz pierwszych kobiet, które oficjalnie rozpoczęły studia na krakowskiej alma mater pod koniec XIX w. Rektor podkreślił, że pomimo wielu trudności, przed kobietami stopniowo otwarły się możliwości działalności w świecie nauki i szkolnictwa wyższego i wyraził nadzieję, że konferencja ta przyczyni się do kontynuowania tego procesu.
Obrady rozpoczął wykład prorektor UJ ds. rozwoju prof. Doroty Malec poświęcony historii obecności kobiet na uczelniach europejskich. Rozpoczynając prelekcję, prof. Malec podkreśliła, że w tym roku przypada setna rocznica przyjęcia kobiet na jej macierzysty Wydział Prawa, który był ostatnią jednostką UJ, na który nie miały one wstępu. Omawiając bieżącą sytuację kobiet na uniwersytetach, prorektor odwołała się do ostatniego raportu Komisji Europejskiej na ten temat, z którego wynika m.in., że kobiety stanowią obecnie 33,4% ogółu naukowców w państwach Unii Europejskiej, w tym 62,5% w sektorze szkolnictwa wyższego i 20,5% w przedsiębiorstwach, oraz 21,7% rektorów uczelni w UE. Dostrzegalny jest przy tym wzrost mobilności kobiet w sektorze szkolnictwa wyższego. Omawiając drogę do bieżącego stanu, prof. Malec zaprezentowała pokrótce sylwetki pierwszych kobiet na uniwersytetach w czasach, kiedy generalnie nie miały one na nie wstępu, poczynając od takich postaci jak Bettisia Gozzadini (XIII w.), Nawojka (XV w.), Beatriz Gallindo (początek XVI w.), czy też Luisa de Medrano (XVI w.). Pewien wzrost roli kobiet w nauce europejskiej nastąpił w okresie oświecenia, jednak do przełomu w tej dziedzinie doszło dopiero w II połowie XIX w. Prof. Malec pokrótce przedstawiła drogę kobiet do równych praw na uniwersytetach w różnych krajach europejskich, w tym w Polsce i na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie pierwsza kobieta otrzymała profesurę w 1928 r.
Następną część spotkania stanowił panel dyskusyjny “Women in the University – issues and perspectives”, którego moderatorem była dr hab. Beata Kowalska (UJ), z udziałem prof. Věry Sokolovej (Uniwersytet Karola), prof. Eileen Drew (Trinity College Dublin) i prof. Mariny Hughson (Institute for Criminological and Sociological Research Belgrade). W trakcie dyskusji omówiono sytuację kobiet na uniwersytetach i wskazano strategie, które mogą pomóc zwiększeniu ich roli w sektorze szkolnictwa wyższego oraz ich wkładu w rozwój nauki. Po panelu, wykład na temat roli kobiet w nauce i szkolnictwie wyższym w ujęciu intersekcjonalnym wygłosiła prof. Patricia Hill Collins z University of Maryland. Kolejna dyskusja, zatytułowana "Role of women in higher education - experiences, best practices and challenges ahead", dotyczyła doświadczeń kobiet piastujących stanowiska we władzach uniwersyteckich w kontekście dobrych praktyk i wyzwań związanych z równością płci na uczelniach wyższych. W panelu, moderowanym przez prof. Rosario Rizzuto z Uniwersytetu w Padwie, udział wzięły prorektor Uniwersytetu w Grenadzie Dorothy Kelly, rektor Uniwersytetu w Grazu Christa Neuper oraz wicekanclerz Uniwersytetu w Uppsali Eva Åkesson.
Konferencja odbywa się w ramach trzydniowego zjazdu prestiżowej sieci Coimbra Group na Uniwersytecie Jagiellońskim. Spotkania z udziałem rektorów i innych przedstawicieli 39 uniwersytetów obejmują również zgromadzenie ogólne grupy Coimbra, a także zebrania jej Rady Wykonawczej oraz poszczególnych grup roboczych.
