Jury 9. edycji Konkursu im. Majera Bałabana podało tegorocznych laureatów. Żydowski Instytut Historyczny (ŻIH) co 2 lata wyłania w nim, spośród kilkudziesięciu młodych naukowców, autorów najlepszych prac magisterskich i doktorskich o Żydach i Izraelu. Nazwiska wielu z nich są dziś dobrze znane i wysoko cenione w świecie nauki, nie tylko w Polsce.
Jak poinformował ŻIH, na tegoroczną edycję nadesłano dużą liczbę prac o wysokim i wyrównanym poziomie. Przy ocenie brano pod uwagę merytoryczną wartość pracy, nowatorstwo w ujęciu tematu oraz dobór i wykorzystanie źródeł. Jury pod przewodnictwem prof. Andrzeja Żbikowskiego przyznało 6 nagród, w tym pierwszą ex aequo w kategorii prac doktorskich. Postanowiono także przyznać 6 równorzędnych wyróżnień w kategorii prac doktorskich i 3 równorzędne wyróżnienia w kategorii prac magisterskich.
Wyróżnienie za pracę doktorską Tożsamość i ideologia. Literatura polsko-żydowska wobec syjonizmu przyznano dr Marii Antosik-Pieli. Dysertacja została napisana na Wydziale Polonistyki UJ. Oparta na niej książka ukaże się niebawem nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w serii Studia Polsko-Żydowskie redagowanej przez prof. Eugenię Prokop-Janiec serii, która była promotorem nagrodzonej pracy doktorskiej.
"Książka napisana przez dr Marię Antosik-Pielę jest, co warto podkreślić, pierwszą tak obszerną pracą dotyczącą zjawiska niemal nieznanego szerszemu gronu odbiorców. W obrębie badań historii i kultury Żydów wschodnioeuropejskiej diaspory należy uznać to dokonanie za innowacyjne i wyróżniające się spośród innych. Badaczka niezwykle rzetelnie zajęła się fenomenem polsko-żydowskiej literatury syjonistycznej. (… ) Precyzyjnie wyznaczone ramy pozwoliły na dokładne określenie pola badawczego, wyodrębnienie najważniejszych zagadnień oraz nadzwyczaj skrupulatną ich analizę. Autorka, nie od dzisiaj zajmująca się zjawiskiem nowoczesnej tożsamości żydowskiej, proponuje czytelnikom nowatorskie spojrzenie na przemiany kulturowe, które dokonały się w przestrzeni wschodnioeuropejskiej diaspory. Książka została napisana klarownym, precyzyjnym językiem, co znakomicie ułatwia jej odbiór" - czytamy w recenzji dr hab. Aliny Molisak.
W kategorii najlepszych prac magisterskich wyróżniono 2 studentki Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego: Dominikę Jasińską za pracę "Manchester Północy": żydowscy notable przemysłowi Białegostoku w XIX i początkach XX wieku napisaną pod opieką dr. hab. Michała Galasa, prof. UJ oraz Aleksandrę Konior za pracę Proza łagrowa Kalmana Segala - przekład i analiza, której promotorem była dr hab. Magdalena Ruta, prof. UJ.
Patronem konkursu jest urodzony we Lwowie w 1877 roku Majer Bałaban, który jako pierwszy zastosował nowoczesne metody naukowe do badań nad dziejami polskiego żydostwa, czym przyczynił się do wielkiego postępu historiografii polskich Żydów. Uważał, czemu dawał wyraz w swoich książkach i artykułach, że społeczność polskich Żydów należała do najważniejszych i najbardziej twórczych w dziejach żydostwa na całym świecie. Jego prace o Żydach lwowskich, krakowskich i lubelskich stanowią do dziś dzień istotne kompendium wiedzy na ten temat. W czasie I wojny światowej służył jako rabin wojskowy w Lublinie. W okresie międzywojennym uczył, kierował Seminarium Rabinicznym w Warszawie, wykładał na Uniwersytecie Warszawskim i w Instytucie Nauk Judaistycznych. Nawet podczas okupacji hitlerowskiej, uwięziony w warszawskim getcie, Majer Bałaban nie zaprzestał pracy naukowej. Zmarł na przełomie 1942 i 1943 roku.
