Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nagroda Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych dla badaczy z UJ

Nagroda Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych dla badaczy z UJ

Polskie Towarzystwo Badań Teatralnych za najlepszą książkę z zakresu wiedzy o dramacie, teatrze i widowiskach wydaną w 2020 roku uznało 3-tomową publikację "Zmiana ustawienia. Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku" pod redakcją Doroty Buchwald (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego) i prof. Dariusza Kosińskiego (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego).


"Zmiana ustawienia. Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku", która ukazała się nakładem Wydawnictwa Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, to bogato ilustrowana synteza dziejów polskiej scenografii nowoczesnej (od początków XX wieku do dziś), rozumianej jako sztuka kształtowania przestrzeni i estetyki przedstawień teatralnych i społecznych, a zarazem próba odnowienia refleksji nad nią. Omawiane realizacje i projekty w większości odnoszą się do teatru dramatycznego i scen alternatywnych. Opera, taniec i teatr lalek pojawiają się tu stosunkowo rzadko. Wynika to z faktu, że scenografia operowa, baletowa czy teatrów tańca przez większość badanego okresu przejawiały te same tendencje, co scenografia przedstawień dramatycznych I alternatywnych. Natomiast w przypadku teatru lalek uznano, że omówienie tego bogatego obszaru wymagałoby odrębnych badań I odrębnej narracji.

Tom 1: "Od dekoracji do konstrukcji"

Tom pierwszy - napisany przez dr hab. Dorotę Jarząbek-Wasyl, prof. UJ, dr hab. Wandę Świątkowską i prof. Dariusza Kosińskiego z Wydziału Polonistyki UJ - to próba przedstawienia dziejów scenografii teatralnej do roku 1939 ujęta w kolejne odsłony: myśl i praktyka Stanisława Wyspiańskiego, nowe rozumienie dekoracji, bogactwo i różnorodność scenografii malarskiej, dokonania Reduty i współpracujących z nią scenografów oraz prezentacja dwóch zasadniczych nurtów scenografii awangardowej - konstruktywistycznego i performatywnego. Tom prezentuje stosunkowo najpełniejszą syntezę dziejów polskiej scenografii w omawianym okresie, układającą się we względnie linearną opowieść.

Tom 2: "W labiryncie przestrzeni I obrazów"

Odmienny charakter ma tom drugi, podzielony na dwie części. Pierwszą "Wędrówki po polskiej scenografii teatralnej po 1945 roku" tworzą eseje dotyczące różnych zjawisk polskiej scenografii teatralnej po II wojnie światowej.

"Nie mogąc pokusić się na tym etapie o jednolitą i całościową syntezę, na którą jest być może jeszcze za wcześnie, autorki tekstów zgromadzonych w tej części wiodą czytelników przez «labirynt, zwany teatr» wytyczanymi przez nie - często pionierskimi - szlakami, łącząc i prezentując wybrane dokonania polskich scenografów drugiej połowy XX i początków XXI wieku. Podobny charakter ma też podjęta przez Dorotę Buchwald i przeze mnie próba stworzenia swoistego katalogu obrazów i motywów powracających (niekiedy natrętnie) w polskiej scenografii współczesnej" - wyjaśnia we wstępie do serii prof. Dariusz Kosiński

W części drugiej tomu, zatytułowanej "Sceny życia publicznego. Polska scenografia społeczna XX i XXI wieku", autorzy rozdziałów uzasadniają teoretycznie koncepcję scenografii społecznej, syntetycznie szkicują jej "polskie drogi" i prezentują rozbudowane studia przypadków: scenografię wielkich narodowych pogrzebów oraz mszy odprawianych w czasie pielgrzymek do Polski papieża Jana Pawła II.

Tom 3: "Wystawianie"

Tom trzeci to autorska reprezentacja przygotowanej przez Roberta Rumasa wystawy pokazywanej w salach Zachęty - Narodowej Galerii Sztuki od października 2019 do stycznia 2020. Jest to swego rodzaju "książka wystawowa" lub "galeria w książce" - plastyczna opowieść o scenografii teatralnej i społecznej. Wystawa Roberta Rumasa w Zachęcie nosiła taki sam tytuł jak niniejsza publikacja oraz projekt badawczy, którego jest efektem. I choć formalnie nie stanowiła jego części, powstawała jednak przy wsparciu realizującego go zespołu, była kreacją jednego z jego istotnych członków, jeszcze jedną propozycją wędrówki przez labirynt polskiej scenografii współczesnej.

3-tomowa "Zmiana ustawienia. Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku" to zasadniczy efekt i zarazem podsumowanie noszącego ten sam tytuł projektu badawczego realizowanego w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie od marca 2017 do września 2020 w ramach programu Rozwój 2b finansowanego przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego . Zespół realizacyjny projektu tworzyli: Dorota Buchwald (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego), Ewa Dąbek-Derda (Uniwersytet Śląski), Dorota Fox (Uniwersytet Śląski), Michał Januszaniec (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego), Dorota Jarząbek-Wasyl (Uniwersytet Jagielloński), Dariusz Kosiński (Uniwersytet Jagielloński) - kierownik projektu, Agnieszka Kubaś (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego), Dominika Łarionow (Uniwersytet Łódzki), Kamil Minkner (Uniwersytet Opolski), Paweł M. Mrowiński (Uniwersytet Warszawski), Daniel Przastek (Uniwersytet Warszawski), Robert Rumas, Paulina Skorupska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza) i Wanda Świątkowska (Uniwersytet Jagielloński).

Polecamy również
Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Widok zawartości stron Widok zawartości stron