13 grudnia, w rocznicę urodzin Henryka Wereszyckiego ogłoszeni zostali laureaci 21. edycji konkursu, w którym nagradzane są publikacje dotyczące dziejów Europy Środkowo-Wschodniej i jej relacji z Polską w okresie od średniowiecza do współczesności. Nagroda przyznawana jest corocznie, naprzemiennie autorowi polskiemu lub zagranicznemu. W tegorocznej edycji zwyciężyli prof. Michael G. Müller oraz Jiří Friedl.
Nagroda im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego ustanowiona została w 2001 roku przez Polskie Towarzystwo Historyczne – Oddział w Krakowie i Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ta prestiżowa nagroda historyczna przyznawana jest corocznie w uznaniu wybitnych osiągnięć jednemu z grona polskich lub zagranicznych autorów zajmujących się dziejami Europy Środkowo-Wschodniej za prace, które ukazały się w ostatnich 3 latach. Fundatorem nagrody, która wynosi 20 tys. zł, są Wydawnictwo Literackie oraz Wydział Historyczny UJ.
Henryk Wereszycki był wybitnym znawcą dziejów Polski porozbiorowej, historii dyplomacji europejskiej w XIX wieku i monarchii habsburskiej. Prof. Wacław Felczak zajmował się badaniami historii Węgier, Europy Środkowej i Słowiańszczyzny południowej w XIX i XX wieku. Obaj patroni nagrody związani byli z Uniwersytetem Jagiellońskim i cieszyli się ogromnym autorytetem w środowisku akademickim. Ich prace naukowe wypełniały luki w polskich badaniach historycznych, zaś oni sami wyrażali bezkompromisową i godną najwyższego uznania postawę w trudnych latach komunizmu.
Nagroda Honorowa, która podkreśla szczególne zasługi laureata na polu naukowym i popularyzatorskim, przyznana została w tym roku prof. Michaelowi G. Müllerowi. Został on uhonorowany za całokształt pracy, ze szczególnym naciskiem na serię książek pt. "Polen in der Europäischen Geschichte", której jest redaktorem. Współautorami trzeciego tomu, który stał się podstawą przyznania nagrody są Igor Kąkolewski, Karsten Holste i Robert Traba.
- Jest to praca pomnikowa, która czytelnikowi niemieckojęzycznemu dostarcza ogromnej ilości wiedzy o historii Polski i jej miejscu w dziejach Europy – ocenił przewodniczący kapituły konkursu prof. Michał Pułaski.
Michael G. Müller studiował historię i filologię słowiańską na Uniwersytecie im. Johanna Wolfganga Goethego we Frankfurcie nad Menem. W latach 1992-1996 był profesorem historii Europy Środkowo-Wschodniej w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim (European University Institute) we Florencji. Od 1996 roku jest profesorem historii wschodnioeuropejskiej na Uniwersytecie im. Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze. Od 2012 roku nosi tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują porównawczą historię konstytucyjną Europy Środkowej i Rosji w okresie nowożytnym, stosunki międzynarodowe w XVIII-wiecznej Europie oraz historię społeczną elit od XVIII do XX wieku.
Nagroda dla Michaela Müllera zostanie wysłana pocztą, gdyż ze względu na obostrzenia epidemiologiczne uczestniczył on w uroczystości poprzez łącze internetowe.
Nagrodę główną zdobył Jiří Friedl za książkę "Domů, a za svobodou. Role Československa v migracích obyvatel Polska v letech 1945–1948". To znakomicie udokumentowana, oparta na wielkim zasobie materiału archiwalnego praca, która porusza dotychczasowo mało znaną tematykę funkcjonowania na obszarze Czechosłowacji wielkiego ruchu migracyjnego. Jak powiedział autor, ocenia się, że w pierwszych latach po wojnie przez teren tego kraju przewinęło się około miliona osób – Polaków, Ukraińców, więźniów byłych obozów koncentracyjnych, uciekinierów przed represjami reżimu komunistycznego, członków siatek kurierskich.
Jiří Friedl jest pracownikiem naukowym Instytutu Historii Akademii Nauk Republiki Czeskiej (oddział w Brnie) oraz wykładowcą na Uniwersytecie Masaryka w Brnie. Zajmuje się głównie dziejami Polski w XX w., w tym szczególnie zagadnieniem stosunków polsko-czeskich i polsko-czechosłowackich oraz polskiej mniejszości narodowej na Zaolziu, czemu poświęcił szereg artykułów opublikowanych w Czechach i w Polsce.
Ponadto Kapituła Nagrody kierowana przez prof. Michała Pułaskiego postanowiła uhonorować wyróżnieniami trzy prace zgłoszone do konkursu:
- Enes S. Omerović, "Nacjonalne manjine u Bosni i Hercegovini (1918– 1941)",
- Slaven Kale, "Poljaci, naša braća na sjeveru. Hrvatska javnost o Poljacima 1860–1903",
- Jan Hálek, Boris Mosković, "Fenomén Maffie. Český (domácí) protirakouský odboj v proměnách 20. století".
Nagrodę laureatowi wręczył rektor UJ prof. Jacek Popiel w towarzystwie redaktor naczelnej Wydawnictwa Literackiego Jolanty Korkuć, dziekana Wydziału Historycznego UJ prof. Stanisława Sroki, przewodniczącego kapituły konkursu prof. Michała Pułaskiego oraz prezesa Krakowskiego Oddziału PTH dr. Marcina Jarząbka.
