Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Niezwykła monografia słownikowa Podhala nagrodzona przez PAN

Niezwykła monografia słownikowa Podhala nagrodzona przez PAN

We wtorek 7 czerwca prof. Józef Kąś z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, podczas wyjazdowego posiedzenia Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, otrzymał nagrodę naukową w zakresie językoznawstwa za monumentalny, liczący 12 tomów „Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej”. Monografia w powszechnej opinii uchodzi za najważniejsze dzieło polskiej dialektologii XXI wieku.

"Ilustrowany Leksykon Gwary i Kultury Podhalańskiej" to naukowo opracowany, zapisany w słowie świat kultury duchowej i materialnej Podhala. To wielkie dzieło, będące wypełnieniem postulatu Związku Podhalan sprzed ponad 100 lat stanowi wartość nie tylko dla samej społeczności tego regionu, ale szerzej - dla wielu Polaków spoza tego regionu, dla nauki i kultury polskiej. W leksykonie znalazło się ponad 50 tys. haseł, przeszło 3 tys. zdjęć, bogata ilustracja tekstowa haseł i wiele cytatów zapisanych uproszczoną, ustandaryzowaną ortografią gwarową.

Jak czytamy w opisie wydawcy, leksykon powinien znaleźć się w bibliotece każdego miłośnika Podhala, każdego miłośnika gwary podhalańskiej i tradycyjnej kultury góralskiej. Sięgnąć po niego powinni przede wszystkim sami mieszkańcy regionu, dla których z pewnością stanie się nieocenionym źródłem wiedzy o tradycyjnym świecie góralszczyzny - nie tylko dzięki obszernym oryginalnym wypowiedziom w gwarze, ale również dzięki kilku tysiącom fotografii dokumentujących przyrodę i bogatą kulturę Podhala, która na skutek zmian cywilizacyjnych staje się coraz mniej znana młodemu pokoleniu.

"'Ilustrowany leksykon gwary i kultury podhalańskiej' to również słownik współczesnej mowy góralskiej, nie jedynie historycznej, dzięki czemu stanowi on cenny dokument zarówno językowo-kulturowej przeszłości, jak i teraźniejszości, ważny dla obecnych i przyszłych pokoleń. To leksykon, który odzwierciedla mentalność górali, ich system wartości, oparty na religii, ciężkiej pracy, poczucie humoru, przywiązanie do tradycji itp. To słownik bogaty w przysłowia, porzekadła, opisy zwyczajów, wierzeń ludowych, praktyk magicznych, przystępny dzięki jasnemu, klarownemu sposobowi opracowania i zapisowi zgodnemu z regułami ortograficznymi polszczyzny. Mogą z niego więc swobodnie korzystać nie tylko naukowcy, dialektolodzy, ale wszyscy zainteresowani gwarą i kulturą podhalańską" - czytamy na stronie Oficyny Artystycznej Astraia .

Prof. Józef Kąś pracuje w Katedrze Współczesnego Języka Polskiego UJ. Problematyka jego badań naukowych koncentruje się wokół obejmuje dialektologię, socjolingwistykę i etnolingwistykę, leksykologię i leksykografię, kulturę języka i historię języka. Bierze czynny udział w przedsięwzięciach popularyzujących wiedzę i kulturę. Współpracuje m.in. z Małopolskim Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu oraz z regionalnymi ośrodkami kultury, w tym też z lokalnymi twórcami w Kościelisku, Szczurowej, Wieliczce, Bukowinie Tatrzańskiej, Jabłonce Orawskiej, Zubrzycy Górnej, Nowym Targu, Łącku i Piwnicznej-Zdroju. Autor i współautor kilkunastu książek oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych, recenzji, sprawozdań oraz prac popularnonaukowych. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, brązowym medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis", medalem "Polonia Minor" i Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

Polecamy również
Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Widok zawartości stron Widok zawartości stron