Badania przeprowadzone na Royal College of Surgeons in Ireland (RCSI) pod kierunkiem prof. Annie Curtis i przy współudziale dr. inż. Mieszka Wilka z Zakładu Immunologii Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ dostarczają nowych informacji na temat mechanizmu stojącego za tym, jak, w zależności od pory dnia, dobowy zegar biologiczny wpływa na odpowiedź immunologiczną indukowaną szczepieniem.
Artykuł opublikowany w "Nature Communications" pokazuje zmiany zachodzące w mitochondriach komórek prezentujących antygen (APC) zaangażowanych w odpowiedź immunologiczną po szczepieniu. Badania te mogą pomóc w lepszym dopasowaniu czasu podawania przyszłych szczepionek, co przełoży się na zmaksymalizowanie ich skuteczności.
Wcześniej stwierdzono, że ludzie wykazują większą reakcję na niektóre szczepionki w zależności od pory dnia, w której szczepionka jest podawana, jednak przyczyna tego zjawiska nie została jasno wytłumaczona. Obecnie uzyskane wyniki ujawniły, że nasz zegar dobowy zmienia kształt mitochondriów w komórkach dendrytycznych (DC). Zmiany w strukturze mitochondriów wpływają na to, jak komórki dendrytyczne funkcjonują w ciągu dnia.
Zegar okołodobowy w komórkach dendrytycznych wpływa na to, jaki kształt tworzą mitochondria: "usieciowane" długie struny lub podzielone, punktowe kawałki (Ryc. 2).
Szczepienie jest najbardziej skuteczne w formacji sieciowej, ponieważ komórki dendrytyczne mają lepszą zdolność rozbijania szczepionki na małe kawałki w celu interakcji z innymi komórkami odpornościowymi (limfocytami T). W ramach badań naukowcy zastosowali metodę pozwalającą na indukowanie fazy sieciowej, co może mieć wpływ na projektowanie szczepionek, umożliwiając optymalizację odpowiedzi immunologicznej niezależnie od pory dnia.
Praca jest dostępna pod adresem: https://www.nature.com/articles/s41467-022-34897-z.
