W tym roku obchodzimy 125. rocznicę powstania polskiej radiologii. Z tej okazji od 8 listopada w Krakowie można oglądać jubileuszową wystawę. Przedstawiono na niej unikalne obiekty, w tym m.in. aparaty RTG z lat 30. XX wieku czy z okresu II wojny światowej. Wydarzeniu patronuje rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jacek Popiel.
5 stycznia 1896 r. świat dowiedział się o niezwykłym odkryciu, które w znaczący sposób zmieniło medycynę. W wiedeńskim dzienniku "Die Presse" poinformowano, że profesor fizyki Uniwersytetu w Würzburgu Wilhelm Roentgen odkrył nowy rodzaj promieniowania, dzięki któremu stało się możliwe bezinwazyjne obrazowanie ciała ludzkiego. Nowy rodzaj niewidzialnych promieni, przenikających ciało ludzkie, odkrywca nazwał promieniami X. Na ziemiach polskich już 3 dni po artykule w austriackiej prasie informacje o odkryciu nowego rodzaju promieniowania zamieściły pisma codzienne - "Czas" w Krakowie, "Gazeta Lwowska" we Lwowie oraz "Słowo" w Warszawie.
Na podstawie publikacji o odkryciu Roentgena na całym świecie zaczęto powtarzać jego eksperyment. Wśród światowych pionierów znaleźli się także Polacy. Pierwszeństwo przypadło profesorowi Karolowi Olszewskiemu z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który wykonał pierwsze polskie zdjęcia rentgenowskie bezpośrednio po ogłoszeniu sensacyjnych wiadomości o odkryciu. Po udanych eksperymentach z różnymi przedmiotami prof. Karol Olszewski wykonał zdjęcie rentgenowskie ręki swojego asystenta Tadeusza Estreichera z pierścionkami na palcach. Te pionierskie doświadczenia radiologiczne zostały opisane w dzienniku "Czas" z 21 stycznia 1896 roku.
Eksperymenty profesora Olszewskiego z promieniami X pozwoliły ocenić wielką ich przydatność w medycynie. Jednym z pierwszych lekarzy, który zainteresował się ich zastosowaniem, był krakowski chirurg prof. Alfred Obaliński. Gdy na kierowany przez niego oddział chirurgiczny Szpitala św. Łazarza, zgłosił się pacjent z silnym obrzękiem po urazie lewego stawu łokciowego, Obaliński zwrócił się do Olszewskiego z prośbą o wykonanie badania radiologicznego celem rozstrzygnięcia przyczyny schorzenia. Badanie zostało wykonane 7 lutego 1896 r., a uzyskany radiogram potwierdził podejrzenie zwichnięcia. To pierwsze polskie zdjęcie rentgenowskie dla celów klinicznych wykonał także profesor Karol Olszewski ze swoimi współpracownikami, czym otworzył historię polskiej radiologii, a także wpisał się na listę światowych pionierów radiologii.
Aby przypomnieć pionierskie lata tej specjalności medycznej, w siedzibie Krakowskiej Rady Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelna Organizacja Techniczna zorganizowano jubileuszową wystawę. Przedstawiono na niej unikalne obiekty, w tym m.in. rekonstrukcję aparatu prof. Karola Olszewskiego, aparaty RTG z lat 30. XX wieku czy wojskowy aparat RTG z okresu II wojny światowej. Starano się także pokazać ciekawe pozamedyczne zastosowania radiologii do badań obrazowych mumii oraz w kryminalistyce. Zwrócono także uwagę na piękno obrazów rentgenowskich prezentując zdjęcia fotograficzne i jednocześnie rentgenowskie kwiatów i muszli.
Ekspozycję można zobaczyć w Domu Technika przy ul. Straszewskiego 28 do 15 grudnia, od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00 (w weekendy oraz dla grup po uprzednim umówieniu).
