W czasopiśmie "Cancer Research", zaliczanym do najważniejszych w dziedzinie onkologii, ukazała się praca zespołu Zakładu Biotechnologii Medycznej Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ opisująca nowe mechanizmy w rozwoju mięsaka prążkowanokomórkowego (rhabdomyosarcoma), najczęstszego nowotworu tkanek miękkich u dzieci.
Artykuł Heme oxygenase-1 controls an HDAC4-miR-206 pathway of oxidative stress in rhabdomyosarcoma, autorstwa dr. Macieja Cieśli i współpracowników, opisuje istotną rolę oksygenazy hemowej-1 (HO-1) w komórkach tego nowotworu. U podłoża mięsaka tkwią, jak się przypuszcza zaburzenia w rozwoju komórek macierzystych mięśni. Badania zespołu pod kierunkiem prof. Alicji Józkowicz i prof. Józefa Dulaka, pokazują, że rola HO-1 w mięsaku prążkowanokomórkowym może być szczególna. Oprócz znanego z innych nowotworów działania ochronnego i wpływu na naczynia krwionośne, oksygenaza hemowa-1 ułatwia komórkom mięsaka namnażanie się, hamuje zaś ich różnicowanie, które mogłoby spowolnić rozwój guza. Dla procesów różnicowania komórek istotna okazuje się interakcja między HO-1 a mikroRNA krótkimi cząsteczkami RNA, odgrywającymi ważną rolę w regulacji ekspresji genów. Okazało się też, że w bardziej agresywnych mięsakach oksygenazy jest więcej, a mutacje charakterystyczne dla najbardziej złośliwych form zwiększają jednocześnie jej poziom. Badania opisane w pracy wskazują ponadto, że zahamowanie HO-1 w tym typie nowotworu mogłoby być korzystne dla pacjentów.
Warto podkreślić, że główny autor badań dr Maciej Cieśla uzyskał na nie dwukrotnie grant Ventures z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Zaburzenia różnicowania komórek macierzystych mięśni mają znaczenie także w dystrofii mięśniowej Duchenne'a, która jest tematem grantu Maestro z Narodowego Centrum Nauki, kierowanego przez prof. Józefa Dulaka.
Zdjęcie: Komórki mięsaka prążkowanokomórkowego rosnące w macierzy fibrynowej w obecności komórek podścieliska / fot. dr Maciej Cieśla
