Prof. Jerzy Weyman oraz doktorzy Anna Czarna, Tomasz Kościółek, Piotr Łukasik, Rafał Mostowy i Marcin Zagórski, którzy przez ostatnie lata zdobywali doświadczenie, pracując w najlepszych ośrodkach naukowych na całym świecie, będą kontynuowali swoje kariery w Uniwersytecie Jagiellońskim. Umożliwił im to program Polskie Powroty prowadzony przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA).
Misją, działającej od jesieni 2017 roku, NAWY jest wspieranie wymiany akademickiej i współpracy międzynarodowej w celu wzmocnienia potencjału polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Agencja ma za zadanie prowadzić długofalową politykę na rzecz wsparcia mobilności akademickiej oraz projakościowego umiędzynarodowienia oferty polskich uczelni m.in. przez realizację programów adresowanych do studentów i kadry naukowej zarówno z Polski, jak i z zagranicy.
Optymalne warunki prowadzenia w Polsce badań naukowych lub/i prac rozwojowych na światowym poziomie, wynagrodzenie odpowiadające europejskim standardom oraz możliwość stworzenia grupy projektowej - to główne założenia Polskich Powrotów. Dzięki programowi krajowe uczelnie i jednostki naukowe mają szansę pozyskać do współpracy specjalistów posiadających międzynarodowe doświadczenie oraz wiedzę z zakresu najnowszych trendów badawczych w swojej dyscyplinie naukowej.
W 1. edycji złożono 108 wniosków, z których 102 przeszły pozytywnie procedurę oceny formalnej. Ostatecznie zespół oceniający rekomendował do finansowania 22 najlepsze projekty, które w trakcie oceny merytorycznej uzyskały minimum 90 na 100 możliwych punktów. 6 z nich będzie realizowanych na najstarszej polskiej uczelni. NAWA przeznaczy na ten cel ponad 11,2 mln zł.
Dr Piotr Łukasik, który wcześniej pracował w Szwedzkim Muzeum Historii Naturalnej, specjalizuje się w badaniach interakcji pomiędzy owadami i mikroorganizmami, głównie w oparciu o techniki sekwencjonowania nowej generacji. Na Wydziale Biologii zrealizuje projekt, który pozwoli na uzyskanie odpowiedzi na kluczowe w skali globalnej pytania dotyczące struktury, ewolucji i znaczenia symbioz owadów, w tym. m.in.: jak duże są różnice pomiędzy rzędami i gatunkami owadów pod względem ilości zamieszkujących ich ciała mikroorganizmów, jak duże jest zróżnicowanie struktury zbiorowisk mikroorganizmów symbiotycznych w obrębie gatunków i populacji gospodarzy oraz jak różne kategorie funkcjonalne symbiontów wpływają na biologię i dostosowanie różnych grup owadów.
Grant na Wydziale Matematyki i Informatyki - poświęcony badaniom w dziedzinie algebry przemiennej, geometrii algebraicznej, teorii reprezentacji grup algebraicznych, a także algebry nieprzemiennej - zrealizuje prof. Jerzy Weyman z Uniwersytetu Connecticut. Z kolei na Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej z Austriackiego Instytutu Nauki i Techniki przeniesie się dr Marcin Zagórski. Szereg prowadzonych przez niego badań pozwoli zidentyfikować czynniki wpływające na dekodowanie sygnału morfogenów w rozwoju organizmów. Poznanie tych zasad może mieć wpływ na badania nad rozwojem różnych tkanek oraz układów z komórkami macierzystymi, co w przyszłości ma być wykorzystane przy projektowaniu terapii neuroregeneracyjnych.
Trzy pozostałe granty będą realizowane w Małopolskim Centrum Biotechnologii. Zdobyli je dr Anna Czarna z Cardiocentro Ticino w szwajcarskim Lugano (Novel approach for diabetes by combination of inhibitory mechanisms of DYRK1A kinase and stem cells application), dr Tomasz Kościółek z Uniwersytetu Kalifornijskiego (Structural and Functional Landscape of Proteins in the Human Gut Microbiome) oraz dr Rafał Mostowy z Imperial College London (Genomics of phage therapy; evolutionary drivers and medical implications).
