"Mikrobiom" Eda Yonga i "Zwierzęta, które zniknęły. Atlas stworzeń wymarłych" Nikoli Kucharskiej zdobyły nagrody główne w konkursie Mądra Książka Roku 2018. Podczas czwartkowej gali w auli Collegium Novum wyróżniono również tytuły wskazane przez członków społeczności akademickiej UJ, redaktorów portalu Mądre Książki i internautów. Konkurs po raz 4. zorganizował Uniwersytet Jagielloński i Fundacja Popularyzacji Nauki im. Euklidesa.

Celem konkursu na Mądrą Książkę Roku jest zmotywowanie wydawców i autorów do dbania o najwyższy poziom literatury popularnonaukowej wydawanej w języku polskim. Mądre książki są dowodem naukowej działalności badaczy, którzy chcą dzielić się swoją wiedzą w sposób zrozumiały i przystępny. Statuetka Euklidesa jest zatem symbolem uznania dla ich popularyzatorskiej działalności, a jednocześnie zachętą dla czytelników, by częściej sięgali po literaturę popularnonaukową. W tym obszarze szczególną rolę odgrywają książki dla dzieci, które pomagają rodzicom odpowiedzieć na najtrudniejsze pytania zadawane przez ich pociechy.

- Ukazywanie w przystępny sposób osiągnięć współczesnej nauki jak najszerszemu gronu odbiorców jest równie fundamentalną częścią misji uniwersytetu, co prowadzanie badań naukowych i kształcenie studentów. Zainteresowanie kolejną edycją konkursu jest dowodem, że głód wiedzy jest obecny w szerokich rzeszach czytelników. Nominowane książki oferują wykwintną ucztę dla koneserów poznania. Tak różnorodne obszary są też zawarte w pozycjach dla młodszych amatorów poznania. Wielkim mistrzostwem jest opowiadania o skomplikowanych sprawach prostym językiem, ale bez uproszczeń - mówi prof. Stanisław Kistryn, prorektor UJ ds. badań naukowych i funduszy strukturalnych UJ oraz członek konkursowego jury.

I przekonuje: - Wszystkie z piętnastu nominowanych książek mają też jedną wspólną cechę: prowokują do polemiki, nawiązania dialogu z autorem i formułowania własnych poglądów. A stąd już tylko jeden krok do zakochania się na zawsze w słowie drukowanym i poznawaniu piękna całego naszego świata. Dajcie się uwieść.

Statuetkę Euklidesa za najlepszą książkę dla dorosłych przyznano brytyjskiemu pisarzowi i dziennikarzowi naukowemu Edowi Yongowi za "Mikrobiom". Publikacja, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, w pełen humoru i barwnych porównań sposób pozwala nam zajrzeć do niesamowitego świata mikrobiomu i udowadnia, jak wielkie jest jego znaczenie dla życia na Ziemi. Autor odsłania przed nami kulisy najnowszych badań nad mikrobiomem i przywołuje korowód barwnych postaci - naukowców dawnych i współczesnych, którzy bez reszty poświecili się odkrywaniu sekretów tych najmniejszych i najstarszych mieszkańców naszej planety.

"Zwierzęta, które zniknęły. Atlas stworzeń wymarłych" autorstwa Nikoli Kucharskiej, Katarzyny Gładysz, Pawła Łaczka i Joanny Wajs została z kolei nagrodzona w kategorii najlepszej książki dla dzieci. Pozycja, wydana przez Wydawnictwo Nasza Księgarnia, z ogromnym rozmachem i precyzją odmalowuje świat wymarłych istot. Dzięki niej poznajemy dawne płazy, gady, ryby, owady i ssaki, lecz także dowiemy się, jak wielka odpowiedzialność za los zwierząt spoczywa na człowieku.

Nagrodę społeczności akademickiej UJ otrzymał izraelski historyk Yuval Noah Harari za książkę "Homo deus. Krótka historia jutra". W głosowaniu redaktorów portalu Mądre Książki zwyciężyła Julia Shaw za "Oszustwa pamięci". Swoje wyróżnienie przyznali też czytelnicy serwisu krakow.wyborcza.pl. Faworytem internautów zostały "Duże sprawy w małych głowach" autorstwa Agnieszki Kossowskiej.

Organizatorzy do udziału w Mądrej Książce Roku po raz pierwszy zaprosili młodzież z najlepszych krakowskich szkół średnich - I LO im. Bartłomieja Nowodworskiego, II LO im. Króla Jana III Sobieskiego i V LO im. Augusta Witkowskiego. Uczestnicy mieli za zadanie stworzenie reklamy jednej z nominowanych książek. Zwyciężyli uczniowie II i V LO, którzy w przygotowanych materiałach promowali "Zwierzęta, które zniknęły. Atlas stworzeń wymarłych" oraz "Oszustwa pamięci". Nagrodami w konkursie były warsztaty w krakowskiej redakcji "Gazety Wyborczej" oraz bilety dla całej szkoły na wybrany seans w jednym z multipleksów.

Galę zwieńczyła dyskusja panelowa z udziałem autorów, jurorów oraz przedstawicieli wydawnictw na temat wyzwań związanych z popularyzacją nauki. Konkurs już po raz 4. zorganizowali wspólnie Uniwersytet Jagielloński i Fundacja Popularyzacji Nauki im. Euklidesa - wydawca portalu Mądre Książki. Jego partnerami są TVN24, "Gazeta Wyborcza" i krakowska księgarnia De Revolutionibus. Books&Cafe. Zwycięzców wyłoniła kapituła w składzie: prof. Stanisław Kistryn, współautorka bloga Crazy Nauka Aleksandra Stanisławska, popularyzatorka nauki Marta A. Seweryn, biolog dr hab. Michał Ponczek, socjolog dr Piotr Żabicki i dziennikarz Michał Olszewski.

Relację z czwartkowej gali wyemituje w najbliższą sobotę o godz. 18.00 stacja TVN24. Gośćmi programu "Xięgarnia" będą prof. Stanisław Kistryn oraz autorki nagrodzonych książek - Agnieszka Kossowska i Nikola Kucharska.