"Dumni z tradycji – patrzymy w przyszłość" - brzmi hasło, które przyświecało obchodzonemu w 2014 roku Jubileuszowi 650-lecia założenia naszej Uczelni. Uniwersytet Jagielloński to połączenie dumy płynącej z historii najstarszej uczelni w naszym kraju z rolą wiodącego ośrodka naukowego i dydaktycznego współczesnej Polski.
Kreatywność, innowacyjność, efektywność, internacjonalizacja, czyli współczesne hasła - wyzwania wobec szkolnictwa wyższego, są mocnymi stymulatorami do konkretnych działań podejmowanych na Uniwersytecie Jagiellońskim, którego obecność w europejskiej i światowej przestrzeni badawczej ulega coraz mocniejszemu wyeksponowaniu.
Kiedy w 1364 roku z woli Kazimierza Wielkiego w Krakowie rozpoczęło działalność Studium Generale, zalążek współczesnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, chętni do zdobywania wiedzy mogli studiować na trzech wydziałach. Obecnie studenci UJ mogą się kształcić na 16 wydziałach, w tym trzech medycznych, które powróciły do jedności z UJ w 1993 roku i tworzą tzw. Collegium Medicum.
W średniowieczu około 44 procent spośród wszystkich żaków studiujących w naszej uczelni stanowili cudzoziemcy. Również dzisiaj UJ stawia na internacjonalizację. Z roku na rok zwiększa się na UJ tzw. współczynnik umiędzynarodowienia. Poprzez działania w zakresie internacjonalizacji zauważalny staje się wzrost rozpoznawalności naszej uczelni wśród studentów-cudzoziemców i zagranicznej kadry naukowej. W ostatnich latach na Uniwersytecie Jagiellońskim studiowało ponad 4,5 tysiąca studentów zagranicznych, co oznacza, że co siódmy student naszej Uczelni to obcokrajowiec. Dynamicznie rozwija się także program wymiany tzw. profesorów wizytujących.
W ostatnich latach systematycznie wzrasta pozycja Uniwersytetu Jagiellońskiego w międzynarodowych rankingach. W najbardziej omawianym w świecie rankingu - Academic Ranking of World Universities, zwanym również Listą Szanghajską, UJ odnotował awans do wyższej setki (w grupie uniwersytetów sklasyfikowanych na miejscu od 301 do 400). To najwyższy wynik wśród polskich szkół wyższych. Znaczącej pozycji UJ dowodzą również QS World University Ranking oraz The Times Higher Education World University Ranking 2019.
W świetle danych z Web of Science oraz Elsevier Scopus UJ jest uczelnią publikującą najwięcej prac naukowych w Polsce. Potwierdza to obecność Uniwersytetu jako jedynej polskiej oraz wschodnioeuropejskiej uczelni w rankingu „Europe’s Most Innovative Universities – Reuter’s Top 100”.
Zwraca uwagę także szerokie spektrum kontaktów międzynarodowych przejawiające się udziałem UJ w sieciach i organizacjach takich jak: Magna Charta Universitatum (tzw. Karta Bolońska), AUCSO, Baltic Universities Program, Coimbra Group, European University Association (EUA), EUNIS, EUROPAEUM, SAR, The Guild of European Research-Intensive Universities, UNA Europa, Unitown, Utrecht Network, jak również w prestiżowym sojuszu strategicznym CELSA (Central Europe Leuven Strategic Alliance).
W przeprowadzonym przez Komisję Europejską konkursie „European Universities” Uniwersytet Jagielloński, wspólnie z uniwersytetami w Berlinie, Bolonii, Edynburgu, Leuven, Madrycie i Paryżu, w ramach konsorcjum o nazwie UNA Europa, uzyskał miano Uniwersytetu Europejskiego.
W przestrzeni krajowej zasłużonym sukcesem jest uzyskanie w 2019 roku przez Uniwersytet Jagielloński statusu uczelni badawczej. Jest to wynik zwycięstwa uczelni w zorganizowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego konkursie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. Przystępując do konkursu UJ przedstawił program oparty na „Zasadzie 4 i”. Jej rozwinięcie to: internacjonalizacja, interdyscyplinarność, integralność i innowacja.
W programie wskazano siedem priorytetowych obszarów badawczych: Heritage (poświęcony dziedzictwu kulturowemu), FutureSoc (poświęcony interdyscyplinarnym badaniom nad funkcjonowaniem społeczeństw przyszłości), BioS (poświęcony biologii strukturalnej i translacyjnej), qLife (dotyczący problemów chorób społeczno-cywilizacyjnych, zdrowia reprodukcyjnego i medycyny regeneracyjnej), SciMat (poświęcony tworzeniu zaawansowanych materiałów), DigiWorld (poświęcony rozwojowi technologii cyfrowych i wywołanym przez ten rozwój zmianom społecznym) oraz Anthropocene (dotyczący przyczyn, przebiegu i skutków globalnych zmian środowiska). To według ekspertów obszary najbardziej doniosłe z punktu widzenia wyzwań badawczych, technologicznych i społecznych w bliskiej i dalszej przyszłości.
Obrana przez nas strategia motywowania naukowców do śmiałego występowania na międzynarodowych forach ze swoimi pomysłami, przynosi właściwe rezultaty. Badania wielu naszych pracowników reprezentują poziom światowy i tylko niewielki wysiłek dzieli ich od stania się laureatami znaczących konkursów i dołączenia do najbardziej rozpoznawanych w świecie naukowców
Naukowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego przodują w zdobywaniu grantów, które umożliwiają im prowadzenie przełomowych badań. Pozyskiwane są one z Narodowego Centrum Nauki, programów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP), ale także w europejskim programie Horyzont 2020. Na podkreślenie zasługuje fakt, że dotychczas trzech naukowców z UJ (dr Michał Németh, dr Tomasz Żuradzki i dr Rafał Banka) zdobyło najbardziej prestiżowe na Starym Kontynencie granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (European Research Council - ERC).
Uniwersytet Jagielloński kojarzony jest przez ludzi spoza uczelni głównie z zabytkowymi budynkami zlokalizowanymi w tzw. kwartale uniwersyteckim w centrum Krakowa. To tradycyjne oblicze, traktowane jako wizytówka UJ, jest trochę mylące, gdyż od kilku lat centrum życia akademickiego przesuwa się w kierunku zlokalizowanego na Ruczaju kampusu.
Prowadzenie najwyższej jakości badań i edukowanie kolejnych pokoleń wymaga doskonałej infrastruktury naukowo-dydaktycznej. Z tego przekonania narodziła się wizja utworzenia nowoczesnego Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kampus stanowi najnowocześniejszy tego typu obiekt w Polsce, wyposażony w najwyższej jakości aparaturę. Swoją siedzibę mają tutaj wszystkie wydziały nauk ścisłych i przyrodniczych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Innowacyjne badania tych jednostek prowadzone są w nowoczesnych, specjalnie do tego celu przystosowanych pomieszczeniach i laboratoriach. Zlokalizowano tu również sztandarowe jednostki poza- i międzywydziałowe Uniwersytetu Jagiellońskiego: Jagiellońskie Centrum Innowacji (JCI), Małopolskie Centrum Biotechnologii (MCB), Centrum Edukacji Przyrodniczej (CEP), Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS, Jagiellońskie Centrum Rozwoju Leków (JCET).
Długoletni wysiłek bardzo pracowników Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum doprowadził do długo wyczekiwanego efektu: otwarcia nowej siedziby Szpitala Uniwersyteckiego w Prokocimiu. Po wielu latach wysiłków powstała ultranowoczesna, oparta na najnowszych osiągnięciach techniki baza lecznicza w Polsce (w 13 budynkach o łącznej powierzchni 110 tys. m kw. znajdują się 24 zintegrowane sale operacyjne z 925 łóżkami). Jest nie tylko podstawowym miejscem leczenia chorób, ale także kształcenia studentów i specjalizacji lekarzy.
Rozpoznawalność Uniwersytetu i jego wiodąca pozycja naukowa powodują, że uczelnia cieszy się stabilną ilością kandydatów na studia, a warto podkreślić, że poprzez podnoszenie progów kwalifikacyjnych, w szeregi studentów UJ przyjmowani są jedynie najlepsi z najlepszych.
Poprzez 656 lat działalności w Uniwersytecie Jagiellońskim nieustająco realizowana jest wizja Kazimierza Wielkiego – utrzymywania „orzeźwiającego źródła nauk, z którego pełności czerpią wszyscy naukami napoić się pragnący”. Przez wieki społeczność akademicka działa rozsądnie i merytorycznie w zgodzie z dewizą przyświecającą działalności uczelni -"Plus ratio quam vis" - Więcej znaczy rozum, niż siła.
