Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nagrody premiera RP dla uczonych z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Nagrody premiera RP dla uczonych z Uniwersytetu Jagiellońskiego

Jak co roku prezes Rady Ministrów uhonorował wybitnych naukowców i artystów. W gronie nagrodzonych za rozprawy doktorskie oraz w kategorii osiągnięcie w zakresie działalności naukowej, w tym twórczości artystycznej lub działalności wdrożeniowej, za rok 2019 znalazło się pięcioro badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

 

Nagrody Prezesa Rady Ministrów zostały ustanowione z inicjatywy Polskiej Akademii Nauk w 1994 roku. Wręczane są za osiągnięcia naukowe lub artystyczne, w tym za wybitny dorobek naukowy lub artystyczny, wysoko oceniane osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego lub stopnia doktora habilitowanego sztuki, wyróżnione rozprawy doktorskie i osiągnięcia naukowo-techniczne. Laureatów, corocznie w trybie konkursu, wyłania zespół ds. nagród, któremu w kadencji 2019-2023 przewodniczy prof. Tomasz Giaro z Uniwersytetu Warszawskiego.

W tym roku nagrodę w zakresie działalności naukowej przyznano dr. hab. Marcinowi Szwedowi, prof. UJ z Wydziału Filozoficznego, który od wielu lat prowadzi na dużą skalę badania nad plastycznością mózgu. Dotychczas sądzono, że mózg podzielony jest na oddzielne części, a każda z nich przetwarza informacje pochodzące z innego zmysłu. Badania laureata i jego zespołu podważają tę teorię, przyczyniając się do zmiany naszego rozumienia tego, jak działa ludzki mózg. Do tego odkrycia doprowadziła seria eksperymentów, w których osoby widzące uczyły się czytać dotykowym alfabetem Braille’a. Choć czynność ta jest oparta o dotyk, okazało się, że po miesiącach nauki zmiany w mózgu badanych zaszły nie w korze dotykowej, ale w korze wzrokowej. Chwilowe wyłączenie kory wzrokowej sprawiało, że osoby badane tymczasowo traciły zdolność dotykowego czytania, co potwierdziło, że to właśnie ten obszar odpowiada za nowo nabytą umiejętność. Tym samym badacze wykazali, że w mózgu dorosłej i zdrowej osoby może dojść do znacznej reorganizacji.

Nagrody Prezesa Rady Ministrów przyznano też młodym naukowcom z Uniwersytetu Jagiellońskiego za rozprawy doktorskie. Dr. Juliusza Doboszewskiego z Wydziału Filozoficznego nagrodzono za pracę Is general relativity deterministic? Selected case studies, w której wykazał wybitny przykład łączenia dokonań filozofii (tradycje szkoły lwowsko-warszawskiej) i nauk szczegółowych (fizyka). Zaprezentowane w niej interdyscyplinarne spojrzenie na problem determinizmu i interdeterminizmu w horyzoncie ogólnej teorii względności spotkało się z żywą reakcją w międzynarodowym środowisku filozoficznym, wzmacniając znaczenie fundamentalnej dyskusji o naturze realnej rzeczywistości. Z kolei dr. Kornela Roztockiego z Wydziału Chemii uhonorowano za opracowanie nowej generacji polimerowych sieci metaloorganicznych typu MOF zawierających w swej strukturze jony cynku i kadmu, z przeznaczaniem do sorpcji i magazynowania gazów czy leków.

Zespół ds. nagród docenił także napisaną na Wydziale Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii rozprawę dr. Mateusza Tomczyka. Praca była poświęcona badaniom dotyczącym ważnych aspektów przebiegu ostrej choroby niedokrwiennej serca i rozwoju niewydolności serca, z których wnioski mają utylitarny charakter i jako takie na pewno znajdą zastosowanie w praktyce klinicznej głównie po stronie metod terapii przeciwdziałających uszkodzeniu mięśnia sercowego na różnych etapach toczącego się w nim procesu chorobowego.

Ostatnim laureatem z UJ jest dr Stanisław Witecki z Wydziału Historycznego. W pracy Przekaz kulturowy w parafiach katolickich w Rzeczpospolitej Obojga Narodów w czasach stanisławowskich opracował zestaw ponad 20 tys. tytułów książek z bibliotek parafialnych stanowiący nowe, cenne źródło możliwe do wykorzystania w szerokim spektrum tematów badawczych wykraczających poza historię kościoła i czytelnictwa na ziemiach polskich doby stanisławowskiej oraz zarysowanie przekazu kulturowego płynącego z parafii do społeczeństwa.

Pełna lista nagrodzonych jest dostępna na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Kancelarii Premiera RP.

Polecamy również
Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Widok zawartości stron Widok zawartości stron