Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

81. rocznica akcji przeciwko krakowskim profesorom. UJ oddaje hołd ofiarom

81. rocznica akcji przeciwko krakowskim profesorom. UJ oddaje hołd ofiarom

6 listopada społeczność akademicka Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz z członkami pozostałych krakowskich uczelni wspomina zmarłych profesorów. Uroczystości, które od 6 lat obchodzone są jako Akademicki Dzień Pamięci, wyrosły z potrzeby upamiętnienia ofiar Sonderaktiom Krakau - przeprowadzonej 6 XI 1939 podstępnej akcji gestapo, w wyniku której 183 profesorów krakowskich uczelni zesłało uwięzionych i wywiezionych do obozu koncentracyjnego.

W tym roku z powodu rozszerzającej się pandemii COVID-19 uroczystość miała kameralny charakter. W auli Collegium Novum zebrały się władze rektorskie, przedstawiciele studentów i doktorantów, którzy po wystąpieniu rektora UJ prof. Jacka Popiela i wysłuchaniu apelu pamięci, który odczytała przewodnicząca Samorządu Studentów UJ Marcelina Kościołek,  złożyli wieńce pod tablicami pamiątkowymi w Collegium Novum: w sali nr 56 – miejscu aresztowania krakowskich profesorów w 1939 roku, przy tablicy upamiętniającej pomordowanych profesorów Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i tablicy oddającej cześć ofiarom Katynia, a także pod Dębem Wolności.

- 6 listopada to dzień szczególny dla całej społeczności akademickiej Krakowa. Ze względu na pandemię, w sposób symboliczny i bardzo ograniczony, chcemy uczcić pamięć tych, którzy zostali aresztowani w tym dniu w 1939 roku - mówił rektor UJ prof. Jacek Popiel, który następnie przypomniał zebranym historię tragicznych wypadków sprzed 81 lat.

- Akcja, której ofiarami padli uczeni i pracownicy krakowskich uczelni, wyrastała z przekonania, że jeśli ktoś chce zawładnąć narodem, musi sobie najpierw podporządkować lub fizycznie wyeliminować jego elity - zaznaczył rektor UJ

Działania władz niemieckich nadzorowane przez Brunona Müllera, który w listopadzie 1939 r. zaprosił podstępem krakowskich naukowców na swój odczyt o stosunku III Rzeszy i narodowego socjalizmu do zagadnień nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce, były owocem tej właśnie logiki. Wykład był jedynie pretekstem do tego, by zainicjować akcję, która była odpowiedzią na rzekome samowolne rozpoczęcie nowego roku akademickiego przez władze UJ. W pułapkę wpadły w sumie 183 osoby. W tym gronie znalazły się 142 osoby z UJ - profesorowie, pracownicy administracji i studenci.

Aresztowanym od samego początku nie pozostawiono złudzeń co do ich losu. Ich godność zaczęto deptać bezpośrednio po aresztowaniu, nie bacząc przy tym na ich wiek. Byli bici i popychani kolbami karabinów. Zatrzymani zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, część z nich trafiła później do Dachau. Wielu z nich zmarło wkrótce po przewiezieniu do obozu.

Świadkowie tamtych wydarzeń zgodnie przyznawali, że aresztowani profesorowie wykazali się nadzwyczajnym spokojem i budzącą podziw niezłomnością. W ciężkich okolicznościach, osadzeni w obozie starali się dać odpór otaczającemu ich złu i niesprawiedliwości - prowadzili wykłady, organizowali wystąpienia i wieczory pamięci.

Pod naciskiem krytyki władz III Rzeszy, 8 lutego 1940 roku, zwolniono 102 osoby, pozostałych więźniów wypuszczono na wolność w kolejnych miesiącach.

Akademicki Dzień Pamięci to także dzień, w którym wspominamy zmarłych członków społeczności akademickiej naszego miasta. Dlatego w tym dniu złożone zostały też kwiaty na grobie zmarłego w lipcu 2020 roku rektora UJ prof. Franciszka Ziejki i prof. Romana Ingardena, znakomitego filozofa, którego rok obecnie jest obchodzony w Polsce. Wieńce pojawiły się też w koszarach 16. Batalionu Powietrznodesantowego przy ulicy Wrocławskiej 82, pod tablicą upamiętniającą wywiezienie krakowskich profesorów do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen.

Zobacz galerię zdjęć
Polecamy również
Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ

Widok zawartości stron Widok zawartości stron