Zamek Królewski na Wawelu - symbol polskości, strażnik bezcennego dziedzictwa kulturalnego, miejsce o wyjątkowym i niezrównanym znaczeniu na mapie Polski uhonorowany został najwyższym odznaczeniem Miasta Krakowa - złotym medalem "Cracoviae Merenti". Odznaczenie przyznała Rada Miasta na wniosek Komisji Medalu, w skład której wchodzą: prezydent Krakowa, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz metropolita krakowski.
Podczas uroczystej sesji Rady Miasta Krakowa, która odbyła się 12 lipca, odznaczenie z rąk prezydenta Miasta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego oraz przewodniczącego Rady Miasta Krakowa Dominika Jaśkowca odebrał dr hab. Andrzej Betlej - dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu. Do tej pory wręczonych zostało jedynie sześć medali tej klasy. Otrzymali je w uznaniu szczególnych zasług dla miasta: Jan Paweł II, Uniwersytet Jagielloński, Towarzystwo Strzeleckie Bractwo Kurkowe, Szpital Zakonu Bonifratrów, Krakowska Kongregacja Kupiecka oraz Biskupstwo Krakowskie.
W uzasadnieniu przyznania medalu Zamkowi Królewskiemu na Wawelu radni napisali, że jest on od wieków symbolem polskiej państwowości i określa naszą tożsamość narodową.
W uchwale na mocy której przyznano odznaczenie wskazano, że złoty medal jest wyrazem wdzięczności: dla pokoleń muzealników, którzy w trudnych chwilach ratowali bezcenne dziedzictwo królewskiego wzgórza; dla społeczników, ludzi nauki, kultury i sztuki, którzy już w XIX wieku próbowali tworzyć podwaliny pod liczące dziś 90 lat muzeum i dla wszystkich, którzy współcześnie doprowadzili Wawel do rozkwitu i dbają, by zachował on swój autentyzm, świetność i w nienaruszonym stanie został przekazany następnym pokoleniom.
Podczas uroczystości prezydent Krakowa prof. Jacek Majchrowski podkreślił, że najwyższe odznaczenie naszego miasta przyznane zostało po raz pierwszy od wielu lat, a będący miejscem o najwyższej wartości historycznej i kulturowej Zamek Królewski na Wawelu pełni funkcję podobną do tej, jaką w Rzymie pełnił Kapitol. Przypomniał także, że Stanisław Wyspiański widział w nim odpowiednik ateńskiego Akropolu, istotę nie tylko polskiej, ale i europejskiej kultury.
Rektor UJ prof. Jacek Popiel w skierowanym do dyrektora Andrzeja Betleja liście gratulacyjnym zaznaczył, że "Zamku Królewskiego na Wawelu nie sposób współcześnie sprowadzać wyłącznie do roli zastałego skarbca przeszłości i narodowych mitów. Jest on wszak jedną z najistotniejszych instytucji kultury w naszym kraju, zdolną adekwatnie reagować na dynamicznie zmieniającą się sytuację zewnętrzną. Bogata oferta wystaw, ekspozycji muzealnych, konferencji oraz wydarzeń o charakterze edukacyjno-dydaktycznym i artystyczno-naukowym, czyni z niego jeden z najważniejszych ośrodków życia intelektualnego i społeczno-kulturalnego Polski".
- Na awersie medalu, który dzisiaj odebrałem w imieniu Zamku, widnieje wzgórze wawelskie. To wyraźny znak potwierdzający, że zamek i miasto tworzą integralną całość, jeden organizm ukształtowany wielowiekowymi więzami historii. Wokół wzgórza wawelskiego stanowiącego siedzibę władcy wyrosło stołeczne miasto, którego dzieje, zabytki, kultura duchowa, artystyczna i materialna nierozerwalnie łączyły się z dworem królewskim, tworząc w ten sposób miejsce, gdzie kształtowała się polska tożsamość i tradycja – mówił po odebraniu medalu dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
- Dziś monarsza rezydencja jest nie tylko symbolem polskiej państwowości, ale i jednym z najważniejszych muzeów w kraju. Dokumentuje dzieje i bogactwo kultury dawnej Polski, gromadzi, wystawia i konserwuje cenne kolekcje dzieł sztuki i rzemiosła, organizuje wydarzenia kulturalne oraz prowadzi działalność edukacyjną – zaznaczył dr hab. Andrzej Betlej, który kieruje wawelskim muzeum od stycznia 2020 r.
Dr hab. Andrzej Betlej, prof. UJ, jest historykiem sztuki, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki UJ. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się przede wszystkim na sztuce nowożytnej, a zwłaszcza na architekturze i rzeźbie na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Jest autorem 10 książek i ponad 170 artykułów naukowych.