W ubiegłym tygodniu w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS odbyła się oficjalna ceremonia otwarcia linii ASTRA (dawniej SOLABS) dedykowanej pomiarom z użyciem absorpcyjnej spektroskopii rentgenowskiej (XAS) w zakresie energii 1 keV do 15 keV. W uroczystości uczestniczyło wielu znakomitych gości wraz z międzynarodowym zespołem zaangażowanym w powstanie linii.
Linia ASTRA (Absorption Spectroscopy beamline for Tender energy Range and Above) powstała dzięki współpracy 4 instytucji naukowych: Hochschule Niederrhein University of Applied Sciences (Niemcy), Synchrotron Light Research Institute (SLRI, Tajlandia), Instytutu Fizyki Uniwersytetu w Bonn (Niemcy) i NCPS SOLARIS. W cały projekt powstawania linii i dalszego jej rozwoju zaangażowanych było ponad 25 naukowców i pracowników technicznych, a prace te były koordynowane przez prof. Josefa Hormesa (University of Bonn), prof. Alexandra Prange (Hochschule Niederrhein), dr Wantane Klysubun (SLRI), a ze strony SOLARIS przez dr. Alexeya Maximenko i dr. Marcina Zająca.
Linia ASTRA została specjalnie zaprojektowana do pomiarów XAS w zakresie rentgenowskim znanym jako "tender energy range". Badania prowadzone na tej linii przyczynią się do rozwoju w dziedzinach, tj. materiałoznawstwo, fizyka, chemia, biomedycyna czy ochrona środowiska. Linia otwiera możliwości współpracy z przemysłem gumowym, rolniczym, chemicznym i kosmetycznym.
Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS zostało wybudowane w latach 2010-2015 przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Inwestycję dofinansowała Unia Europejska ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Znajduje się w nim synchrotron - źródło wyjątkowego światła, czyli promieniowania elektromagnetycznego (synchrotronowego). Promieniowanie to jest wykorzystywane do badań w wielu dziedzinach nauki: od fizyki, chemii i medycyny po archeologię i historię sztuki. Krakowski ośrodek to pierwsza i jedyna tego typu infrastruktura badawcza w Europie Środkowo-Wschodniej. Na świecie funkcjonuje kilkadziesiąt takich ośrodków badawczych, które mają ogromny wpływ nie tylko na rozwój nauki w krajach, w których działają, ale też na innowacyjność oraz konkurencyjność ich gospodarek.
