Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Uniwersytecki Dzień Pamięci 2010

W sobotę 6 listopada społeczność akademicka Uniwersytetu Jagiellońskiego uczciła pamięć ofiar Sonderaktion Krakau - akcji gestapo z 6 listopada 1939 r., kiedy to 183 krakowskich profesorów, w tym 155 nauczycieli akademickich Uniwersytetu Jagiellońskiego, zostało brutalnie aresztowanych, a następnie wywiezionych do hitlerowskich obozów.

Uroczystości Uniwersyteckiego Dnia Pamięci rozpoczęła msza w Kolegiacie św. Anny odprawiona za dusze zmarłych profesorów, pracowników i studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kazanie wygłosił ksiądz infułat Władysław Gasidło.

Przyszliśmy się pokłonić profesorom i podziękować im za nasz Uniwersytet i za świat w którym żyjemy. To między innymi dzięki nim jest on taki piękny- mówił prof. Karol Musioł, rektor UJ na cmentarzu Rakowickim. Przedstawiciele uczelni jak co roku składali wieńce na grobach rektorów, profesorów i pracowników UJ na cmentarzach Rakowickim i Salwatorskim. Złożono także wieniec pod tablicą pamiątkową w koszarach przy ul. Wrocławskiej 82, miejscu, w które okupanci przewieźli w 1939 r. aresztowanych w sali 56 Collegium Novum UJ, zanim wysłali ich do obozów. Obecnie są to koszary wojsk 16 Batalionu Powietrzno-Desantowego im. gen. Mariana Zdrzałki w Krakowie.

Najważniejszym punktem uroczystości było spotkanie w sali 56. Prof. Karol Musioł po raz kolejny przypomniał, że Uniwersytecki Dzień Pamięci nie jest dniem żałoby. -To jest dzień, w którym wspominamy tych wszystkich wspaniałych ludzi, którzy przed nami budowali ten Uniwersytet, tworzyli jego pomyślność, siłę i blask- wyjaśniał rektor. Apel poległych odczytał przewodniczący Samorządu Studentów Jakub Jasiński.

Wręczona została Nagroda im. Stanisława Kutrzeby. Przyznawana jest pracownikowi lub absolwentowi Uniwersytetu Jagiellońskiego w celu umożliwienia rocznego pobytu naukowego w Heidelbergu. Jej fundatorem jest dr Manfred Lautenschläger z Uniwersytetu Ruprechta-Karola w Heidelbergu oraz Instytut Maxa Plancka Publicznego Prawa Porównawczego i Prawa Międzynarodowego Publicznego.
Maria Stożek - tegoroczna laureatka nagrody, absolwentka studiów prawniczych na Wydziale Prawa i Administracji UJ i Harvard Law School (LL.M., 2010)  jest doktorantką w Katedrze Kryminologii UJ. Prowadzi badania naukowe w większości poświęcone zagadnieniom kryminologicznym związanym z ochroną praw człowieka i jest autorką kilku publikacji naukowych z tej dziedziny. Pracowała w Wydziale Praw Człowieka Departamentu Prawno-Traktatowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, gdzie zajmowała się analizą merytoryczną skarg kierowanych przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W trakcie studiów sprawowała funkcję Przewodniczącej Sekcji Praw Człowieka TBSP UJ, a obecnie jest Przewodniczącą Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa i Administracji UJ.

W imieniu inicjatorów ustanowienia nagrody przemówił były rektor Uniwersytetu w Heidelbergu prof. Hommelhoff, który w swoim wystapieniu przypomniał postać profesora Józefa Wolskiego. - Przed oczami mam ciagle jeszcze długą listę nazwisk, które profesor Wolski w tak wzruszający sposób odczytywał - mówił. - Czasy narodowego socjalizmu i jego okropne wydarzenia, zwłaszcza w Europie Środkowej i Wschodniej są i pozostaną w Niemczech niezmiennie obecne i nie bedą zepchnięte w niepamięć. Równie niemożliwe jest dla Niemców wyzwolenie się od winy ich przodków. Przede wszystkim niezłomne spojrzenie na przeszłość umożliwia patrzenie w przyszłość (...) i na pełne pokoju współżycie z wszystkimi naszymi sąsiadami. Na pokojową Europę bez wewnętrznych granic było nastawione od początku partnerstwo między uniwersytetami w Krakowie, Heidelbergu i Moguncji od samego początku. To partnerstwo spoczywa na trzech filarach: po stronie niemieckiej na uświadomieniu sobie winy i mimo tego faktu po stronie polskiej na gotowości do partnerskich stosunków z niemieckimi studentami i naukowcami, i po trzecie na wspólnej woli do tworzenia i wzmacniania pokojowej Europy, a w niej do współżycia w zgodzie i porozumieniu. Tekst przemówienia.

Podczas uroczystości w historycznej sali 56 rektor UJ wręczył także medale. Profesor Gunter Morsch, dyrektor Miejsca Pamięci i Muzeum Sachsenhausen dostał medal "Zasłużony dla Uniwersytetu Jagiellońskiego", a Agnes Ohm z tego samego muzeum medal "Plus Ratio Quam Vis".

O nagrodzonych opowiedział dr hab. Krzysztof Stopka, dyrektor Archiwum UJ, a jego wypowiedź ilustrował materiał filmowy o wystawie Zapomniana zagłada? Polska i czeska inteligencja w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen i Ravensbruck na początku II wojny światowej. Więcej o przygotowanej rok temu znakomitej wystawie pisaliśmy tutaj.

 

Głos zabrał także prof. Jan Wiktor Tkaczyński, przewodniczący powołanego dwa lata temu Komitetu ds. Opieki nad Grobami Profesorów UJ. Komitet wspólnie z Biurem Informacji UJ oraz Zespołem ds. Portalu Uniwersyteckiego przygotował Listę Pamięci - internetową bazę informacji o zmarłych profesorach uczelni. Baza stanowi część strony naszej uczelni i zawiera w tej chwili podstawowe informacje o około 300 osobach.  Będzie nadal rozbudowywana. Więcej o Komitecie i jego działaniach na stronie. Lista pamięci znajduje się pod tym adresem.

Zaprezentowano także przygotowany przez Komitet ds. Opieki nad Grobami Profesorów UJ i Biuro Informacji UJ specjalny dodatek do "Dziennika Polskiego" Śladem Pamięci. Dodatek ukazał się 29 października wraz z "Dziennikiem Polskim". Publikacja zawiera krótkie informacje o ponad stu profesorach UJ oraz lokalizacje ich mogił. Dodatek jest dostępny w Biurze Informacji UJ, ul. Piłsudskiego 8/1. Fragment wydawnictwa można obejrzeć na stronie: www.e-dp.pl/szlakiempamieci.

Także w nowym numerze miesięcznika "Alma Mater" znalazło się miejsce na wyjątkowe materiały dotyczące Sonderaktion Krakau, na wspomnienia o zmarłych i informacje o wydarzeniach związanych z Uniwersyteckim Dniem Pamięci. Numer można było otrzymać 6 listopada w Collegium Novum UJ. Podobnie jak dodatek Szlakiem Pamięci ten i poprzednie numery "Alma Mater" są dostępne w Biurze Informacji UJ. Redakcja serdecznie zaprasza wszystkich zainteresowanych.

Po zakończeniu spotkania w sali 56 zebrani złożyli kwiaty pod tablicami pamiątkowymi w Collegium Novum i pod Dębem Wolności.

W uroczystościach asystowali żołnierze z 2 Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie.

Dopełnieniem wydarzeń dnia było otwarcie wystawy Do piekła Sachsenhausen. Los krakowskich uczonych na początku II wojny światowej. Z okazji Uniwersyteckiego Dnia Pamięci Muzeum Historyczne Miasta Krakowa oddział Fabryka Emalia Oskara Schindlera wzbogaciło swoją stałą ekspozycję o część wystawy pokazywanej dotychczas w byłym niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen w Oranienburgu koło Berlina. Wybór oryginalnych przedmiotów i dokumentów przypomina sylwetki uczonych, aresztowanych 6 listopada 1939 roku w czasie Sonderaktion Krakau. Wystawę będzie można oglądać do 3 kwietnia 2011 roku.

W czasie otwarcia wystawy odbyło się uroczyste ogłoszenie zwycięzców i wręczenie nagród w konkursie "Kraków w czasach okupacji 1939 - 1945", organizowanym przez studentów naszej uczelni Lidię Cibor i Krzysztofa Lewandowskiego. Konkurs wygrała Monika Parafiniuk studiująca na Wydziale Chemii, która zdobyła maksymalną liczbę punktów. Uczestnicy rozwiązywali test składający się z 62 pytań testowych jednokrotnego wyboru. Więcej o konkusie.

Data opublikowania: 07.11.2010
Osoba publikująca: Łukasz Stadnicki

Widok zawartości stron Widok zawartości stron