Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Badacze z UJ z Nagrodami Naukowymi "Polityki"

Badacze z UJ z Nagrodami Naukowymi "Polityki"

Już po raz dwudziesty przyznane zostały Nagrody Naukowe "Polityki", którymi honorowani są młodzi naukowcy wyróżniający się wartościowym wzorem kariery budowanej na przekór popkulturowym trendom. Wśród pięciorga laureatów znaleźli się naukowcy z UJ - dr Katarzyna Jaśko i dr Krzysztof Szade. Nagrodę finałowa otrzymał dr Aleksander Grabiec. Nagrody przyznawane są w pięciu kategoriach: nauki humanistyczne, społeczne, nauki o życiu, ścisłe i techniczne.

W kategorii nauki społeczne laureatką nagrody naukowej została dr Katarzyna Jaśko, adiunkt w Instytucie Psychologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dr Krzysztof Szade, adiunkt w Zakładzie Biotechnologii Medycznej Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ zdobył nagrodę naukową w kategorii nauki o życiu.

Nagrodą finałową uhonorowany został dr Aleksander Grabiec, adiunkt w Zakładzie Mikrobiologii na Wydziale Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii UJ.

Do jubieluszowej edycji konkursu nadesłano 400 zgłoszeń, spośród których Kapituła Profesorska złożona z uczonych o najwyższej pozycji w świecie polskiej nauki, wyłoniła 15 tegorocznych finalistów. Następnie Kapituła Społeczna, w której zasiadają osoby znane ze swej nieprzeciętnej obywatelskiej aktywności i osiągnięć zawodowych, biznesowych, artystycznych, wybrała pięcioro laureatów Nagród Naukowych, do których trafią stypendia naukowe w wysokości 15 tys. zł. Pozostała dziesiątka otrzyma nagrody finałowe w wysokości 5 tys. zł.

Dr Katarzyna Jaśko bada, co motywuje ludzi do zaangażowania politycznego. Interesuje ją zarówno destrukcyjna aktywność polityczna wiążąca się ze stosowaniem przemocy, jak i „pozytywny ekstremizm”, kiedy ludzie poświęcają swoje dobro na rzecz idei (np. równości, ochrony środowiska) działając w pokojowy sposób. Badając tę tematykę, od kilku lat współpracuje z naukowcami z Uniwersytetu w Maryland, z którymi rozwija teorię obejmującą obydwa bieguny politycznego ekstremizmu. W celu jej przetestowania analizuje angażowanie się w legalną i nielegalną działalność polityczną w różnych grupach i kontekstach kulturowych, m.in. wśród aktywistów partyjnych, uczestników pokojowych ruchów społecznych (np. KOD, Czarny Protest, obrońcy Puszczy Białowieskiej, strajkujące nauczycielki), ale także byłych członków grup terrorystycznych (m.in. ekstremistycznych organizacji w Indonezji). Jeden ze swoich projektów badawczych realizuje w grupach syryjskich uchodźców na Bliskim Wschodzie i w Europie. Jego cele to m.in. określenie, w jaki sposób frustracja wywołana uchodźstwem stanowi czynnik ryzyka w procesie radykalizacji. Jest współautorką popularno-naukowej książki pt. „Walcz, protestuj, zmieniaj świat” (Smak Słowa, 2019).

Dr Krzysztof Szade zainteresowania naukowe skoncentrował na procesach starzenia komórek macierzystych krwi. Interesują go ich interakcje z otoczeniem oraz ważna rola w rozwoju białaczek u osób starszych i dzieci. Staż podoktorski odbył na Uniwersytecie Stanforda w grupie prof. Irvinga Weissmana – światowego lidera tej dziedziny naukowej. Dziś, będąc kierownikiem dwóch grantów naukowych (HOMING i HARMONIA) ściśle z nim współpracuje. Dr Szade w ramach konsorcjum Tabula Muris brał udział w opracowaniu atlasu ekspresji genów z 53760 pojedynczych komórek z dwudziestu tkanek myszy, a na podstawie dalszych badań na tych gryzoniach odkrył marker, który odróżnia nawet u młodych osobników komórki krwiotwórcze zaczynające się wcześnie starzeć i obciążone są większym ryzykiem przekształcenia w komórki rakowe. Teraz poszukuje podobnego markera w ludzkich komórkach krwiotwórczych, co pomogłoby opracować lepszą strategię przeszczepiania szpiku i wykorzystać ich potencjał regeneracyjny u szerszej grupy chorych. Dr Szade jest współautorem patentu i 35 publikacji z listy filadelfijskiej, jego prace były cytowane 946 razy, a sumaryczny wskaźnik Impact Factor wynosi 314.

 

Dr Aleksander Grabiec po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim pracował na Uniwersytecie Amsterdamskim, gdzie w 2012 r. uzyskał tytuł doktora, a następnie jako post-doc na Uniwersytecie w Manchesterze. Obecnie ze swoim zespołem badawczym w Zakładzie Mikrobiologii UJ w Krakowie skupia się na poznaniu molekularnego podłoża chorób o podłożu immunologicznym, związanych z przewlekłym stanem zapalnym. Prowadzi badania nad paradontozą, czyli chorobą zapalną przyzębia, która jest utrapieniem 30 proc. populacji dorosłych. W swojej pracy zajmuje się epigenetyką, aby zrozumieć mechanizmy odpowiedzialne za zaburzenia ekspresji genów w paradontozie. Przewlekły stan zapalny dziąseł wywołany jest bowiem przez bakterie, a wydaje się, że mogą one wpływać na ekspresję genów w komórkach pacjentów poprzez zaburzenia regulacji epigenetycznej. Ostatecznym celem badań dr. Aleksandra Grabca będzie poszukiwanie nowych leków przeciwzapalnych, które mogą być skuteczne w terapii tej choroby. Ma na koncie ponad 30 publikacji, spośród których w 14 był pierwszym autorem – jego prace były do tej pory cytowane ponad 900 razy.

FOT. Leszek Zych

Polecamy również
Dr Renata Mężyk-Kopeć z WBBB UJ laureatką konkursu NCN Weave-UNISONO

Dr Renata Mężyk-Kopeć z WBBB UJ laureatką konkursu NCN Weave-UNISONO

Sukcesy studentów SKN Terapii Celowanej i Układów Supramolekularnych UJ CM

Sukcesy studentów SKN Terapii Celowanej i Układów Supramolekularnych UJ CM

Naukowcy sprawdzą, jak studenci łączą edukację ze sprawowaniem opieki nad osobami starszymi

Naukowcy sprawdzą, jak studenci łączą edukację ze sprawowaniem opieki nad osobami starszymi

Student UJ CM współautorem projektu nagrodzonego w konkursie "<span lang='en'>Direction: Space</span>"

Student UJ CM współautorem projektu nagrodzonego w konkursie "Direction: Space"

Widok zawartości stron Widok zawartości stron