- Dziś jest czas na refleksję. Na spojrzenie w przeszłość i uświadomienie sobie, że dobrze jest działać w zespole, który przywraca zdrowie naszym młodym pacjentom - mówił podczas jubileuszowej gali dyrektor naczelny Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie dr hab. med. Maciej Kowalczyk. Kierowany przez niego ośrodek był prekursorem w Polsce w operacjach rozdzielania bliźniąt syjamskich, leczeniu oparzeń czy wad serca u dzieci.

Piątkowa gala w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego była okazją do przypomnienia najważniejszych wydarzeń i ludzi, którzy ten ośrodek tworzyli i rozwijali. W auli zasiedli obecni i emerytowani pracownicy szpitala, jego darczyńcy i sponsorzy, którym wręczono pamiątkowe medale i dyplomy. Najstarszą polską uczelnię reprezentowali m.in.: rektor UJ prof. Wojciech Nowak, prorektorzy prof. Piotr Laidler i prof. Maria-Jolanta Flis, dziekan Wydziału Lekarskiego prof. Tomasz Grodzicki, dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu prof. Tomasz Brzostek, kanclerz UJ Ewa Pędracka-Kwaskowska. Na uroczystość przybył także metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, przedstawiciele środowiska medycznego z całej Polski oraz USA, władze miasta i regionu, parlamentarzyści oraz korpus dyplomatyczny. Uroczystość poprowadził dr hab. med. Maciej Kowalczyk.

Rektor UJ w swoim wystąpieniu podkreślił, że cała społeczność uniwersytetu jest dumna z osiągnięć szpitala, który przez 50 lat wypracował ogromnie mocną pozycję nie tylko w Krakowie, ale w Polsce i na świecie. Powrócił również do czasów studenckich, kiedy to wielokrotnie w nim przebywał.

- Widzieliśmy inny świat. To był piękny, kolorowy i doskonale funkcjonujący szpital. Najistotniejsze było to, że spotykaliśmy tam w latach 70. wspaniałych ludzi, którzy otwierali nam horyzonty. Pokazywali, że można inaczej leczyć. To była kadra naszych nauczycieli. Jako uczeń dziękuję im za wszystko. Szpitalowi dziękuję również jako ojciec. Korzystałem z jego pomocy w najtrudniejszych dla każdego rodzica sytuacjach, gdy dziecko jest chore - powiedział prof. Wojciech Nowak.

Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie to największy szpital pediatryczny w południowej Polsce. Budowę zainicjowała Polonia amerykańska, a dalsze finansowanie projektu przejął rząd USA, dlatego szpital przez lata funkcjonował pod nazwą Polsko-Amerykański Instytut Pediatrii. Projekt architektoniczny przygotował amerykański architekt polskiego pochodzenia Władysław Poray-Biernacki. Uroczyste otwarcie nastąpiło 11 grudnia 1965 roku. Przez lata krakowski szpital odwiedzali najznamienitsi lekarze z całego świata, którzy dzielili się swoją wiedzą i umiejętnościami. To dzięki stałej współpracy z amerykańskimi ośrodkami szpital w Prokocimiu szybko stał się centrum nowoczesnej medycyny. Odwiedzili go także prezydent USA Gerald Ford (1975), wiceprezydent USA Georg Bush (1987), a także wielokrotnie kongresman Clement Zablocki, który był dobrym duchem tego szpitala, pozyskując środki na jego rozbudowę.

Pierwsi pacjenci zostali przyjęci w lutym 1966 roku. Szpital liczył 312 łóżek i składał się z centralnej części B mieszczącej oddziały chirurgiczne oraz części A (tzw. okrąglak) mieszczącej dwie kliniki pediatryczne. W szpitalu znajdowały się także przychodnie, pomieszczenia laboratoryjne i dydaktyczne. Dzięki stałej współpracy z Fundacją Project HOPE krakowscy lekarze i pielęgniarki mieli możliwość odbywania kilkumiesięcznych staży w najlepszych amerykańskich szpitalach. Także w Krakowie regularnie odbywały się szkolenia i konferencje z udziałem zagranicznych ekspertów. Fundacja Project HOPE organizowała programy medyczne z zakresu neonatologii, kardiologii, kardiochirurgii, ciąży wysokiego ryzyka, gastroenterologii i intensywnej terapii.

Dziś szpital ma już 50 lat, które obfitowały w wiele spektakularnych sukcesów, zmian w kubaturze i wyglądzie. W Centrum Ambulatoryjnego Leczenia Dzieci działa ponad 45 poradni specjalistycznych.

- Ostatnie lata to okres intensywnej modernizacji, która wkracza właśnie w decydującą falę. Odnowiono już budynek B, w którym znajdują się oddziały chirurgii, aula, sale dydaktyczne, kuchnia i administracja. Zaawansowane prace budowlane trwają także w budynku A - wylicza Magdalena Oberc, rzecznik prasowy Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego. Jak dodaje, historia szpitala to nie tylko zmiany przestrzeni i organizacji, ale także życie ponad 950 tys. pacjentów w nim leczonych na przestrzeni 50 lat.

- Trzeba pamiętać, że to właśnie krakowski ośrodek był prekursorem w Polsce w operacjach rozdzielania bliźniąt syjamskich, leczeniu oparzeń czy wad serca u dzieci. Obecnie leczy się tu rocznie ponad 33 tysiące dzieci, a w poradniach specjalistycznych udziela się prawie 200 tysięcy porad ambulatoryjnych. Z kolei w nowym bloku operacyjnym wykonuje się ponad 6,5 tysiąca operacji rocznie - kończy Magdalena Oberc.

Pomimo upływu lat krakowski ośrodek nadal jest najważniejszym szpitalem pediatrycznym zapewniającym kompleksową opiekę we wszystkich specjalnościach z zakresu pediatrii i chirurgii dziecięcej. Na bazie jednostek szpitala szkoleni są studenci wielu kierunków medycznych oraz młodzi lekarze. Równolegle z edukacją prowadzone są też badania naukowe, zarówno kliniczne jak i doświadczalne. Wielu wybitnych naukowców pracujących w kraju i zagranicą wywodzi się z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie. Ten wielki kapitał wiedzy i umiejętności zapoczątkowany przed 50 laty stale się powiększa i rozwija.