Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Nagroda im. E. i A. Jerzmanowskich dla ks. prof. Michała Hellera

Nagroda im. E. i A. Jerzmanowskich dla ks. prof. Michała Hellera

Polska Akademia Umiejętności (PAU) wyłoniła laureata Nagrody im. Erazma i Anny Jerzmanowskich. W tym roku otrzymał ją ks. profesor Michał Heller - filozof, uczony o światowej sławie, niestrudzony animator badań naukowych oraz wybitny popularyzator nauki. Gala wręczenia nagrody odbyła w poniedziałek 12 grudnia w sali Senatorskiej Zamku Królewskiego na Wawelu.


Rada PAU przyznała nagrodę ks. prof. Michałowi Hellerowi za doniosłe badania nad filozofią nauki, w tym szczególnie nad niezwykle ważnym problemem matematyczności świata, odkrytej przez Pitagorasa i potwierdzonej przez współczesną naukę. Próby zrozumienia tej zadziwiającej własności Kosmosu były i pozostają aż do naszych czasów ważnym tematem rozważań najwybitniejszych myślicieli. Rada wysoko też oceniła działalność społeczną laureata, który utworzył i od wielu lat animuje Copernicus Center UJ - znakomite miejsce spotkań oraz dialogu przyrodników i humanistów, organizujące narady, debaty i konferencje, a także prowadzące szeroką działalność wydawniczą.

Michał Heller urodził się 12 marca 1936 roku w Tarnowie. W 1940 roku jego rodzina została wysiedlona przez władze sowieckie ze Lwowa, gdzie wtedy mieszkała, na Syberię. 6 lat później Hellerowie wrócili do Tarnowa. Tam Michał skończył szkołę podstawową i poszedł do gimnazjum. W 1953 r. zdał maturę i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. W 1959 r. przyjął święcenia kapłańskie. Na Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w 1965 r. uzyskał stopień magistra, w 1966 r. - doktora, a w 1969 r. - doktora habilitowanego. W 1972 r. objął stanowisko docenta w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, w której w 1985 r. uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego, a 5 lat później został profesorem zwyczajnym.

Ks. prof. Michał Heller to uczony, kosmolog, filozof i teolog, który w matematycznych równaniach teorii naukowych potrafi dostrzec dzieła sztuki, a wielkich fizyków uważa za genialnych artystów. Sam w swoich licznych książkach i artykułach naukowych z powodzeniem odnajduje się w obu rolach: naukowca-artysty i pisarza-uczonego. Jego twórczość od wielu lat fascynuje i intryguje, a dorobek naukowy oraz działalność publicystyczna są nie tylko najlepszym dowodem na to, że nauka i religia wcale nie muszą się wykluczać ani ze sobą konkurować. Potwierdzają również, że wybitny fizyk i matematyk może być wielkim artystą.

Czytelnikom w Polsce ks. prof. Michał Heller znany jest jako znakomity popularyzator nauki, zwłaszcza fizyki i kosmologii. Z kolei naukowcom na całym świecie jako wybitny uczony, autor setek publikacji. Jest twórcą modelu kosmologicznego wykorzystującego geometrię nieprzemienną do opisu zjawisk nielokalnych, które prawdopodobnie występowały w początkowych fazach ewolucji Wszechświata. Profesor, podobnie jak dziesiątki największych umysłów na całym świecie, od lat pracuje nad połączeniem dwóch najważniejszych teorii fizycznych - ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej.

Ks. prof. Michał Heller jest laureatem prestiżowej Nagrody Templetona przyznawanej badaczom prowadzącym interdyscyplinarne badania łączące aspekty czysto poznawcze z duchownymi. Całą kwotę nagrody w wysokości 1,6 mln dolarów przeznaczył na Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych, które jest dziś prężnym ośrodkiem prowadzącym międzynarodową działalność badawczą, edukacyjną i popularyzatorską. Powstało ono w 2008 roku jako jednostka wspólna Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Centrum od ponad 4 lat jest jednostką pozawydziałową najstarszej polskiej uczelni.

Nagroda im. Jerzmanowskich była przyznawana w latach 1915-1938 z ogromnego majątku powierzonego na ten cel PAU przez przemysłowca i filantropa Erazma Jerzmanowskiego. Wśród laureatów przed wojną byli m.in. metropolita krakowski kard. Adam Stefan Sapieha, Henryk Sienkiewicz, Jan Kasprowicz, Oswald Balzer, Aleksander Brueckner i Ignacy Paderewski. Przed wojną nagroda stanowiła równowartość 12 kg złota i była nazywana "polskim Noblem". Dziś ma wartość 100 tys. zł. Jej wręczanie wznowiono w 2009 roku, w stulecie śmierci Erazma Jerzmanowskiego. W ostatnich latach nagrodę otrzymali Janina Ochojska-Okońska, Jerzy Nowosielski, prof. Maciej Grabski, prof. Adam Bielański, prof. Andrzej Zoll, Jerzy Owsiak, prof. Jerzy Limon, ks. Adam Boniecki, prof. Krzysztof Penderecki, Anna Dymna, dr Adolf Juzwenko oraz s. Małgorzata Chmielewska.


Nagroda im. Erazma i Anny Jerzmanowskich dla ks. prof. Michała Hellera / fot. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

Polecamy również
Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Prof. Marian Mrozek laureatem Nagrody Głównej PTM im. Hugona Steinhausa

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Orły "Wprost" dla przedstawicieli społeczności akademickiej UJ

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Robert Szuchta i Agnieszka Cahn odebrali Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Badaczki Uniwersytetu Jagiellońskiego z Nagrodami Ministra Nauki

Widok zawartości stron Widok zawartości stron