Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Wiadomości

Nawigacja okruszkowa Nawigacja okruszkowa

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

W Auditorium Maximum UJ otwarto obchody 150-lecia PAU

W Auditorium Maximum UJ otwarto obchody 150-lecia PAU

Obchodzony jubileusz nie jest jedynie świętem Polskiej Akademii Umiejętności, ale także świętem nauki i kultury Krakowa i szerzej, całej polskiej nauki – podkreślał prezes tej instytucji prof. Jan Ostrowski podczas otwarcia zorganizowanej z okazji 150. rocznicy powołania PAU międzynarodowej konferencji naukowej "Świat w obliczu nowych wyzwań".

- Jubileusze różnych instytucji, w tym akademickich, są często okazją do podejmowania badań historycznych. Postanowiliśmy jednak nie ulegać pokusie spoglądania z nadzieją w przeszłość. Uznaliśmy, że dużo ważniejsza jest diagnoza problemów współczesności i przynajmniej próba wskazania kierunków działań prowadzących do lepszej, a przynajmniej niepogarszającej się przyszłości. To właśnie wydaje się być głównym zadaniem korporacji uczonych, z samej swej istoty powołanych do szerzenia racjonalnych poglądów oraz do przeciwstawiania się postawom sprzecznym z nauką – powiedział prof. Jan Ostrowski otwierając jubileuszową konferencję.

Prezes PAU zaznaczył, że na naszych oczach załamał się optymistyczny paradygmat towarzyszący nam przez 30 ostatnich lat, najlepszych w naszej historii. Jako problemy dla naszej przyszłości wskazał zbliżającą się katastrofę ekologiczną, pandemię covid-19, która stworzyła nie tylko zagrożenie zdrowia, ale ujawniła powszechność postaw irracjonalnych i nieufność znacznej części społeczeństwa wobec nauki. Zagrożeniami są także pojawiające się w wielu krajach tendencje antyliberalne, antydemokratyczne i ksenofobiczne. Ponury obraz przyszłości dopełnia brutalna i okrutna wojna w Ukrainie, absurdalna w swoim archaizmie swoich metod i celów. Rezultatem wojny jest także niestabilność gospodarcza.

- W ciągu najbliższych dni usłyszymy wypowiedzi na tematy zasadnicze i aktualne. Czy może być problematyka ważniejsza niż ta, która zapowiadają tytuły wystąpień ambasadora USA w Polsce Marka Brzezińskiego - "Wyzwania stojące przed wspólnotą euroatlantycką" oraz prof. Timothy’ego Gartona Asha - "Od Europy po wojnie do Europy po upadku muru – i z powrotem"? Interesują nas także konsekwencje brexitu dla stanu nauki w Wielkiej Brytanii, które omówi prof. sir Leszek Borysiewicz. Perspektywę postpandemicznego świata zaprezentuje Laura Spinney – zapowiadał prof. Jan Ostrowski.

List, który do uczestników jubileuszowej konferencji skierował prezydent RP Andrzej Duda odczytał Wojciech Kolarski, sekretarz stanu w jego kancelarii. Napisał w nim, że PAU należy do najważniejszych instytucji naukowych w dziejach Polski, a jej losy splotły się nieodłącznie z historią polskich zmagań o wolność – instytucja rozkwitała w okresach pomyślności ojczyzny. Przedstawiciel prezydenta przekazał na ręce prezesa PAU prezent – polską flagę.

Dar dla Polskiej Akademii Umiejętności przekazał też gospodarz miejsca - rektor UJ prof. Jacek Popiel. Była nim kopia przechowywanego w Bibliotece Jagiellońskiej autografu dzieła Mikołaja Kopernika „De revolutionibus orbium coelestium”. W liście gratulacyjnym rektor UJ napisał m. in., że „Polska Akademia Umiejętności jest dziś bezspornie instytucją kształtującą standardy obowiązujące we współczesnej polskiej nauce. Jest ona zarazem jej nieocenioną reprezentantką w szerokich kręgach międzynarodowych, w których zaznacza swoją obecność, angażując się między innymi w realizację licznych programów badawczych prowadzonych przy udziale jej zagranicznych odpowiedników, a także konsekwentnie rozwijając współpracę z wiodącymi międzynarodowymi instytucjami naukowymi oraz ośrodkami akademickimi. Nie sposób również przecenić niebagatelnego znaczenia Polskiej Akademii Umiejętności dla integracji kadr naukowych oraz animacji polskiego życia akademickiego”.

Przemawiając, prof. Jacek Popiel podkreślał, że Polska Akademia Umiejętności od zawsze związana była z Uniwersytetem Jagiellońskim, a także krakowskim i międzynarodowym środowiskiem akademickim, a składane przez niego życzenia płyną także ze strony członków Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, których jest wiceprzewodniczącym.

Podczas otwarcia jubileuszu władze Sejmiku Województwa Małopolskiego reprezentowane przez przewodniczącego Jana Dudę oraz Kazimierza Barczyka przekazały na ręce prof. Ostrowskiego złoty medal „Polonia Minor” przyznany Polskiej Akademii Umiejętności.

Z kolei ks. Adam Boniecki odebrał dyplom honorowego członka PAU. Jak mówił uhonorowany, przjął to wyróżnienie jako znak docenienia jego pracy w "Tygodniku Powszechnym".


Polska Akademia Umiejętności powstała w 1872 roku w wyniku przekształcenia działającego od roku 1815 Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Akademia powstała na bazie liberalnego prawa austriackiego, ale od początku była pomyślana jako instytucja ogólnopolska. Znakomicie zrealizowała zadanie integracji środowisk naukowych ze wszystkich trzech zaborów, a także naukowców przebywających na emigracji. PAU w swoich dziejach przeszła dwa okresy rozkwitu – w 20-leciu poprzedzającym I wojnę światową oraz w latach 30. XX wieku. Były też chwile trudne – podczas okupacji hitlerowskiej oraz w czasie wymuszonego przez władze PRL zawieszenia działalności. Powróciła do aktywności, kiedy tylko stało się to możliwe w wyniku wolnościowych przemian w roku 1989. Stosunkowo szybko odtworzyła swe struktury i kadry, ale odzyskała tylko część swojego majątku. W ciągu ostatniego 30-lecia PAU prowadziła w miarę swoich możliwości zróżnicowaną działalność naukową w ramach sześciu wydziałów i 39 komisji. Ma dwie stacje naukowe w kraju – w Katowicach i Gdańsku i dwie zagraniczne – w Nowym Jorku i Montrealu. PAU obecnie zrzesza 492 członków, w tym 314 krajowych i 178 zagranicznych. Koncentruje się na wydawaniu źródeł i czasopism naukowych.

Zobacz galerię zdjęć
Polecamy również
Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Uczczono rocznicę wznowienia działalności UJ po II wojnie światowej

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Muzeum UJ wkrótce skończy 60 lat i zapowiada huczny jubileusz

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Opłatek środowiska akademickiego Krakowa [ZDJĘCIA]

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ

Koncert jubileuszowy Chórów Akademickich UJ

Widok zawartości stron Widok zawartości stron