19 listopada 2019 w Auli Jagiellońskiej Collegium Maius UJ odbyła się uroczystość przyznania doktoratu honoris causa zasłużonemu holenderskiemu biologowi prof. Nico van Straalenowi.
Wśród jego zasług znajdują się między innymi znaczny wkład w rozwój ekotoksykologii w Polsce, wspieranie badaczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego na arenie międzynarodowej, wybitny dorobek dydaktyczny oraz światowej klasy osiągnięcia naukowe i popularyzatorskie w dziedzinie fizjologii, zoologii, ekologii populacji, genetyki, ewolucjonizmu i ekotoksykologii.
– Profesor Nico van Straalen jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych uczonych w Holandii i znakomitym popularyzatorem nauki. W kilku znaczących gazetach ma własne cotygodniowe kolumny popularno-naukowe, w których przekazuje swoją imponującą wiedzę w formie przystępnej dla szerokiego grona czytelników – mówił podczas uroczystości laudator prof. Ryszard Laskowski z Instytutu Nauk o Środowisku UJ.
– Profesor van Straalen jest też wybitnym dydaktykiem, nauczającym nie tylko na macierzystej uczelni i w Holandii, ale też w wielu krajach świata. Wiosną tego roku gościł na Uniwersytecie Jagiellońskim – poprowadził u nas dwa znakomite kursy z zakresu ewolucjonizmu i ekotoksykologii. Opiekował się dziesiątkami magistrantów, wypromował 70 doktorów. Jest wśród nich troje doktorantów Instytutu Nauk o Środowisku UJ, w których przewodach doktorskich profesor van Straalen pełnił funkcję ko-promotora, a którzy po uzyskaniu stopnia doktora podjęli pracę w instytucjach naukowych Kanady, Stanów Zjednoczonych i Portugalii. W sumie wychowankowie profesora van Straalena pracują w kilkunastu krajach świata, stosując i upowszechniając metody, których nauczyli się w jego zespole. Wiele z tych metod stało się obecnie standardem w badaniach ekotoksykologicznych i ocenie ryzyka ekologicznego – dodał prof. Laskowski.
– Jestem zaszczycony otrzymanym wyróżnieniem. Jest dla mnie nie tylko osobistym osiągnięciem, lecz także świadectwem skuteczności współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim w dziedzinie ekotoksykologii. Decyzje ustawodawców w Europie i na świecie dotyczące środowiska powinny być podejmowane na podstawie twardych naukowych dowodów. Zamierzamy dostarczyć tych dowodów w postaci rzetelnych, wyczerpujących badań – mówił prof. van Straalen.
Prof. Nico van Straalen urodził się 27 listopada 1951 r. w Berkhout w Holandii. W latach 1970–1979 studiował biologię na Wolnym Uniwersytecie w Amsterdamie. Od początku związał się praktycznie na zawsze z macierzystą uczelnią, już w czasie studiów, jako student-asystent. Jego dorobek obejmuje 273 prace w czasopismach z listy JCR. Liczba cytowań tych prac przekroczyła 7850 (cytowania w ok. 5800 artykułach naukowych), a indeks Hirscha wynosi 43; od kilku lat prace prof. van Straalena notują ponad 500 cytowań rocznie. Prof. van Straalen jest też autorem 11 książek, w tym fundamentalnego podręcznika pt. An introduction to ecological genomoics oraz kilku klasycznych już pozycji z dziedziny ekotoksykologii. Badania prof. van Straalena w dziedzinie ekotoksykologii w znacznym stopniu przyczyniły się do powstania szeregu sformalizowanych, standardowych testów OECD, wykonywanych obecnie obligatoryjnie przy ocenie ryzyka, jakie substancje chemiczne niosą dla środowiska.