Zabytki, będące naszym dziedzictwem kulturowym, są narażone na wiele czynników przyspieszających ich niszczenie. Są to uszkodzenia mechaniczne, promieniowanie świetlne czy też szkodliwe związki chemiczne. Doktorant Uniwersytetu Jagiellońskiego, Roman Gołąb, opracowuje metody pozwalające zachować dla potomnych największe skarby naszej kultury.

- Prowadzę badania na Wydziale Chemii UJ pod opieką dr hab. Joanny Łojewskiej. Zajmuję się opracowywaniem mikroniszczączych metod badawczych przeznaczonych do testowania realnych obiektów oraz materiałów nanokompozytowych o pożądanych właściwościach. Materiały te następnie mogą być wykorzystane w ochronie dzieł sztuki - mówi. Dodaje, że projekty, które realizuje przynoszą mu ogromną satysfakcję zwłaszcza, że pozwalają poruszać się na granicy dwóch wspaniałych światów – nauki i najcenniejszych zabytków naszej kultury.

- Godnym wspomnienia jest również otwarcie przez dr. hab. Tomasza Łojewskiego, kierownika pracowni, studiów podyplomowych Nowoczesne techniki analityczne dla konserwacji obiektów zabytkowych, gdzie możemy dzielić się naszym doświadczeniem z osobami opiekującymi się obiektami zabytkowymi. Duże zainteresowanie i pochlebne opinie naszych słuchaczy dają poczucie dobrze spełnianej misji, dlatego też gorąco zachęcam wszystkich pracujących w sektorze szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego do przystąpienia do studiów w przyszłym roku akademickim - mówi Roman Gołąb.

Prace, w których uczestniczy, mają na celu udoskonalenie mikrofadometru – urządzenia służącego do pomiarów zmian barwy pod wpływem działania światła o dużej intensywności. Może być ono stosowane w przypadku oryginalnych dzieł, co dostarcza możliwości otrzymania bardzo pożądanej odpowiedzi na pytanie. jak zmieniłaby się barwa interesującego nas obiektu, gdyby był wystawiany na działanie światła przez określony czas. Mikrofadometr używany był w trakcie prowadzonych badań m.in. do określenia światłotrwałości oryginalnych manuskryptów Chopina i Mendelssohna użyczonych przez Bibliotekę Jagiellońską.

Równolegle do badań nad wpływem światła na najcenniejsze obiekty muzealne, prowadzone są także prace nad stworzeniem aktywnego materiału opakowaniowego, który będzie charakteryzował się właściwościami, umożliwiającymi jak najdłuższe przechowywanie dzieł sztuki. Opakowanie takie będzie oparte na papierze, w którym będzie umieszczona odpowiednia nanokompozytowa substancja, zdolna do pochłaniania i dezaktywacji szkodliwych związków chemicznych. Co więcej, dzięki zastosowaniu nanosrebra materiał taki będzie charakteryzował się aktywnością antybakteryjną.

Roman Gołąb jest absolwentem Wydziału Energetyki i Paliw AGH oraz Chemii UJ. Obecnie pisze doktorat z chemii konserwatorskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Na co dzień zajmuje się badaniami dotyczącymi zabezpieczania dziedzictwa kulturowego w Pracowni Badań nad Trwałością i Degradacją Papieru, która szeroko współpracuje m.in. z Muzeum Narodowym w Krakowie, Zamkiem Królewskim na Wawelu oraz Biblioteką Jagiellońską. Jest aktywnym członkiem Towarzystwa Doktorantów UJ, prywatnie pasjonatem literatury fantastycznej oraz żeglarstwa.