20 października w auli Collegium NovumUJ odbyła się uroczystość przekazania przyznanego prof. Piotrowi J. Chełkowskiemu srebrnego medalu "Plus ratio quam vis" na ręce jego córki, Moniki Chełkowskiej-Tarony.

W uroczystości uczestniczyli: prorektor UJ prof. Tomasz Grodzicki, dziekan Wydziału Filologicznego UJ prof. Władysław Witalisz, pracownicy i studenci Instytutu Orientalistyki UJ oraz liczna rodzina mieszkającego obecnie w Turynie Profesora, który nie mógł odebrać osobiście medalu z powodu złego stanu zdrowia.

Laudację wygłosiła dr Renata Rusek-Kowalska z Zakładu Iranistyki UJ. Z kolei prof. Anna Krasnowolska w wykładzie zatytułowanym "Studia nad ta’zije. Od Aleksandra Chodźki do Piotra Chełkowskiego" opowiedziała o wkładzie polskich badaczy w studia nad irańskim szyickim misterium pasyjnym.

Medal w imieniu rektora UJ prof. Jacka Popiela przekazał na ręce Moniki Chełkowskiej-Tarony prof. Tomasz Grodzicki, który zaznaczył, że osobowość i dokonania prof. Chełkowskiego dowodzą, iż uniwersytet tworzą nie stawiane gmachy, lecz ludzie, w tym charyzmatyczne jednostki, które realizują etos Alma Mater.

Monika Chełkowska-Tarony odczytała wystosowane przez jej ojca podziękowania. Podkreśliła aktualność motta Uniwersytetu - "Rozum przed siłą", we współczesnym, nękanym przez wojny i konflikty świecie.

Prof. Piotr J. Chełkowski (ur. 1933) jest absolwentem orientalistyki w Uniwersytecie Jagiellońskim i emerytowanym wieloletnim profesorem New York University, w którym wykładał w latach 1968-2012. Znany w światowym środowisku akademickim jako Peter J. Chelkowski, należy do grona najwybitniejszych współczesnych badaczy Iranu i Bliskiego Wschodu, specjalizujących się w studiach nad kulturą, a w szczególności sztuką wizualną i szyickim teatrem rytualnym. Szerokie spektrum zainteresowań Profesora obejmuje również zagadnienia związane z islamem, klasyczną literaturą perską, zwłaszcza epiką Nezamiego z Gandży (XII-XIII w.), perską literaturą ludową i teatrem ludowym, językiem propagandy rewolucyjnej, czy architekturą i sztuką islamu. Spośród ponad 100 publikacji naukowych prof. Chełkowskiego należy wymienić: "Mirror of the Invisible World: Tales from the Khamseh of Nizami" (1975), "Ta’ziye: Ritual and Drama in Iran"  (1979), czy wydaną wraz z Hamidem Dabashi "Staging a Revolution: The Art of Persuasion in the Islamic Republic of Iran" (2000). Za działalność promującą dialog międzykulturowy przyjął w 1997 roku nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, zaś w 2011 roku w uznaniu działalności naukowej oraz wysiłków na rzecz budowania mostów między religiami i cywilizacjami otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej. W 2007 roku został uhonorowany także przez grono swych akademickich przyjaciół dwoma księgami jubileuszowymi: w uznaniu wiedzy specjalistycznej i talentów mentorskich.

W swojej międzynarodowej karierze prof. Piotr Chełkowski nigdy nie zapominał o krakowskiej Alma Mater, podkreślając przy wielu okazjach swój akademicki rodowód. W latach 1993, 2005 i 2008 roku odwiedził z serią wykładów Instytut Orientalistyki UJ. Przechodząc na emeryturę, postanowił przekazać krakowskiej iranistyce swój niezwykle cenny księgozbiór (kilkaset woluminów), w tym unikatowy zbiór publikacji i ineditów dotyczących ta’zije i szyickich obchodów święta Aszury.

Kariera naukowa prof. Piotra J. Chełkowskiego, w której za najważniejszy cel stawiał sobie budowanie dialogu między kulturami, a także jego życzliwa pamięć i troska o rodzimy Instytut Orientalistyki UJ, zasłużyły na wdzięczność wspólnoty akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, której najlepszym wyrazem była uroczystość honorująca go medalem "Plus ratio quam vis".

Tekst: dr Renata Rusek-Kowalska, Zakład Iranistyki UJ