Nagroda Lednickiego Orła Piastowskiego dla prof. dr hab. Klementyny Żurowskiej
Wśród dotychczasowych laureatów Nagrody Lednickiego Orła Piastowskiego są poznański historyk prof. Gerard Labuda, archeolog prof. Zofia Kurnatowska i prof. Jerzy Strzelczyk. Nagrodę powołano w 2009 roku uchwałą zarządu województwa wielkopolskiego. W skład kapituły nagrody wchodzą: arcybiskup Archidiecezji Gnieźnieńskiej, arcybiskup Archidiecezji Gnieźnieńskiej Senior, arcybiskup Archidiecezji Poznańskiej, rektor Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków, prezes Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich i prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Prof. dr hab. Klementyna Żukowska całe swoje naukowe życie związała z Uniwersytetem Jagiellońskim. Polem jej szczególnych zainteresowań jest architektura przedromańska i romańska w Europie, a zwłaszcza w państwie piastowskim. Jest autorką kilkudziesięciu prac poświęconych tej tematyce. Podsumowaniem jednego z etapów prac laureatki jest książka poświęcona architekturze wczesnopiastowskiej - Studia nad architekturą wczesnopiastowską, która ukazała się w 1983 roku. Ważnymi publikacjami profesor są także prace dotyczące mecenatu artystycznego pierwszych Piastów. Wśród artykułów prof. Żurowskiej wyjątkowe miejsce zajmuje publikacja podsumowująca badania prowadzone w latach 1987-1991 na Ostrowie Lednickim: U źródeł chrześcijaństwa w Polsce. Ostrów Lednicki.
Profesor nie była wyłącznie badaczem teoretykiem, którego wiedza czerpana jest jedynie z archiwów i kwerend bibliograficznych. Brała czynny udział w interdyscyplinarnych badaniach terenowych, współpracując z archeologami podczas wykopalisk na Wawelu, w Tyńcu, Ostrowie Lednickim czy Gieczu.
Prof. dr hab. Klementyna Żurowska od 1952 r. pracowała w Państwowych Zbiorach Sztuki na Wawelu. Pięć lat później rozpoczął się okres licznych wyjazdów na stypendia naukowe do Francji, Szwajcarii, Niemiec i Włoch. Po powrocie do Krakowa w 1960 roku rozpoczęła pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim jako asystent w Katedrze Historii Sztuki Średniowiecznej. Kolokwium habilitacyjne odbyło się w roku 1971. W latach 1974-1978 pełniła funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Historii Sztuki UJ. Tytuł profesorski nadano jej dopiero w 1990 roku, gdyż nie cieszyła się dobrą opinią działaczy PZPR, co skutkowało blokadą nadania tytułu.
Od 1994 roku jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1987-1991 kierowała zespołem badającym relikty budowli na Ostrowie Lednickim, a w latach 1992-1994 pracami weryfikacyjnymi związanymi z reliktami palatium w Gieczu.
Za swą działalność naukową i dydaktyczną była już kilkakrotnie honorowana nagrodami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, a także Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz odznaczona papieskim medalem Pro Ecclesia et Pontifice. W roku 1994 została także powołana na członka-korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności.
Dorobek profesor dr hab. Klementyny Żurowskiej stał się podstawą powołania w roku 1997 w Instytucie Historii Sztuki UJ specjalnej Pracowni Badań nad Architekturą Wczesnośredniowieczną, która jako jedyna jednostka naukowo-dydaktyczna w kraju kontynuuje współpracę interdyscyplinarną z różnymi ośrodkami w zakresie badań nad architekturą wczesnopiastowską.
Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 31 maja o godzinie 12.00 w Instytucie Historii Sztuki UJ.
Osoba publikująca: Łukasz Wspaniały