3 marca 2012 roku w katastrofie kolejowej pod Szczekocinami zginęła Maria Brand - absolwentka nauk politycznych na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktorantka w Instytucie Europeistyki UJ (doktorat w ramach międzynarodowego projektu „The Transnationalization of Struggles for Recognition – Women and Jews in France, Germany, and Poland in the 20th Century"; temat pracy doktorskiej: Zakaz uboju rytualnego. Tendencje i próby instytucjonalizacji antyżydowskiej ideologii u schyłku II RP w perspektywie porównawczej).

Od stycznia 2008 r. odpowiedzialna była w UJ za programy i projekty badawcze w Centrum Badań Holokaustu.

W czasie wolnym wolontariuszka na Kaukazie. Zainteresowania badawcze: stosunki polsko-żydowskie w XX wieku, polityka żydowska w Polsce w okresie międzywojennym, antysemityzm, pamięć zbiorowa oraz miejsca pamięci Zagłady i innych ludobójstw.

Ostatnie pożegnanie Marii Brand odbyło się w poniedziałek 12 marca 2012 r. o godz.13:00 na Cmentarzu Rakowickim.

Wspomnienie o Mai Brand

Z ogromnym żalem żegnamy naszą tragicznie zmarłą koleżankę, Maję Brand, która zginęła w katastrofie kolejowej. Maja była absolwentką Instytytutu Nauk Politycznych UJ. Od kilku lat związana z Instytutem Europeistyki i Centrum Badań Holokastu, zajmowała się problematyką antysemityzmu i przygotowywała doktorat na temat zakazu uboju rytualnego w przedwojennej Polsce. Maja uczestniczyła w wielu spotkaniach naukowych, gdzie przedstawiała wyniki swoich badań w sposób niezmiernie interesujący i klarowny. Jako koordynatorkę licznych konferencji wyróżniały Ją znakomite zdolności organizacyjne. Jej serdeczność, szacunek dla innych i takt były naprawdę wyjątkowe. Z łatwością zjednywała sobie ludzi i radziła z wyzwaniami. Miała przyjaciół na całym świecie.
Maja była niezwykle koleżeńska i uczynna. Wszyscy Ją bardzo lubiliśmy i podziwialiśmy za zaangażowanie w ogromną liczbę projektów i kompetencję. Będzie nam Mai, jej szerokiej wiedzy, pomysłowości i inteligencji bardzo brakować. Przede wszystkim będzie nam brakować wspaniałej Koleżanki, na którą można było niezawodnie liczyć. Zapamiętamy Ją zawsze pogodną i życzliwą, śliczną dziewczynę z promiennym uśmiechem. I dobrą duszą.
Jedną z najważniejszych spraw dla Mai była działalność społeczna. Trudno wyliczyć wszystkie projekty, którym Maja poświęciła swój entuzjazm, czas i energię. Maja kochała Kaukaz. Od lat podróżowała do Armenii i Gruzji, pracując jako wolontariuszka z dziećmi z tamtejszych domów dziecka i ubogich rodzin. Łączyły Ją z nimi więzi prawdziwie rodzinne! Maja zdobywała fundusze dla miejscowych organizacji pozarządowych, dzielnie pracowała na rzecz zbliżenia Europy i Kaukazu promując dialog i wspierając budowę społeczeństwa obywatelskiego. Maja była członkinią zarządu stowarzyszenia "Youth Initiative Centre" w Gyumri w Armenii. Działała również w Klubie Chrześcijan i Żydów "Przymierze", krakowskim Jewish Community Center oraz w Stowarzyszeniu Integracji i Rozwoju Młodzieży i Stowarzyszeniu EduPolis. Współpracowała z Festiwalem Kultury Żydowskiej, Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji, tłumaczyła, uczyła studentów... Niewiarygodne, że tak młoda osoba zdołała dokonać tak wiele. Maja żyła tak krótko, a Jej życiorysem można by obdzielić kilka osób, a i tak nie wiadomo czy poradziłyby sobie tak dobrze jak Ona.
Bardzo ciężko będzie nam pogodzić się ze stratą Mai. Czujemy się zaszczyceni, że mieliśmy okazję Ją poznać, zaprzyjaźnić się z Nią, współpracować. Chcielibyśmy, żeby pamięć o Mai była inspiracją dla innych młodych ludzi do rzetelnej pracy naukowej, do pracy społecznej, do bycia lepszym człowiekiem. My zawsze będziemy o Niej pamiętać.

Dyrekcja, Pracownicy i Przyjaciele z Centrum Badań Holokaustu UJ oraz Instytutu Europeistyki UJ.

(Współpracownicy i koledzy Marii zwracali się do Niej imieniem Maja).