Doktor Bartłomiej Bosek z Uniwersytetu Jagiellońskiego niebezpodstawnie zdobył uznanie polskiego środowiska kombinatoryków. Wraz z doktorem Tomaszem Krawczykiem zaprezentowali rezultat dla problemu, dla którego nie było żadnego progresu przez ostatnie trzydzieści lat. Za swoją przełomową pracę dr Bosek został uhonorowany nagrodą „Open Mind". Nagroda ta trafia do rąk najlepszych polskich młodych matematyków w dziedzinie kombinatoryki. Przyznawana będzie co dwa lata, a wręczana podczas Polish Combinatorial Conference. Swoją nazwę wzięła od powiedzenia jednego z najwybitniejszych matematyków XX wieku Paula Erdosa „My mind is open". W tym roku wręczono ją po raz pierwszy.

Nagrodę doktor Bartłomiej Bosek dostał za uzyskanie znaczącego wyniku w dziedzinie kombinatoryki zbiorów częściowo uporządkowanych.

− Za przykład takiego zbioru częściowo uporządkowanego możemy podać bibliotekę w opactwie benedyktynów ze znanej książki Umberto Eco „Imię Róży" − wyjaśnia zagadnienie dr Bosek. − Biblioteka ta mieściła się w ogromnej wieży pełnej komnat i schodów pomiędzy tymi komnatami. Nie wszystkie jednak komnaty były połączone. To jest przykład częściowego porządku. My zaś chcemy wyznaczyć sposób przeszukania biblioteki, aby każdy przeszukujący podążał jedynie do góry, co odpowiada „łańcuchowi" w stosownym zbiorze częściowo uporządkowanym. Celem jest wyznaczenie ścieżek dla jak najmniejszej liczby przeszukujących. Możemy spróbować sobie wyobrazić grę, która polega na tym, że jeden gracz buduje bibliotekę, a drugi rozbudowuje na bieżąco ścieżki przejścia przez komnaty. Oczywiście problem ten ma o wiele bardziej praktyczne zastosowanie na przykład w kolejkowaniu zadań w maszynach wieloprocesorowych. Wtedy komnaty będą zadaniami czekającymi na wyliczenie. Jedno zadanie jest nad drugim, kiedy jest między nimi zasada przyczynowo-skutkowa, czyli drugie zadanie będzie wykonane dopiero wtedy, gdy pierwsze zadanie się zakończy. Chcemy, aby procesory, które możemy porównać do wędrowców po bibliotece, wykonywały zadania w ten sposób, by zadania tworzyły ciąg przyczynowo skutkowy, czyli łańcuch w odpowiednim porządku. Problem pokrywania na bieżąco łańcuchami zbiorów częściowo uporządkowanych został postawiony dawno temu. Ustalono, że jeżeli porządek da się pokryć jakąś konkretną skończoną liczbą łańcuchów, to w interaktywnym budowaniu porządku także istnieje strategia dla pokrywającego, który używa skończonej liczby łańcuchów, przy czym ta liczba była ogromna. Różnica osiągniętych rezultatów pomiędzy takim przypadkiem, gdy cała struktura jest znana od razu, a w przypadku kiedy jest ona tworzona dynamicznie i musimy natychmiast znajdować odpowiedź, była bardzo duża i niedawno z moim kolegą Tomkiem Krawczykiem zbiliśmy ją dosyć poważnie. Jest to o tyle ważny wynik, że zaprezentowane ograniczenie było pierwsze po trzydziestu latach − opowiada.

Doktor Bartłomiej Bosek pracuje jako adiunkt w Zespole Katedr i Zakładów Informatyki Matematycznej na Wydziale Matematyki i Informatyki UJ. Samą informatykę wykłada nie tylko w salach wykładowych na kampusie. − Parę razy w semestrze wyjeżdżamy ze studentami w góry. W dzień chodzimy po szlakach, a wieczorami uczestnicy organizują mini-seminarium na tematy, które ich interesują. Praca ze studentami daje mi dużo satysfakcji − wyznaje dr Bosek.

Na pytanie, gdzie radziłby młodym ludziom studiować informatykę, odpowiada bez wahania: na Uniwersytecie Jagiellońskim. − Poza nauką programowania uczymy twórczego myślenia. Można dobrze nauczyć jakiegoś języka programowania, konkretnych systemów operacyjnych, ale te systemy często się zmieniają. Za kilkadziesiąt lat nikt nie będzie już o nich pamiętał. Na Informatyce Analitycznej na UJ poza tym, że uczymy nowoczesnych i obecnych na rynku narzędzi, uczymy także ogólnych zasad konstruowania programów. Dzięki temu będą zawsze konkurencyjni na rynku pracy – konkluduje.

Na zdjęciu: uczestnicy wyjazdu "Informatycy na szlaku". Fot. Wiktor Żelazny

(KMN)