Nowoczesne ośrodki naukowe na świecie i w Polsce budują repozytoria. W ostatnich dniach dołączył do nich Uniwersytet Jagielloński, który od 1 stycznia 2015 roku oficjalnie posiada repozytorium. Głównym zadaniem Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego jest  gromadzenie, upowszechnianie i promocja dorobku naukowego naszej uczelni.  – Autorzy umieszczający w nim swoje publikacje uzyskują poprawę widoczności w sieci, a co za tym idzie większe oddziaływanie i wzrost wskaźnika cytowań. To z kolei korzystnie wpływa na ocenę parametryczną jednostek, ich wyniki w rankingach uczelnianych i prestiż. Bardzo istotną funkcją RUJ będzie też promowanie prowadzonych na Uniwersytecie badań naukowych – mówi Leszek Szafrański, kierownik Oddziału Zbiorów Cyfrowych w Bibliotece Jagiellońskiej.

Biblioteka przystąpiła do budowy platformy Repozytorium UJ, a w pierwszym etapie – Bibliografii Publikacji Pracowników UJ, odrębnego zbioru w ramach RUJ, dwa lata temu.  Będą w nim gromadzone i udostępniane materiały naukowe opublikowane w komercyjnych wydawnictwach (preprinty, postprinty) oraz materiały naukowe wytworzone przez pracowników naukowych uczelni i opublikowane tylko w repozytorium (rozprawy doktorskie, materiały z konferencji naukowych, dane badawcze do wielokrotnego wykorzystywania i weryfikacji: wyniki badań, pomiarów, statystyki, raporty, sprawozdania itp.). Oprócz materiałów naukowych gromadzone i rozpowszechniane będą niepublikowane materiały dydaktyczne wytworzone przez pracowników naukowych uczelni na potrzeby wykładów, ćwiczeń, egzaminów oraz zasoby dokumentujące działalność uczelni.

Materiały cyfrowe będą deponowane w RUJ przy współpracy bibliotekarzy. – Będzie to można zrobić na trzy sposoby: autoarchiwizację dokonywaną przez autorów lub współautorów dzieła, deponowanie przez bibliotekarza biblioteki wydziałowej lub instytutowej UJ lub deponowanie przez bibliotekarza Biblioteki Jagiellońskiej  – tłumaczy Leszek Szafrański. Materiały gromadzone w repozytorium będą dzielone na kolekcje. Repozytorium UJ będzie więc narzędziem uczelni służącym do zarządzania wytworzonymi materiałami cyfrowymi, ale i zobowiązaniem do organizowania do nich dostępu oraz ich rozpowszechniania. Zdeponowane materiały cyfrowe będą przechowywane w RUJ bezterminowo. Warto dodać, że to autor ponosi pełną odpowiedzialność za deponowane w RUJ materiały, odpowiada za ewentualne naruszenie praw autorskich i majątkowych osób trzecich.  Zdeponowanie tekstu już wcześniej opublikowanego wymaga zgody wydawcy, na którego autor przeniósł autorskie prawa majątkowe do tego tekstu, albo któremu autor udzielił licencji wyłącznej na ten sam tekst na to samo pole eksploatacji. Umieszczone w RUJ teksty stanowią własność intelektualną autorów i podlegają ochronie zgodnie z przepisami prawa autorskiego. Zasoby RUJ mogą być wykorzystywane tylko na użytek własny, do celów naukowych, dydaktycznych i edukacyjnych. Kopie cyfrowe materiałów udostępnianych w RUJ mogą być powielane, cytowane, przetwarzane do celów osobistych. Warunkiem wykorzystania zasobu jest poprawne jego zacytowanie, w którym należy zawsze zaznaczyć: nazwisko i imię autora, tytuł i inne dane bibliograficzne oraz adres internetowy do oryginalnego obiektu umieszczonego w RUJ.

Bibliografia Publikacji Pracowników UJ  to odrębny zbiór w ramach Repozytorium UJ, gdzie rejestrowany jest dorobek publikacyjny pracowników UJ, zarówno bieżący, jak i wydany w latach ubiegłych. – Będziemy też uzupełniać bibliografię retrospektywnie, ale to wszystko zależy od naszych naukowców, od tego czy będą tym zainteresowani i przekażą nam niezbędne informacje – wyjaśnia Leszek Szafrański.

Dane bibliograficzne mogą dotyczyć materiałów opublikowanych w postaci drukowanej  i elektronicznej, w źródłach naukowych, popularno-naukowych i innych. Mogą być wprowadzane bezpośrednio do bazy BPP UJ za pomocą panelu wprowadzania danych przez pracowników naukowych UJ lub przez bibliotekarzy z bibliotek wydziałowych i instytutowych. Bibliotekarze z Biblioteki Jagiellońskiej (Oddział Zbiorów Cyfrowych, Sekcja Repozytorium UJ), wykorzystując panel kontrolny bazy, po sprawdzeniu poprawności i kompletności wprowadzonych opisów bibliograficznych zatwierdzają je do opublikowania w bazie BPP UJ. Zapewniają też niezbędne szkolenie dotyczące wprowadzania danych do BPP UJ i RUJ.  

Bibliografia Publikacji Pracowników UJ to baza zaprojektowana, a następnie budowana w Bibliotece Jagiellońskiej w latach 2013–2014 w ramach zadania 1 projektu „Harmonizacja zarządzania dydaktyką na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie" (HaZarD).

Informacji o terminach szkoleń udziela kierownik Oddziału Zbiorów Cyfrowych BJ Leszek Szafrański.   

link do strony Repozytorium UJ.

Kinga Mieszaniec-Nowak