Kierowany przez prof. Ewę Gregoraszczuk zespół naukowców z Zakładu Fizjologii i Toksykologii Rozrodu Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UJ, dowiódł, że leptyna - hormon produkowany głównie w komórkach tłuszczowych, w znacznym stopniu wpływa na rozrost nowotworu jajnika, ingerując z jednej strony w geny odpowiedzialne za dzielenie się komórek, a z drugiej hamując naturalną śmierć komórek.

Uniwersyteccy biolodzy skupili się na leptynie, gdyż hormonowi temu przypisuje się związek z nowotworami jajnika. Sprawdzane jest jego działanie na wybrane procesy nowotworowe (m.in. na niekontrolowane namnażanie komórek czy tworzenie nowych naczyń krwionośnych) pod wpływem bisfenolu A (BPA) - hormonalnie aktywnego związku używanego do produkcji przezroczystych opakowań plastikowych (np. butelek do karmienia niemowląt czy butelek na wodę mineralną). Jest on również składnikiem żywic wyścielających większość metalowych puszek do przechowywania żywności. BPA jest obecnie zaliczany do grupy czynników odpowiedzialnych za rozwój nadwagi oraz otyłości.

Przeprowadzone badania wykazały, że BPA zwiększa ilość miejsc na komórkach nowotworowych, do których może przyłączyć się leptyna. Może to świadczyć o tym, że u osób otyłych, u których poziom leptyny jest wysoki, kontakt z BPA jest bardziej niebezpieczny, niż u osób szczupłych. W Zakładzie Fizjologii i Toksykologii Rozrodu UJ prowadzi się obecnie badania mające na celu wykazanie związku pomiędzy narażeniem na BPA a prawdopodobieństwem zwiększonego ryzyka zachorowalności na nowotwory jajnika. Naukowcy chcą sprawdzić, czy możliwe jest zastosowanie blokera leptyny w badaniach, a ostatecznie - w terapii nowotworu jajnika. Nowa metoda terapii ma polegać na blokowaniu receptora leptyny, zapobiegając w ten sposób powstawaniu guza lub hamując jego wzrost i rozwój.

Terapia, nad którą pracuje zespół prof. Ewy Gregoraszczuk , miałaby działać zapobiegawczo - pomagać zdrowym, ale otyłym ludziom walczyć z nadwagą, a tym, którzy chorują już na nowotwór - dawać alternatywę dla wyniszczającej organizm chemioterapii. Na rezultaty prac badawczych i ich praktyczne wdrożenie oraz zastosowanie będzie jednak trzeba poczekać co najmniej kilka lat. Naukowcy wystąpili do Narodowego Centrum Nauki o dofinansowanie projektu, w ramach którego zaplanowano przeprowadzenie badań (z wykorzystaniem komórek nowotworu jajnika) blokowania receptora leptyny. Jeśli się to uda, kolejnym etapem byłoby przeprowadzenie badania na wycinkach nowotworowych jajników, pozyskanych np. z biopsji.

źródła: "Projektor Jagielloński", "Dziennik Polski"