"Zakończenie Roku Kopernika post scriptum" brzmiał tytuł spotkania, które 6 grudnia zorganizowano w Librarii Collegium Maius. Mimo że ostatnim punktem uświetniających 550. rocznicę urodzin wielkiego astronoma było wrześniowe wmurowanie tablicy w sieni Muzeum UJ, środowym wydarzeniem dopisano artystyczny dodatek. Jego głównym punktem było odsłonięcie portretu Kopernika autorstwa krakowskiego malarza Władysława Szyszki.
Na początku spotkania zaprezentowano podsumowanie muzealnych inicjatyw wystawienniczych, edukacyjnych i popularyzatorskich, które zostały zainicjowane i zorganizowane w przestrzeniach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, ale także innych instytucji muzealnych w Polsce. Następnie wykład wprowadzający "Kopernik-Galileusz-Newton" wygłosił dr Maciej Kluza, kierownik Działu Zbiorów Muzealnych UJ. Nawiązał w nim do historii uczonych i relacji pomiędzy ich doświadczeniami. Przypomniał, że Mikołaj Kopernik przybył do Krakowa, by studiować sztuki wyzwolone, których poziom nauczania był wysoki. Zdobyta w najstarszej polskiej uczelni wiedza astronomiczna i matematyczna była podwaliną do jego dalszych badań, czego efektem było wydanie w 1543 roku dzieła "De revolutionibus orbium coelestium", które na owe czasy stanowiło przewrót w nauce i ówczesnym światopoglądzie. Prelegent wspomniał też, że model matematyczny Kopernika pozostawiał orbity w kształcie okręgów i epicykle. Po kilkudziesięciu latach skorygował go Johannes Kepler.
Kolejnym wymienionym uczonym był Galileusz, który był wielkim admiratorem teorii Kopernika i śmiało głosił tezę o tym, że "De revolutionibus" jest prawdziwym opisem natury. Kontynuatorem badań Keplera i Galileusza był Izaak Newton. Dr Maciej Kluza wskazał, że wydane w 1687 roku "Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica" było jednym z najważniejszych dzieł w dziejach nauki, zasady w nim opisane pozostają aktualne w codziennym życiu do dziś.
Po zakończeniu wykładu zgromadzonym w Librarii zaprezentowano zrealizowany na prośbę Muzeum UJ obraz. Jest nim portret Mikołaja Kopernika autorstwa Władysława Szyszki. Krakowski artysta plastyk jest absolwentem UJ (Wydział Filozoficzno-Historyczny) i ASP w Krakowie (Wydział Konserwacji Dzieł Sztuki). Stworzył swój niepowtarzalny styl charakteryzujący się precyzją kreski, bogactwem barw i kształtów oraz dbałością o detal. Jego prace prezentowane były na ponad 100 wystawach o charakterze indywidualnym i zbiorowym. Muzeum posiada już 2 portrety autorstwa Władysława Szyszki. 40 lat temu wykonał on portrety Galileusza i Newtona.
- Zgodnie z oczekiwaniami powstał oryginalny wizerunek astronoma w niepowtarzalnym stylu artysty. Twarz pogodna, fantazyjny kolorowy strój, częścią którego jest cyrkiel. Wokół postaci skrupulatnie przedstawione atrybuty astronoma: astrolabium, triquetrum, na głowie wyrasta mu sfera armilarna, niczym drzewo mądrości. Na przestrzeni lat zmienił się sposób, w jaki artysta maluje twarze, ciała. Robi on na skórze sztuczne krakelury, drobną siateczkę spękań, która jak zmarszczki przypomina o upływie czasu. Pewnym novum są również ręcznie robione dla obrazów passe-partout, które stanowią ich kolorystyczne dopełnienie, a bogactwo dekoracyjnych motywów zachwyca. W przypadku Kopernika jest to oczywiście ciemnie niebo usiane drobnymi gwiazdami - przekazała nam Desisława Christozowa-Gurgul z Muzeum UJ.
I dodała: - Po ponad 40 latach Władysław Szyszko ukończył swój "tryptyk" dla Collegium Maius. Między portretem Kopernika i portretami Newtona i Galileusza są różnice, ale widać, że to jest cykl, są namalowane według tego samego "kanonu". Postać ludzka jest przedstawiona w bogatym kontekście, towarzyszą jej różne znaczące elementy, dużo dzieje się na jej głowie, bo głowa jest najważniejsza, tam zaczyna się myśl. Na wszystkich portretach jest piękna kotara, która być może symbolizuje to, że każdy z tych gigantów odsłaniał różne tajemnice wszechświata.
Spotkaniu w Librarii towarzyszył także pokaz nowego gatunku motyla Catasticta Copernicus ze zbiorów Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ. Odkryli go członkowie ekspedycji naukowej Uniwersytetu w Lund. W wyprawie tej uczestniczył także prof. Tomasz Pyrcz z Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych UJ. Uczeni nadali motylowi łacińską nazwę na cześć Mikołaja Kopernika. Owad ten występuje wyłącznie w peruwiańskich Andach na wysokości około 3500 m n.p.m.
W wydarzeniu, które poprowadziła zastępca dyrektora Muzeum UJ Joanna Ślaga, uczestniczyli m.in. prof. Piotr Jedynak, prorektor UJ ds. polityki kadrowej i finansowej, prof. Stanisław Sroka, dziekan Wydziału Historycznego UJ i prof. Krzysztof Stopka, dyrektor Muzeum UJ.
