Tegorocznymi laureatami Nagrody Nobla z chemii zostali naukowcy, którzy przyczynili się do rozwoju mikroskopii krioelektronowej. O zakup aparatury, która umożliwi prowadzenie badań taką samą techniką, starają się wspólnie Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego Solaris (NCPS Solaris) i Małopolskie Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (MCB UJ). Byłby to pierwszy tej klasy sprzęt nie tylko w Polsce, ale i w tej części Europy.
- Prowadzimy rozmowy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego i mamy nadzieję, że Nobel z chemii w nich pomoże. Chcemy zostać wyłącznie operatorem aparatury, który będzie zarządzał dostępem do urządzenia na równych i przejrzystych zasadach dla wszystkich zainteresowanych grup badawczych w Polsce. Tym samym rozciągnęlibyśmy na kriomikroskopię ten sam model udostępniania dużej infrastruktury badawczej, który z powodzeniem funkcjonuje między innymi w ośrodkach badań synchrotronowych. Szacowana wartość takiego mikroskopu to 25 milionów złotych - wyjaśnia Michał Młynarczyk, zastępca dyrektora ds. administracyjno-finansowych w NCPS Solaris.
Mikroskopia krioelektronowa zrewolucjonizowała badania cząsteczek biologicznych, pozwalając oglądać białka w ich naturalnym środowisku i w trzech wymiarach. Tym samym możliwa stała się dokładna ocena struktury każdej cząsteczki w rozdzielczości niemal atomowej. Naukowcy mogą również obserwować procesy interakcji i łączenia się molekuł.
Kriomikroskopia TEM została wybrana przez czasopismo naukowe Nature techniką badawczą roku 2015 i dynamicznie upowszechnia się wśród wiodących ośrodków badawczych na świecie. Mikroskop tej klasy nie jest obecnie dostępny w Polsce, a nawet w tej części Europy.
Kriogeniczny mikroskop TEM jest doskonałym instrumentem badawczym pozwalającym na zaawansowane badania zarówno w dziedzinie inżynierii materiałowej lub chemii, jak też farmaceutyki, medycyny oraz biologii molekularnej i strukturalnej. Istotną miarą skuteczności działania tego instrumentu jest jego przeważający udział w łącznej liczbie publikacji zgłaszanych w tej tematyce.
