3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Jednym z jej współautorów był Hugo Kołłątaj, który w latach 1777–1780 z ramienia Komisji Edukacji Narodowej dokonał reformy Akademii Krakowskiej. W czasie tej reformy uniwersytet otrzymał nazwę Szkoły Głównej Koronnej. Kołłątaj był jej rektorem w latach 1782–1786.
Wzorem ubiegłych lat, władze Uniwersytetu Jagiellońskiego uczciły rocznicę uchwalenia pierwszej polskiej ustawy zasadniczej (pierwszej także w historii Europy i, po konstytucji amerykańskiej, drugiej na świecie), składając kwiaty pod pomnikiem współtwórcy tego dokumentu. W uroczystości, która odbyła się na dziedzińcu Collegium Kołłątaja przy ul. Gołębiej, rektorowi UJ prof. Wojciechowi Nowakowi towarzyszyli prorektorzy naszej uczelni - prof. Maria Jolanta Flis i prof. Jacek Popiel oraz kanclerz Ewa Pędracka-Kwaskowska i kwestor Teresa Kapcia.
Pod pomnikiem Hugo Kołłątaja złożono także wieniec przesłany przez premier Beatę Szydło. Kwiaty składali także przedstawiciele władz i prezydenta miasta Krakowa oraz władz samorządowych województwa małopolskiego, reprezentacja Straży Miejskiej, delegacja Stowarzyszenia Sieć Solidarności w Krakowie oraz Komitetu Obrony Demokracji.
Dzień 3 maja uznano za święto narodowe już w dwa dni po uchwaleniu przez Sejm Wielki Konstytucji Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W późniejszych latach obchodzenie tej rocznicy, z powodu niewoli kraju, zostało na długi czas zawieszone. Święto przywrócono po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku. Po II wojnie światowej władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania, a próby manifestacji były tłumione przez milicję. W 1951 roku święto zostało oficjalnie zniesione. Od 1990 roku 3 maja znów jest oficjalnym świętem państwowym.
W 2012 roku, w ramach obchodzonego na Uniwersytecie Jagiellońskim Roku Kołłątaja, na dziedzińcu Collegium Kołłątaja odsłonięto pomnik współtwórcy Konstytucji 3 Maja, a w Ogrodzie Profesorskim zasadzono różę upamiętniającą tego wybitnego polityka, działacza i uczonego.
