Tegorocznym laureatem został historyk i badacz dr Mikola Volkau. Nagroda została wręczona 15 września w Librarii Collegium Maius UJ, podczas uroczystości, której przewodziła prorektor UJ prof. Dorota Malec. Nagroda ma na celu honorowanie wybitnych zasług w kształtowaniu i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi oraz budowaniu niepodległej, demokratycznej Białorusi, uwzględniającej najlepsze tradycje historyczne Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Nagroda im. Lwa Sapiehy przyznawana jest od 2006 roku przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego i Kolegium Europy Wschodniej we Wrocławiu (inicjatorzy nagrody). Jej idea została podjęta i wsparta przez grupę uniwersytetów, w której znalazły się Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Wrocławski oraz Uniwersytet w Białymstoku.
Laureat nagrody otrzymuje możliwość odwiedzania kolejnych uniwersytetów, gdzie mając dobre warunki pobytu i pracy, badacz może prowadzić wykłady na tematy związane z historią lub współczesnością Białorusi, umożliwiając tym samym studentom polskim zapoznanie się z zagadnieniami białoruskimi. Ponadto, dzięki dostępowi do zbiorów największych bibliotek akademickich w Polsce, nagrodzony może podjąć własne prace archiwalne i badawcze.
Dr Mikola Volkau, który naukowo zajmuje się m.in. historią Wielkiego Księstwa Litewskiego, przedstawił zebranym swój dorobek naukowy oraz wygłosił krótki odczyt zatytułowany "Bronią i prawem: system obrony Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI-XVII wieku". W swoim wystąpieniu opowiedział o swoim zainteresowaniu białoruskimi zamkami obronnymi, pracy w archiwum oraz badaniach potencjału obronnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, w tym źródeł dotyczących artylerii oraz szeroko rozumianego systemu obronnego. Odbierając wyróżnienie, dr Volkau wspomniał, że jest to nagroda także dla wszystkich historyków z Białorusi, którzy badają historię swojego kraju.
Laureatowi gratulowali m.in. przedstawiciele uczelni wyższych z Poznania i Warszawy, przedstawiciel Studium Euorpy Wschodniej UW oraz delegat z ramienia Biura Polityki Międzynarodowej Kancelarii Prezydenta RP Maciej Kubicki, który odczytał list gratulacyjny adresowany do dr. Volkau'a.
Patron nagrody, Lew Sapieha, był kanclerzem i hetmanem wielkim litewskim, wojewodą wileńskim, pisarzem króla Stefana Batorego, urodzonym na Witebszczyźnie 4 kwietnia 1557 roku. Jak podkreślił dyrektor Studium Europy Wschodniej Jan Malicki, jego postać łączy trzy współczesne państwa - Polskę, Litwę i Białoruś.
Dr Mikola Volkau – białoruski historyk i badacz, urodził się w 1985 roku w Mińsku. Wykształcenie wyższe zdobył na Europejskim Uniwersytecie Humanistycznym w Wilnie (2009) oraz Narodowej Akademii Nauk Białorusi (2010). Doktorat z zakresu historii obronił w 2016 roku na Narodowej Akademii Nauk Białorusi w Mińsku. Jego zainteresowania naukowe to m.in. historia architektury, urbanistyki, wojskowości i uzbrojenia Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI–XVIII wieku. W rożnych okresach żył i pracował w Berlinie, Mińsku, Halle, Krakowie, Sankt-Petersburgu, Warszawie i Wilnie. Jest autorem ponad 50 artykułow naukowych i publicystycznych oraz 3 książek wydanych samodzielnie, 4 we wspołautorstwie, w tym: „Артылерыя Нясвіжскага замка [Artyleria zamku Nieświeskiego]”, „Слуцк на старых планах [Słuck na starych planach]”, „Замкі і фартэцыі Радзівілаў набеларускіх землях у XVI – пачатку XVIII ст. [Zamki i fortece Radziwiłłow na ziemiach białoruskich w XVI – początku XVIII wieku]. Mikola
Volkau w swojej karierze naukowej brał udział w rożnych stypendiach i stażach w Niemczech, Litwie i Polsce oraz zajmował się kuratorstwem wystaw, działalnością muzealną i był autorem katalogów.
Dr Mikola Volkau w roku 2019 rozpoczął pracę nad habilitacją w Mińsku na temat „System obronny Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI – pocz. XVII wieku”. We wrześniu 2020 roku został zatrzymany podczas pokojowej demonstracji w Mińsku, po czym był zwolniony z uczelni i zmuszony do przerwania badań naukowych na Białorusi. W tym samym roku przeprowadził się do Polski i kontynuował prace nad badaniem teatrum wojennego i systemu komunikacji Wielkiego Księstwa Litewskiego w ramach programów stypendialnych, mających na celu przygotowanie i opublikowanie monografii pod tytułem „Rekonstrukcja szlaków lądowych w Wielkim Księstwie Litewskim w XIV–XVII wieku”.
