Przedstawiciele 23 ogrodów botanicznych i arboretów z całej Polski, władze uczelni, miasta i instytucji związanych z ochroną środowiska zebrali się 23 września na zaproszenie pracowników i dyrektora Ogrodu Botanicznego UJ prof. Michała Węgrzyna w auli Collegium Novum UJ, aby uczestniczyć w sesji naukowej, która rozpoczyna obchody jubileuszu najstarszego ogrodu botanicznego w naszym kraju.

- Jubileusz Ogrodu Botanicznego UJ przypada w przededniu rozpoczęcia 660. roku akademickiego w Uniwersytecie Jagiellońskim. Jest to warte podkreślenia, że tradycje badań botanicznych są o wiele starsze niż sam ogród. Jednak trudno sobie wyobrazić naszą uczelnię bez ogrodu botanicznego – mówił otwierający spotkanie rektor UJ prof. Jacek Popiel. Zaznaczył także, że Ogród Botaniczny UJ jest ważny nie tylko ze względu na prowadzone w nim badania naukowe, ale jest to również miejsce ważne dla całego Krakowa. Prof. Jacek Popiel podkreślał fakt, że w ostatnich latach w ogrodzie wykonane zostały poważne inwestycje i modernizacje, przeprowadzone zgodnie z nową wizją funkcjonowania tego miejsca. O sukcesie tej nowej koncepcji, świadczą tłumy odwiedzających nie tylko sam ogród, ale także uczestniczących w wydarzeniach kulturalnych.

Anna Korfel-Jasińska, zastępca prezydenta Krakowa, stwierdziła, że Ogród Botaniczny UJ od ponad 200 lat trwa, inspiruje swym pięknem, a jednocześnie stale się zmienia. - Jest to oaza spokoju w samym sercu Krakowa, a także miejsce inspirujące do działalności artystycznej – mówiła.

- Ogrody botaniczne są jednymi z najstarszych instytucji naukowych w historii. Ich początek można wywodzić prawdopodobnie od ateńskiego Liceum Arystotelesa, które uznaje się za ich pierwowzór. Na przestrzeni wieków ogrody pełniły wiele różnych funkcji, z których najważniejszą było zawsze gromadzenie i udostępnianie zainteresowanym różnych kolekcji roślin. Obecnie, w chwili dramatycznego spadku różnorodności biologicznej, ich rola staje się szersza, bowiem jednym z największych wyzwań jest jej dokumentowanie i próba ochrony. Dzieła tego bez ogrodów botanicznych, które w swych zbiorach utrzymują prawie 1/3 opisanych gatunków roślin, uczynić się nie da. Już teraz ogrody stały się refugium dla ponad 10 tysięcy ginących i zagrożonych gatunków roślin z całego świata. W ten nurt absolutnie perfekcyjnie wpisuje się 240-letnia działalność Ogrodu Botanicznego UJ. Szacowny wiek to wielki splendor, ale także odpowiedzialność. Instytucja o tak ogromnym i ważnym dorobku, poza troską i dbałością o sprawy związane z ochrona roślin, musi być także wyznacznikiem światowych trendów naukowych i edukacyjnych oraz stać na straży integralności środowiska związanego z ogrodami, ponieważ tylko wspólna praca może przynieść oczekiwane efekty. Ogród Botaniczny UJ w pełni odpowiada temu opisowi – mówił prof. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego.

- Na  przestrzeni 240 lat upadały potężne monarchie i republiki, a przetrwały delikatne kwiaty, dając wyraz prawdzie, że życie, choć się zmienia, to jednak się nie kończy. Dopełnieniem refleksji niech będzie fakt, że historia Ogrodu Botanicznego UJ to prawie czwarta część dziejów naszego państwa. Trwanie i rozwój tego miejsca jest owocem geniuszu, dalekowzroczności, a nadto  - codziennego trudu bardzo wielu osób, które tutaj przez tan cały czas pracowały i zostawiły swój ślad – napisał w nadesłanym liście gratulacyjnym rektor Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie prof. Sylwester Tabor.

Wśród wielu prezentów, które spłynęły na ręce dyrektora OB UJ prof. Michała Węgrzyna, najbardziej cieszą chyba rzadkie gatunki roślin, które przysłużą się w realizacji ambitnego celu odtworzenia kolekcji 10 tysięcy eksponatów, które przed laty zasiedlały przestrzeń ogrodu.

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego wraz z Gabinetem Historii Naturalnej założone zostały w 1783 r., w okresie reformy uczelni przeprowadzonej przez Komisję Edukacji Narodowej, jako zakłady pomocnicze Katedry Chemii i Historii Naturalnej.

Ogród powstał w miejscu dawnej posiadłości Czartoryskich, gdzie stał parterowy pałac z ok. 1600 r. wraz z ogrodem o geometrycznym układzie kompozycyjnym, o powierzchni ok. 2,4 ha. W południowej części znajdowała się sadzawka utworzona z przekształconego starorzecza Wisły, zachowana do dzisiejszego dnia. Pierwszym profesorem katedry, a zarazem dyrektorem Ogrodu został Jan Jaśkiewicz (1749-1809), chemik i mineralog.

W latach 1786-1787 wybudowano dwie pierwsze szklarnie - tropikalną i chłodną, przylegające do pałacu. Pod koniec XVIII w. zbiory wzrosły do ok. 3 tys. okazów. W 1792 r., po przebudowie pałacu oddano do użytku Obserwatorium Astronomiczne założone przez Jana Śniadeckiego (1756-1830), profesora matematyki i astronomii (po wyprowadzeniu się astronomów budynek uzyskał nazwę Collegium Śniadeckiego UJ - obecnie jest to siedziba Instytutu Botaniki UJ).