Uniwersytet Jagielloński jest najstarszą szkołą wyższą w Polsce, którą powołał do życia przywilej fundacyjny wystawiony 12 maja 1364 roku przez Kazimierza Wielkiego. Na pamiątkę tego wydarzenia dzień ten obchodzony jest na naszej uczelni jako Święto Uniwersytetu.

Obchody święta rozpoczęło złożenie przez władze Uniwersytetu Jagiellońskiego wieńców i kwiatów na sarkofagach Fundatorów naszej uczelni w Katedrze Wawelskiej: Kazimierza Wielkiego, królowej Jadwigi i Władysława Jagiełły. Przybyłych przywitał proboszcz Katedry Wawelskiej ks. prałat Zdzisław Sochacki, który poprowadził krótką modlitwę o błogosławieństwo.

Głos zabrał rektor UJ prof. Wojciech Nowak, który powitał zgromadzonych gości. - Znajdujemy się w sercu Polski i jak co roku pochylamy się nad grobami Założycieli Uniwersytetu Jagiellońskiego. W tej uroczystości uczestniczą wszystkie pokolenia, profesorowie, studenci, a także goście zagraniczni i przyjaciele - powiedział rektor.

Z okazji Święta Uniwersytetu w auli Collegium Novum odbyło się uroczyste posiedzenie Senatu UJ, którego kulminacyjnym momentem było wręczenie złotego medalu „Plus ratio quam vis" znakomitemu reżyserowi i doktorowi honoris causa UJ Andrzejowi Wajdzie.

Andrzej Wajda poprzez swoją twórczość na przestrzeni lat kształtował naszą polską wrażliwość na piękno i prawdę, ale też na obłudę i ciemne strony zarówno naszej historii, jak i współczesności

W trakcie celebrowania ważnych momentów w życiu Uczelni zwykliśmy podkreślać fakt, że istnieją ludzie dla Uniwersytetu szczególnie ważni: wyjątkowi poprzez czyny, niedoścignieni dzięki osiągnięciom, godni naśladowania z uwagi na piękno ducha i wyjątkowość intelektu, po prostu mistrzowie – powiedział w swoim przemówieniu rektor UJ prof. Wojciech Nowak.  - Taki właśnie człowiek jest dziś wśród nas.  To mistrz Andrzej Wajda, który poprzez swoją twórczość na przestrzeni lat kształtował naszą polską wrażliwość na piękno i prawdę, ale też na obłudę i ciemne strony zarówno naszej historii, jak i współczesności. I tak, jak Uniwersytet Jagielloński wraz ze swoją dewizą „plus ratio quam vis" jest dobrem narodowym i „klejnotem narodowego skarbca", tak klejnotem w koronie Narodowej Sztuki jest Andrzej Wajda, podświadomie wyznający ową uniwersytecką dewizę, dający jej ciągłe świadectwo poprzez swą artystyczną twórczość.

W uzasadnieniu przyznania medalu napisano ponadto, że  wyróżnienie zostało przyznane reżyserowi także za ufundowanie wraz z Krystyną Zachwatowicz Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha" i obdarowanie Muzeum Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego cennymi darami.

Rektor podkreślił także, że w dzisiejszych czasach, pełnych zarówno szans wynikających z rozwoju techniki i globalizacji, jak i zagrożeń natury politycznej, ważne jest, aby pielęgnować prawdy uniwersalne, kanony, które nigdy nie straciły na znaczeniu i aktualności. Do takich należy główna dewiza Uniwersytetu Jagiellońskiego, traktująca o prymacie rozumu nad siłą.

Prorektor UJ prof. Jacek Popiel, próbując w wygłoszonej dla Andrzeja Wajdy laudacji ustalić źródła jego artystycznego triumfu, wskazał na jego odwagę w podejmowaniu częstokroć bardzo ryzykownych decyzji oraz przekonanie, że żyjąc i tworząc w Polsce można być światowym artystą. Ponadto kluczowa okazała się świadomość, że sukces artysty jest efektem pracy zespołu, umiejętność dzielenia się swoimi sukcesami z innymi oraz poczucie ciągłego niespełnienia, które pcha go do tworzenia kolejnych dzieł. Dziękujemy za to, że jesteś Artystą, który nam, i mam nadzieję, że kolejnym pokoleniom stwarza szansę obcowania z dziełami, które pozwalają Polakom ujrzeć ich portret własny - zakończył, zwracając się do Andrzeja Wajdy, prof. Popiel.

Przyjmuję dziś to wspaniałe wyróżnienie, ze świadomością, że nasza racja znów zwycięży – przeciw kolejnym próbom narzucenia nam siłą strachu przed obcymi, lokalnego patriotyzmu i jałowego grzebania się w przeszłości

Dziękując za przyznanie medalu, Andrzej Wajda również nawiązał do dewizy „plus ratio quam vis", mówiąc, że powstanie polskiej szkoły filmowej stało się możliwe „dzięki ludziom polskiego kina, którzy po 1945 roku, zrobili wszystko, aby zmienić radykalnie stosunek do kina i wziąć sprawy w swoje ręce używając rozumu przeciw sile, która niosła do Polski sowietyzację w każdej dziedzinie życia". Jego zdaniem filmy tego nurtu zwróciły uwagę świata, ponieważ, ich twórcy mówili językiem kina europejskiego. Na koniec dodał, że realizację maksymy „plus ratio quam vis" zobaczył na własne oczy obserwując w 1980 roku bezkrwawe  zwycięstwo robotników strajkujących w stoczni i działania Lecha Wałęsy.

Przyjmuję dziś to wspaniałe wyróżnienie, ze świadomością, że nasza racja znów zwycięży – przeciw kolejnym próbom narzucenia nam siłą strachu przed obcymi, lokalnego patriotyzmu i jałowego grzebania się w przeszłości - zakończył swoją przemowę Andrzej Wajda.

Rektor prof. Wojciech Nowak zaprosił wszystkich do obejrzenia wystawy w Collegium Novum UJ, na której prezentowane są pamiątki i dary ofiarowane Uniwersytetowi Jagiellońskiemu przez Andrzeja Wajdę oraz fotografie dokumentujące związki reżysera z naszą uczelnią.

Zamykając posiedzenie Senatu, prof. Wojciech Nowak podziękował za wzięcie udziału w uroczystości i wspólne dzielenie radości z okazji święta uczelni wszystkim gościom, wśród których byli przedstawiciele władz miasta i regionu, świata kultury i sztuki oraz korpus dyplomatyczny  - Thierry Guichoux (konsul generalny Republiki Francji), Adrienne Körmendy (konsul generalna Węgier), Oleg Mandiuka (konsul generalny Ukrainy), Aleksander Minin (konsul generalny Federacji Rosyjskiej), Ivan Škorupa (konsul generalny Republiki Słowackiej), Pamnella DeVolder (konsul ds. Prasy i Kultury w Konsulacie Generalnym USA), Isolde Felskau (wicekonsul Republiki Federalnej Niemiec), Agnieszka Kamińska (konsul honorowa Republiki Malty), Krzysztof Ingarden (honorowy konsul Cesarstwa Japonii), Andrzej Tombiński (konsul honorowy Republiki Austrii), Satoru Takahashi (zastępca szefa misji Ambasady Japonii w Polsce) i Ziyad Raoof (pełnomocnik Rządu Regionalnego Kurdystanu).

Polecamy: Wywiad z rektorem UJ prof. Wojciechem Nowakiem: Praca z pasją