- Uroczystości, w których bierzemy dziś udział, upamiętniają wydarzenia z roku 1982, w którym Senaty Uniwersytetu Jagiellońskiego i krakowskiej Akademii Medycznej im. Mikołaja Kopernika wspólnie podjęły decyzję o powołaniu do istnienia jednej z pierwszych polskich placówek edukacyjno-dydaktycznych prowadzących działalność zgodnie z ideą kształcenia ustawicznego – mówił rektor UJ prof. Jacek Popiel, otwierając jubileuszowe spotkanie w Auditorium Maximum.

- Począwszy od tego momentu Jagielloński Uniwersytet Trzeciego Wieku realizuje swą wyjątkową misję w sposób nieprzerwany, niezależnie od okoliczności i uwarunkowań zewnętrznych. Misji tej nie zakłóciły również poprzednie dwa lata, naznaczone przez pandemię koronawirusa SARS-CoV-2. Warto przypomnieć, że nawet w kulminacyjnym punkcie pandemii JUTW cieszył się wśród słuchaczy olbrzymią popularnością. W ubiegłym roku akademickim kształciło się w nim około 550 studentów, a ilość aplikacji składanych w ramach rekrutacji znacznie przekraczała liczbę dostępnych miejsc – podkreślał prof. Jacek Popiel.

Rektor UJ wyraził nadzieję, że Jagielloński Uniwersytet Trzeciego Wieku, rozumiany jako nieodzowna, integralna część struktury organizacyjnej najstarszej polskiej uczelni, nie utraci w przyszłości swego wyjątkowego statusu, lecz będzie go stale umacniał, zwiększając sukcesywnie siłę swego oddziaływania na otoczenie zewnętrzne.

- Ogłoszenie o zapisach na Uniwersytet Trzeciego Wieku ukazało się w krakowskiej prasie pod koniec sierpnia 1982 r. Zapisano 300 osób – więcej niż planowano. W swoich wspomnieniach pierwsi słuchacze opisują ten czas, jako wielki dar pozwalający odsunąć na pewien czas „świadomość nieużyteczności psychicznej, umysłowej i twórczej”. Nauka w słynnych murach Uniwersytetu  Jagiellońskiego, pozwalająca obcować z wybitnymi naukowcami, rozwijać swoje pasje oraz ukryte dotąd talenty, nadawała sens siermiężnemu dotąd życiu – mówiła Ewa Piłat, dyrektor Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Przypominała także, że uchwała o utworzeniu Uniwersytetu Trzeciego Wieku podjęta została 20 lipca 1982 r., pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, kiedy w kraju panowała przytłaczająca sytuacja polityczna, zwątpienie, społeczeństwo borykało się z brakami w zaopatrzeniu i obserwowano nadumieralność ówczesnych młodych emerytów, którym towarzyszyło poczucie niespełnienia, rozczarowania, bezsensu i straconego życia.

- Wszystkie te zależności wyraźnie dostrzegali naukowcy uważani za założycieli Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku – profesorowie: Maria Susułowska, psycholog, i Józef Kocemba – geriatra i gerontolog. W historii Uniwersytetów Trzeciego Wieku to często powtarzająca się prawidłowość: inicjatywa ich powołania wychodzi od profesjonalistów zajmujących się zdrowiem, głównie lekarzy – zaznaczyła Ewa Piłat.

I dodała: - Musimy sobie zdawać sprawę, jak ważny wpływ na zdrowie i długość życia ma ludzka psychika. Badania naukowe pokazują, że tzw. miękkie czynniki, jak przyjaźnie, posiadanie celu w życiu, rozwój osobisty, pielęgnowanie umysłu wpływają na zdrowie dużo bardziej niż dieta i ćwiczenia fizyczne. A rozwój osobisty i zdrowy styl życia to najlepsze z możliwych połączeń, skutkujące eliminacją lub ograniczeniem ryzyka niedołężności i niesamodzielności w podeszłym wieku. Takie połączenia oferują Uniwersytety Trzeciego Wieku. Dziś działalność UTW jest sytuowana w obszarze edukacji na granicy z polityką społeczną, a być może powinna być postrzegana również jako kwestia zdrowia publicznego.

Uniwersytet Jagielloński osobie szczególnie zasłużonej za działalność i dokonania dla dobra wspólnoty akademickiej oraz wyjątkowe zaangażowanie w sprawy uczelni może przyznać Medal „Plus Ratio Quam Vis”. Podczas dzisiejszej uroczystości srebrnymi medalami uhonorowani zostali:

• prof. Andrzej Mania, w uznaniu m.in. za długoletnie wspieranie działalności Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku i podjęty wysiłek mający na celu zreformowanie sposobu jego działania oraz realizację społecznej misji uniwersytetu, polegającej na propagowaniu wiedzy akademickiej wśród osób starszych;
• prof. Beata Tobiasz-Adamczyk, którą uhonorowano m. in. za twórcze wspieranie idei kształcenia przez całe życie, zaangażowanie w promowanie idei aktywnego starzenia  oraz nieoceniony wkład w stworzenie JUTW - nowatorskiej, jednej z największych w kraju, placówki kształcącej seniorów;
• prof. Piotr Krasny, którego doceniono m. in. za: podjęcie w latach 2008 – 2012 nowatorskiej inicjatywy uruchomienia kształcenia skupionych w JUTW seniorów w dziedzinie historii oraz przygotowanie oraz brawurową realizację programu czyniącego w krótkim czasie historię sztuki „okrętem flagowym” Jagiellońskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku i corocznie przyciągającego do uczelni setki studentów-seniorów.

Laudacje dla Uhonorowanych wygłosiła prof. Dorota Malec, prorektor UJ ds. współpracy międzynarodowej.

Podczas uroczystości wręczone zostały także medale „Honoris gratia”, które przyznawane są przez prezydenta Krakowa osobom zasłużonym dla miasta. Z rąk zastępcy prezydenta Miasta Krakowa prof. Andrzeja Kuliga odebrali je: prof. Katarzyna Szczerbińska, prof. Andrzej Marzec, dr Alicja Maślak-Maciejewska oraz dr Joanna Wardęga.

Na zakończenie uroczystości prof. Małgorzata Kossowska z Wydziału Filozoficznego UJ wygłosiła wykład pt. „Odporni na wiedzę… czyli o zaufaniu i polityce”.